تیم ملی فوتبال ایران امشب در حساس‌ترین و تعیین‌کننده‌ترین بازی تورنمنت چهارجانبه العین، در دیداری که جنبه‌ای فراتر از یک فینال دوستانه دارد به مصاف ازبکستان می‌رود؛ رقیبی که طی سال‌های اخیر نه‌تنها فاصله خود با ایران را کاهش داده، بلکه با سرمایه‌گذاری گسترده و رشد نسلی، خود را به‌عنوان یکی از پروژه‌های موفق فوتبال آسیای میانه و حتی قاره کهن معرفی کرده است.

این بازی، صرفاً یک مسابقه دوستانه نیست؛ یک برخورد نمادین برای حفظ جایگاه و اقتدار ایران در منطقه است. فابیو کاناوارو که به تازگی هدایت ازبکستان را بر عهده گرفته با شکست مصر به فینال رسیده و نشان داده‌اند به عنوان یکی از تیم‌های حاضر در جام جهانی انگیزه بالایی دارند.

ایران - ازبکستان

ایران پس از پیروزی سخت مقابل کیپ‌وِرد و نمایش‌های نه‌چندان مطمئن در هفته‌های اخیر، اکنون با فشاری مضاعف به میدان می‌رود. فشاری که نه از سوی نتیجه تورنمنت بلکه از طرف افکار عمومی و توقعی است که سال‌ها بر پایه برتری تاریخی ایران در آسیا شکل گرفته است. کمتر کسی می‌پذیرد که تیم ملی ایران در شرایط فعلی در تقابل با ازبکستان بازنده شود؛ چراکه شکست در این دیدار، تبعات فنی، رسانه‌ای و روانی گسترده‌ای برای فوتبال ملی خواهد داشت.

در ۵ تقابل اخیر تیم ملی فوتبال ایران و ازبکستان ۴ تساوی و یک برد برای ازبک‌ها ثبت شده است و این آمار بسیار نگران کننده است. در ۵ تقابل اخیر شاگردان قلعه‌نویی تنها چهار گل به ثمر رسانده‌اند و ۵ گل نیز دریافت کرده‌اند. تیم ملی ایران در مجموع کل تقابل‌های تاریخ برابر ازبکستان ۲۰ گل زده و ۸ گل دریافت کرده. ۱۰ برد برای ایران، ۵ تساوی و ۲ برد برای ازبک‌ها نیز ثبت شده است. این برای سومین بار است که بازی در کشور بی‌طرف برگزار می‌شود و در ۲ بازی قبلی ۲ تساوی نیز ثبت شده است. از آخرین برد ایران برابر ازبکستان تقریباً ۲ سال و ۶ ماه می‌گذرد.

ازبکستان تیمی است که طی یک دهه گذشته با برنامه‌ریزی دقیق، زیرساخت مدرن و ثبات مدیریتی به سطحی از انسجام رسیده که پیش‌تر در این کشور دیده نمی‌شد. نمایش مقتدرانه برابر مصر در نیمه‌نهایی نشان داد ازبک‌ها امروز تیمی ساختارمند، فیزیکی و هماهنگ‌اند. برخلاف گذشته که تکیه‌گاه‌شان تک‌چهره‌ها بود اکنون در تمام خطوط بازیکنانی در اختیار دارند که بدون واسطه‌های ذهنی از فوتبال پایه رشد کرده‌اند.

در سوی مقابل، ایران با ترکیبی که شامل چند ستاره باتجربه و نسل تازه‌نفس است، همچنان در جست‌وجوی ثبات تاکتیکی قرار دارد. انتقادات اخیر نسبت به سبک بازی تیم ملی، محافظه‌کاری بیش از حد و نرسیدن به یک چهارچوب مشخص باعث شده این فینال رنگ و بوی آزمون داشته باشد؛ آزمونی که نتیجه‌اش می‌تواند مسیر تیم ملی در ذهنیت جامعه را دگرگون کند. پیروزی در این دیدار بخشی از اعتماد ازدست‌رفته را باز خواهد گرداند، اما شکست قطعاً آرامش تیم را پیش از ورود به مرحله‌های مهم‌تر برهم خواهد زد.

از لحاظ تاریخی، ایران در اغلب تقابل‌ها برابر ازبکستان دست بالاتر را داشته، اما شرایط امروز با گذشته متفاوت است. فوتبال ازبکستان نه ابتدای راه است و نه در دوران آزمایشی؛ آنها اکنون به سطح رقابتی رسیده‌اند که پیروزی بر ایران را نه شگفتی، بلکه «هدف» می‌دانند. اگر ایران در این بازی شکست بخورد، این پیام به فوتبال آسیا مخابره خواهد شد که فاصله سنتی قدرت‌ها با رقبای منطقه‌ای به‌طور ملموس کاهش یافته است.

از منظر روحی نیز اهمیت بازی کمتر از جنبه فنی نیست. تیم ملی هفته‌های پرحاشیه‌ای را پشت سر گذاشته و بخش‌هایی از جامعه فوتبال نسبت به عملکرد بازیکنان و فضای پیرامونی تیم انتقاداتی را مطرح کرده‌اند. چنین فضایی این فینال را تبدیل به فرصتی برای بازسازی تصویر تیم ملی کرده است.

از نظر تاکتیکی، ایران باید از نخستین دقایق بازی کنترل میانه میدان را در اختیار بگیرد تا ازبکستان را از اتکای همیشگی‌اش به پرس‌های بلند و انتقال‌های سریع دور کند. تیم حریف در خط حمله بازیکنی، چون اورونوف را دارد که با استفاده از فضای پشت مدافعان و اشتباهات کوچک، می‌تواند جریان بازی را تغییر دهد. 

تیم ملی ایران بازیکنان باتجربه خود را در اختیار دارد و سردار آزمون مهاجم باتجربه تیم نیز به دلیل مصدومیت در اردوی تیم ملی حضور ندارد. با این وجود جوان‌های تیم ملی نیز به دلیل حضور در تورنمنت قرقیزستان در اختیار کادرفنی امیر قلعه‌نویی نیستند و با میانگین سنی ۲۸ به مصاف تیم جوان و با انگیزه ازبکستان خواهند رفت. با این وجود باید دید جدال حساس و حیثیتی شاگردان قلعه‌نویی و فابیو کاناوارو به کجا خواهد کشید.

انتهای پیام/