گسترش تنوع موادمخدر و تولید ترکیبات جدید با روش‌های پیچیده، به یکی از چالش‌های جدی حوزه سلامت و امنیت اجتماعی تبدیل شده است. کارشناسان هشدار می‌دهند که سازندگان موادمخدر با رصد الگوی مصرف جوانان و نوجوانان، مواد تازه‌ای تولید می‌کنند که مکانیسم اثر متفاوت دارند و مقابله با آنها نیازمند هوشیاری کامل نهاد‌های مسئول و آگاهی‌بخشی گسترده است.
افزایش تنوع موادمخدر و تولید ترکیبات جدید
طبق ارزیابی کارشناسان، دامنه موادمخدر به‌طور چشمگیری گسترده شده و ترکیبات جدیدی وارد بازار مصرف می‌شود که مکانیسم اثر آنها با مواد شناخته‌شده متفاوت است. این روند تنها محدود به ایران نیست و در سراسر جهان، تولیدکنندگان موادمخدر بر اساس شرایط و نیاز بازار هدف، ترکیبات تازه‌ای عرضه می‌کنند.
خطر تمرکز بر یک نوع ماده مخدر
کارشناسان هشدار می‌دهند که تمرکز رسانه‌ای و اجتماعی بر خطرات یک ماده خاص، رویکردی علمی و کارآمد نیست. زیرا:
- تولیدکنندگان، همزمان چندین ترکیب جدید عرضه می‌کنند.
- بخشی از مصرف‌کنندگان با تغییرات سریع بازار مواجه‌اند.
- تمرکز بر یک ماده، موجب کم‌توجهی به انواع دیگر و افزایش آسیب‌پذیری جامعه می‌شود.
بنابراین لازم است نگاه جامع و چندلایه نسبت به همه گروه‌های موادمخدر وجود داشته باشد.
نقش سیستم‌های نظارتی و امنیتی در مقابله با موادمخدر
براساس این تحلیل، نهاد‌های امنیتی، نظارتی و انتظامی باید با رصد مداوم بازار موادمخدر.
- منشأ تولید
- مسیر توزیع
- شبکه‌های انتقال
- الگو‌های جدید مصرف
را شناسایی کرده و برخورد علمی و عملیاتی را در دستور کار قرار دهند.
مقابله مؤثر تنها زمانی ممکن است که ریشه‌ها و منابع اصلی تولید شناسایی و مهار شود.
قابلیت درمان موادمخدر نوظهور با طبقه‌بندی علمی
طبق توضیحات متخصصان حوزه اعتیاد، اگرچه ترکیبات جدید هر سال با شکل و نام تازه وارد بازار می‌شوند، اما در عمل:
- تقریباً هیچ ماده جدیدی وجود ندارد که خارج از طبقه‌بندی اصلی موادمخدر قرار گیرد.
- درمانگران اعتیاد می‌توانند مخدر‌های نوظهور را در گروه مربوطه قرار دهند.
- مداخلات درمانی در هر گروه، الگوی مشخص دارد و قابل اجراست.
این موضوع نشان می‌دهد که قابلیت مدیریت و درمان علمی اعتیاد به مواد نوظهور همچنان وجود دارد.
امکان مداخله درمانی برای همه گروه‌های اصلی موادمخدر
با توجه به اینکه اکثر موادمخدر جدید در نهایت به یکی از گروه‌های اصلی مانند محرک‌ها، مخدرها، توهم‌زا‌ها و مخدر‌های صنعتی وابسته‌اند، درمانگران می‌توانند با توجه به ساختار اثرگذاری مواد:
- روش درمانی مناسب
- مداخلات دارویی
- خدمات مشاوره‌ای و روان‌درمانی
را برای فرد مصرف‌کننده اجرا کنند.
این رویکرد علمی، از سردرگمی در مواجهه با ترکیبات جدید جلوگیری می‌کند.
گسترش تنوع موادمخدر و تولید ترکیبات جدید، تهدیدی جدی برای سلامت جامعه به‌ویژه نوجوانان و جوانان است. مقابله با این روند، نیازمند رصد مستمر دستگاه‌های امنیتی و انتظامی و نگاه جامع به همه انواع موادمخدر است. در عین حال، طبقه‌بندی علمی مواد و وجود پروتکل‌های درمانی مشخص، امکان مداخله درمانی مؤثر در مواجهه با مواد نوظهور را فراهم می‌کند.
انتهای پیام/