به گزارش اقتصادآنلاین، شناسنامه مهم‌ترین مدرک هویتی هر فرد محسوب می‌شود و تمامی امور قانونی، اداری و مالی شهروندان با آن انجام می‌گیرد. سازمان ثبت احوال کشور اعلام کرده است که ارائه خدمات با شناسنامه‌ها و کارت ملی‌های قدیمی، به دلیل فرسودگی، مخدوش بودن، سطح پایین امنیت و امکان سوءاستفاده، دیگر امکان‌پذیر نیست. بر همین اساس، از تمامی شهروندان خواسته شده است در اسرع وقت نسبت به تعویض این مدارک اقدام کنند. با توجه به وجود حدود ۳۴ میلیون شناسنامه قدیمی در کشور، آگاهی از مراحل تعویض، مدارک مورد نیاز و هزینه‌های مربوطه برای همگان امری ضروری است.
تعویض شناسنامه برای چه کسانی اجباری است؟
افراد زیر مشمول دریافت شناسنامه جدید هستند:
• افراد ۱۸ سال به بالا
• افراد زیر ۱۸ سال دارای حکم رشد
• پدر یا جد پدری برای فرزندان زیر ۱۸ سال
• مادر در صورت داشتن رابطه زوجیت با پدر کودک
• سرپرست قانونی (قیم، وصی، امین) با ارائه مدارک معتبر
• افرادی که شناسنامه‌شان آسیب دیده، گم شده، ناخوانا شده یا اطلاعات آن اشتباه است
• افرادی که شناسنامه‌شان قدیمی بوده و اطلاعات آن به‌روز نشده است
تعویض کارت ملی برای چه کسانی اجباری است؟
• کارت ملی معیوب یا آسیب‌دیده: افرادی که کارت ملی آن‌ها خراب، شکسته یا ناخوانا شده است.
• گم شدن کارت ملی: شهروندانی که کارت ملی خود را مفقود کرده‌اند و نیاز به صدور المثنی دارند.
• تغییر مشخصات هویتی: افرادی که نام، نام خانوادگی، تاریخ تولد یا دیگر اطلاعات ثبت‌شده تغییر کرده است.
• تغییر چهره یا ظاهر: افرادی که ظاهرشان به‌گونه‌ای تغییر کرده که عکس کارت ملی قدیمی دیگر قابل شناسایی نیست.
• کارت ملی قدیمی فاقد قابلیت‌های الکترونیکی: کسانی که هنوز کارت ملی غیرهوشمند دارند و باید به کارت ملی هوشمند ارتقا دهند.
مراحل تعویض شناسنامه‌های قدیمی
۱. مراجعه حضوری به دفاتر پیشخوان دولت در محل سکونت
۲. تکمیل فرم تعویض شناسنامه با مشخصات فردی و خانوادگی
۳. ارائه مدارک لازم شامل شناسنامه قدیمی و سایر مستندات
۴. دریافت شناسنامه جدید (معمولاً حداکثر ظرف ۱۵ روز کاری)
مراحل تعویض کارت ملی قدیمی
۱. جمع‌آوری مدارک لازم شامل کارت ملی قدیمی و مدارک هویتی
۲. مراجعه به دفاتر پیشخوان یا ثبت احوال و ثبت درخواست
۳. ثبت عکس بیومتریک جدید
۴. ثبت اثر انگشت و ثبت اطلاعات در پرونده الکترونیک
۵. دریافت رسید ثبت‌نام که تا زمان صدور کارت جدید معتبر است
مدارک لازم برای تعویض شناسنامه‌های قدیمی
۱. اصل شناسنامه قدیمی (جلد قرمز)
۲. دو قطعه عکس ۴×۳ تمام رخ برای افراد بالای ۱۵ سال
۳. اصل سند ازدواج یا طلاق (در صورت ثبت نشدن در شناسنامه)
۴. مدارک هویتی معتبر با عکس مانند کارت ملی، گذرنامه یا گواهینامه رانندگی
۵. شماره ملی والدین، همسر و فرزندان برای تکمیل فرم
۶. مدارک مربوط به تغییر نام، نام خانوادگی یا تاریخ تولد در صورت وجود
مدارک لازم برای تعویض کارت ملی
۱. کارت ملی قدیمی یا معیوب
۲. شناسنامه عکس‌دار
۳. مدارک اثبات تغییر چهره (در صورت لزوم)
۴. گزارش مفقودی کارت در صورت گم شدن
۵. مدارک هویتی تکمیلی در صورت تغییر نام یا اصلاح اطلاعات
هزینه صدور شناسنامه جدید در سال ۱۴۰۴
هزینه تعویض یا صدور شناسنامه جدید در سال ۱۴۰۴ بسته به نوع خدمت متفاوت است و توسط سازمان ثبت احوال تعیین می‌شود. برای تعویض شناسنامه قدیمی با نسخه الکترونیکی ۱۵۰ هزار تومان، صدور شناسنامه مجدد برای بار اول ۲۰۰ هزار تومان، بار دوم ۳۰۰ هزار تومان و از نوبت سوم به بعد ۴۰۰ هزار تومان تعیین شده است. سایر هزینه‌ها مانند خدمات دفاتر پیشخوان و عکس نیز به صورت متغیر اعمال می‌شود.
هزینه صدور کارت هوشمند ملی در سال ۱۴۰۴
تعرفه صدور و تعویض کارت ملی هوشمند در سال ۱۴۰۴ نیز متفاوت است و شامل ثبت‌نام، صدور کارت جدید و تعویض کارت در صورت خرابی یا تغییر مشخصات می‌شود. ثبت‌نام کارت هوشمند ۲۲۰ هزار تومان، صدور کارت ملی ۳۰۰ هزار تومان، صدور برای بار دوم ۴۰۰ هزار تومان و صدور از بار سوم به بعد ۵۰۰ هزار تومان است. همچنین تعویض کارت ملی در صورت خرابی یا تغییر اطلاعات ۲۲۰ هزار تومان هزینه دارد.