به گزارش اداره‌کل روابط عمومی و امور بین‌الملل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، آیین «صد سال خدمت کتابخانه عمومی شیخ شهاب‌الدین اهری؛ از گذشته پُرافتخار تا آینده روشن»، دوشنبه ۲۶ آبان‌ماه، همزمان با سی‌وسومین هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران، با حضور آزاده نظربلند؛ دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، بیت‌الله عبداللهی؛ نماینده مردم اهر و هریس در مجلس شورای اسلامی و رئیس مجمع نمایندگان آذربایجان‌شرقی، پروین اشراقی؛ مدیرکل فرهنگی-اجتماعی استانداری آذربایجان‌شرقی، علیرضا خاکپور؛ فرماندار، محمدباقر خانی؛ شهردار اهر، محمد خلج؛ دستیار دبیرکل و روح‌الله منوچهری؛ معاون برنامه‌ریزی، پژوهش و فناوری اطلاعات نهاد، در سالن اجتماعات اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان اهر برگزار شد.
بار کتابخانه در همه این سال‌ها بر دوش کتابداران بوده است
حسین دوستی؛ نویسنده و پژوهشگر اهری و دبیر این همایش، با تبریک هفته کتاب به تلاشگران عرصه کتابخوانی، اظهار کرد: تأیید یکصد سالگی کتابخانه عمومی اهر، نتیجه همراهی دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور و مجموعه مدیران این نهاد است که با بررسی دقیق اسناد تاریخی، این سابقه ارزشمند را رسمیت بخشیدند.
وی با اشاره به تلاش‌های ۱۸ ماهه برای گردآوری و تحلیل اسناد، افزود: در این مدت، ۳۶ جلسه رسمی با همکاری انجمن کتابخانه‌های عمومی شهرستان برگزار شد و بسیاری از مسئولان، پژوهشگران و علاقه‌مندان بی‌وقفه، ما را همراهی کردند.
دوستی با اشاره به همکاری فرمانداری اهر، اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی، آموزش و پرورش، نهادهای فرهنگی استان، اصحاب رسانه، هنرمندان و پژوهشگران، ادامه داد: این همایش، حاصل هم‌افزایی گسترده دستگاه‌ها و افراد دلسوزی است که بدون چشمداشت، برای اعتلای فرهنگ کتابخوانی تلاش کرده‌اند. با وجود دشواری دسترسی به آرشیو برخی ادارات، دو سند مهم از آموزش و پرورش به‌دست آمد که مبنای تحلیل تاریخی قرار گرفت و نشان داد، کتابخانه عمومی اهر در سال ۱۳۰۳ به همت فرهیختگان و خیرین تأسیس شده است. این اسناد ثابت می‌کند که کتابخانه اهر -برخلاف تصور برخی- فقط از سال ۱۳۴۶ فعال نبوده و پیشینه آن دست‌کم به یک قرن پیش بازمی‌گردد.
وی ۱۰ نفر از شخصیت‌های فرهنگی و خیّر اهل اهر که در سال ۱۳۰۳ نخستین هسته کتابخانه عمومی این شهر را بنا گذاشتند، یاد کرد و افزود: این چهره‌ها از میان روشنفکران، معلمان، خیّران و خانواده‌های فرهیخته بوده‌اند. کتابخانه در طول ۱۰۰ سال، جابه‌جایی‌های متعددی داشته است. کتابخانه ابتدا در مدرسه همّت تأسیس شد و سپس در دوره‌های مختلف به خانه‌های اجاره‌ای، میدان شهرداری، روبه‌روی دبیرستان کریمی، درمانگاه جانبازان و نهایتا ساختمان فعلی در خیابان حزب‌الله منتقل شد. از سال ۱۳۴۶ نیز فعالیت آن به‌صورت رسمی و سازمان‌یافته ادامه یافت.
این فعال فرهنگی، یاد مسئولان و مدیران کتابخانه اهر در دوره‌های مختلف را گرامیداشت و گفت: بخش اصلی بار کتابخانه در همه این سال‌ها بر دوش کتابداران بوده است؛ کسانی که با عشق فرهنگی فعالیت کرده‌اند.
دبیر همایش ملی گرامیداشت یکصد سالگی کتابخانه عمومی اهر در پایان، از همراهی بیت‌الله عبداللهی؛ نماینده شهرستان اهر و هریس در مجلس شورای اسلامی، آزاده نظربلند؛ دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، اسد بابایی؛ مدیرکل کتابخانه‌های عمومی استان، شهردار اهر و مجموعه همکارانی که در آماده‌سازی این مراسم نقش داشتند، قدردانی کرد.
کتاب، استمرار بلندترین و ماندگارترین معجزه الهی است
حجت‌الاسلام والمسلمین جلیل جلیلی؛ امام جمعه اهر نیز در این مراسم با تأکید بر اینکه کتاب جلوه‌ای ماندگار از معجزه الهی است، گفت: تقویت فرهنگ مطالعه و حمایت از زیرساخت‌های کتابخوانی، وظیفه امروز ما در پاسداری از میراث فرهنگی این دیار است.
وی افزود: قالب معجزه پیامبر اسلام (ص) کتاب است و اگر می‌خواهیم این معجزه در جامعه استمرار یابد، باید فرهنگ مطالعه را در کشور تقویت کنیم. با وجود توسعه فناوری و ابزارهای دیجیتال، کتاب همچنان اثرگذارترین وسیله انتقال علم و اندیشه است.
امام جمعه اهر با اشاره به سابقه فرهنگی و تاریخی این شهر، بیان کرد: تأسیس کتابخانه در اهر طی یک قرن گذشته، برآمده از هویت فرهنگی غنی این منطقه است.
وی ادامه داد: ارسباران همواره خاستگاه چهره‌های علمی، هنری و فرهنگی بوده و میراث آن‌ها امروز برای ما سرمایه‌ای ارزشمند محسوب می‌شود.
حجت‌الاسلام والمسلمین جلیل جلیلی با تأکید بر اینکه نسل امروز باید وارث شایسته‌ای برای این سرمایه فرهنگی باشد، افزود: حمایت از جریان کتابخوانی و توسعه دسترسی به کتاب، وظیفه‌ای است که نمی‌توان نسبت به آن بی‌تفاوت بود. جامعه فرهنگی شهر باید بیش از گذشته در ارتقای فرهنگ مطالعه، نقش‌آفرین باشد.
امام جمعه اهر با اشاره به کمبود فضاهای کتابخوانی در اهر گفت: کتابخانه‌ها و قرائت‌خانه‌های موجود، پاسخگوی نیاز جمعیت دانش‌آموزی و دانشگاهی شهر نیست. احداث کتابخانه جدید، یک ضرورت جدی است و باید با نگاه ویژه مسئولان ملی و استانی، در دستور کار قرار گیرد.
وی در پایان اظهار کرد: امیدواریم برگزاری این همایش، آغازی برای تقویت زیرساخت‌های فرهنگی منطقه باشد. از مسئولان انتظار داریم با توجه به سابقه تاریخی و فرهنگی اهر، برای توسعه امکانات مطالعه و کتابخوانی، تلاش مضاعف داشته باشند.
کتابخانه‌ها، مراکز اندیشه و توسعه فرهنگی جامعه هستند
در بخش دیگری از این برنامه، بیت‌الله عبداللهی؛ نماینده مردم اهر و هریس در مجلس شورای اسلامی، گفت: کتابخانه‌ها تنها فضاهای ساده‌ای برای نگهداری کتاب نیستند، بلکه مراکز اندیشه و تفکر و زیربنای توسعه فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و حتی اقتصادی جامعه به‌شمار می‌روند.
وی با اشاره به تلاش‌های صورت‌گرفته برای بازسازی و تجهیز کتابخانه اهر، از زحمات افرادی که مقدمات این پروژه را فراهم کردند، قدردانی کرد و افزود: این اقدامات با پیگیری مستمر مسئولان و همراهی دستگاه‌های مختلف، امکان تحقق پروژه‌های فرهنگی و عمرانی را فراهم کرده است.
نماینده مردم اهر و هریس در مجلس شورای اسلامی، تصریح کرد: برای تحقق اهداف فرهنگی، توزیع متوازن امکانات در تمام حوزه‌ها اعم از فرهنگ، هنر، ورزش و اقتصاد ضروری است و باید همه تلاش‌ها هم‌راستا و هماهنگ باشد.
عبداللهی همچنین گفت: هر اقدام فرهنگی باید با مشارکت مردم و حمایت نهادهای دولتی و غیردولتی پیش رود تا آثار آن، پایدار و ماندگار باشد.
وی با تأکید بر اهمیت حمایت از کتابخانه‌ها به‌عنوان مراکز مرجع فکر، اندیشه و توسعه فرهنگی، بیان کرد: پروژه‌های فرهنگی، نیازمند برنامه‌ریزی دقیق و پیگیری مستمر هستند. با کمترین منابع و اعتبارات هم می‌توان اقدامات ارزشمند انجام داد و تجربه اهر، نمونه‌ای موفق در این زمینه است.
نماینده مردم اهر و هریس در مجلس شورای اسلامی، در پایان ضمن تشکر از همه دست‌اندرکاران برگزاری این همایش و همراهان پروژه کتابخانه اهر، اظهار امیدواری کرد: با ادامه این مسیر، کتابخانه‌های کشور بتوانند نقش خود را در توسعه همه‌جانبه جامعه ایفا کنند و شاهد ارتقای فرهنگ مطالعه و اندیشه در نسل‌های آینده باشیم.