خبرگزاری بین‌المللی اهل‌بیت(ع) ـ ابنا: مسأله عدد و حساب، در واقع یکی از مهم ترین مسائل زندگی بشر در تمام زمینه ها است.

می دانیم اهمیتِ یک موهبت، هنگامی آشکار می شود که، زندگی را بدون آن مورد مطالعه و بررسی قرار دهیم، روی این حساب، فکر کنید اگر یک روز، تاریخ (امتیاز روزها، ماه ها و سال ها)، از زندگی بشر برداشته شود، و مثلاً نه روزهای هفته روشن باشد، نه روزهای ماه و نه شماره ماه ها و سال ها، تمام برنامه های تجاری، اقتصادی، سیاسی و هر گونه قرار داد و برنامه زمان بندی شده، به هم می ریزد، و هیچ کاری نظم و انضباط به خود نخواهد گرفت، حتی وضع کشاورزی، دامداری و صنایع تولیدی نیز دچار هرج و مرج می شود.

اما از آنجا که خداوند، انسان را برای یک زندگی سعادت بخش، و توأم با نظام آفریده، وسائل آن را نیز در اختیارش گذاشته است.

درست است که انسان با یک تاریخ قرار دادی می تواند کارهای خود را تا حدودی منظم سازد، ولی اگر بر پایه یک میزان طبیعی استوار نباشد، نه عمومیت پیدا می کند، و نه چندان قابل اعتماد است.
گردش «ماه» و «خورشید» (یا صحیح تر زمین به دور خورشید)، و منزلگاه هائی که دارند، یک تقویم طبیعی را پی ریزی می کند، که همه جا و برای همه کس روشن و قابل اعتماد است.

همان طور که مقدار شبانه روز، که یک واحد کوچک تاریخی است، بر اثر یک عامل طبیعی یعنی: حرکت زمین به دور خود به وجود می آید، ماه و سال نیز باید متکی به یک گردش طبیعی باشد، و به این ترتیب، حرکت «ماه» به دور «کره زمین» یک واحد بزرگ تر (ماه که تقریباً مساوی ۳۰ روز است)، و حرکت زمین به دور آفتاب، واحد عظیم تری یعنی: سال را تشکیل می دهد.

گفتیم: تقویم اسلامی بر اساس تقویم قمری و گردش «ماه» است، درست است که گردش «خورشید» در برج های دوازده گانه نیز وسیله خوبی برای تعیین ماه های شمسی است، ولی این تقویم با این که طبیعی است، به درد همه کس نمی خورد، و تنها دانشمندان نجوم از طریق رصدهای نجومی می توانند، بودن خورشید را در فلان برج تشخیص دهند، به همین دلیل، دیگران مجبورند به تقویم هائی که به وسیله همان منجمان تنظیم شده مراجعه کنند.

ولی گردش منظم «ماه» به دور زمین، تقویم روشنی به دست می دهد، که حتی افراد بی سواد و بیابان گرد نیز، قادر به خواندن خطوط و نقوش آن هستند.

توضیح این که:
قیافه «ماه» هر شب در آسمان، به گونه خاصی غیر از شب قبل و بعد است، به طوری که در شب در تمام ماه، وضع و شکل «ماه» در آسمان، یکسان نیست، و اگر کمی در وضع «ماه» هر شب دقت کنیم، کم کم عادت خواهیم کرد که با دقت تعیین کنیم آن شب، چندمین شب ماه است.

ممکن است بعضی تصور کنند، از نیمه دوم ماه به بعد، منظره های نیمه اول ماه عیناً تکرار می شود، و مثلاً چهره «ماه» در شب بیست و یکم، درست مانند شب هفتم است، ولی این یک اشتباه بزرگ است؛ زیرا قسمت ناقص «ماه» در نیمه اول، طرف بالا است، در حالی که قسمت ناقص در نیمه دوم، طرف پائین است.

و به تعبیر دیگر: نوک های هلال در آغاز ماه به سمت «شرق» است، در حالی که نوک های ماه در اواخر ماه به سمت «غرب» می باشد.

به علاوه «ماه» در اوائل ماه، در سمت «غرب» دیده می شود، ولی در اواخر، بیشتر در سمت «شرق» و بسیار دیرتر طلوع می کند.

به این ترتیب، می توان از شکل «ماه»، با تغییرات تدریجی اش به عنوان یک روز شمار، استفاده کرد، و با دقت روزهای ماه را از شکل «ماه» به دست آورد.

به هر حال، ما در این موهبت که نامش را «نظام تاریخی» می نامیم، مدیون این آفرینش الهی هستیم، و اگر حرکات «ماه»، «خورشید» و «زمین» نبود، چنان هرج و مرج و ناراحتی در زندگی برای ما پدید می آمد که، حسابی برای آن متصوّر نبود.

زندانیانی که در سلول های انفرادی و تاریک گرفتار شده اند، و زمان را گم کرده اند، این سرگردانی و بلاتکلیفی را کاملاً احساس نموده اند. (۱)

پی نوشت: