به گزارش گروه حوزه و روحانیت خبرگزاری تسنیم، حجت الاسلام جواد حَکَمی، مدرس حوزه علمیه و هنرمند عرصه فیلم‌سازی که دارای تحصیلات سطح سه حوزه، چهار سال درس خارج و کارشناسی ارشد فلسفه هنر است، به عنوان نویسنده و کارگردان بهترین فیلمنامه چهل‌ودومین جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران مورد تقدیر قرار گرفت.
سینما؛ ابزاری برای گفت‌وگو و ترویج ارزش‌ها
او که سینما را به صورت تجربی آموخته و این هنر را همچون منبر، ابزاری برای ترویج ارزش‌ها می‌داند، در گفت‌وگویی به شکل‌گیری ایده فیلم کوتاه «متولد تهران» اشاره می‌کند و می‌گوید: ایده این فیلم که با حمایت مؤسسه فرهنگی امام روح‌الله و انجمن سینمای جوانان ایران تهیه شده و پس از «چشم بادومی»، دومین فیلم کوتاه حرفه‌ای من می‌باشد، بر اساس زیست شخصی خودم شکل گرفت؛ طی حدود پنج سالی که مدرس جامعة المصطفی العالمیه بودم شاگردانی از کشورهای متعدد داشتم که ارتباطم با آنها فراتر استاد شاگردی و به صورت رفاقتی بود از این رو اگر مشکلی از جمله مالکیت داشتند با من مطرح می‌کردند؛ من هم با وجود دردسرهایی که داشت، برای اینکه کارشان راه بیفتد قبول می‌کردم که آن خانه یا وسیله نقلیه را به نام من بخرند چون طبق قانون ما، اتباع غیرایرانی نمی‌توانند در امور منقول و غیرمنقول مالکیت داشته باشند.
این فیلم‌ساز جوان ادامه می‌دهد: ایده اولیه فیلم «متولد تهران» از همین ماجرا شکل گرفت؛ قصه این فیلم، درباره دختری از اتباع افغانستانی است که ماشینش گم می‌شود و در تلاش است تا آن را پیدا کند. در واقع، جزو معدود فیلم‌هایی است که مسأله اصلی آن، قانون و موقعیتی دوطرفه است؛ موقعیتی که هم از جانب فرد افغان دیده می‌شود و هم از منظر ایرانی.
چرا متولد تهران؟
حجت الاسلام حکمی درباره چرایی انتخاب عنوان فیلم نیز می‌گوید: تهران در این فیلم، فقط نام یک شهر نیست؛ نماد ایران است. طی سال‌های اخیر درباره اتباع افغانستانی در جامعه ما نوعی دوگانگی وجود داشته است؛ گروهی می‌گویند باید از کشور بروند و گروهی دیگر تاکید دارند که باید با نگاهی انسانی با آنها رفتار شود اما واقعیت پیچیده‌تر از این دو نگاه است؛ ما با سه طیف متفاوت از اتباع افغانستانی روبه‌رو هستیم: کسانی که بعد از روی کار آمدن طالبان به ایران آمدند، کسانی که قبل از طالبان و در دوران جمهوریت، مهاجرت کردند و گروهی که اساسا در ایران متولد شده‌اند و رنگ کابل را هم ندیده‌اند. این گروه آخر، همان کسانی هستند که فیلم «متولد تهران» درباره آنها حرف می‌زند؛ افرادی که در ایران متولد شده‌اند و همه زندگی، دوستان و ارتباطاتشان در اینجاست و مسأله اصلی‌شان، حق شهروندی است.
حدود شرعی در فیلم‌ها بستگی به زیست عوامل فیلم دارد
این مدرس حوزه علمیه درباره میزان رعایت مسائل شرعی در سینما معتقد است: این مسأله بستگی به زیست فیلم‌ساز و عوامل یک فیلم دارد؛ زیست درست و شرعی و اخلاقی، یک فیلم درست تحویل می‌دهد و زیست غلط نیز فیلم غلط تحویل می‌دهد. به نظرم هر فیلم‌سازی باید برای خودش خطوطی داشته باشد؛ نه به خاطر ممیزی یا وزارت ارشاد بلکه بر اساس انسانیت. خیلی چیزها را وجدان انسانی اجازه نمی‌دهد؛ مثلا هیچ پدری بی‌نقص نیست ولی بی‌احترامی به پدر نه اخلاقی است، نه شرعی و حتی عرفی؛ اینها ریشه در فرهنگ ما دارد. ما کشوری با پیشینه فرهنگی و دینی قوی هستیم و حتی اگر به سمت مدرنیته هم برویم، باز هم برخی چیزها مثل حترام والدین در ناخودآگاه جمعی‌مان خط قرمزند. بنابراین حرفم چیزی فراتر از شرع است؛ اینکه ممکن است با نمایش یک پلان، یک آدم را از انسانیت دور کنیم. درست است که سینما صنعت است اما سینماگر، تاجر نیست.
علت ضعف سینمای دینی
او در توضیح علل ضعف سینمای دینی در کشور تصریح می‌کند: ما فیلم‌ساز دینی برای سینمای‌مان تربیت نکرده‌ایم؛ بی‌شک با آموزش میزانسن و دکوپاژ و لنز و دوربین و... که دانشگاه‌ها و کلاس‌های آموزش آزاد سینمایی به هنرجویان و دانشجویان ارائه می‌دهند، نمی‌توان فیلم‌ساز دینی تربیت کرد چراکه یک فیلم‌ساز دینی باید شاکله فکری محکم و قوی داشته باشد وگرنه حرفی برای گفتن ندارد و نمی‌تواند عملکرد خوبی در سینمای دینی داشته باشد. باید استعدادهای سینمایی را از دل مدارس و دانشگاه‌ها کشف و شناسایی کرده و پرورش دهیم.
حجت الاسلام حکمی با بیان اینکه سرمایه‌گذاری حاکمیتی را از دیگر عوامل ضعف شدید سینمای دینی در کشور ما برشمرده و می‌گوید: این بودجه‌ها صرفاً باید به افراد مستعد و با مهارت اعطا شود. درست است که در همه جای دنیا فیلم سفارشی وجود دارد اما کیفیت سفارش مهم است؛ ما باید به فیلم‌ساز دیدگاه بدهیم نه اینکه برایش محدودیت قائل شویم؛ فیلم‌ساز اگر خودش نباشد، حرفی می‌زند که برای خودش نیست و اثرش نمی‌تواند هیچ اثرگذاری مثبتی در سینما داشته باشد. از سوی دیگر متأسفانه هیچ بستری فراهم نشده تا در مراکز علمی اعم از حوزه و دانشگاه افراد نخبه را شناسایی کنند و به فیلم‌سازان مشاوره بدهند؛ بنده معتقدم به عنوان مثال حوزه باید بخشی را برای سینماگران در نظر بگیرد تا سوألات دینی‌شان را پاسخ دهد.
برگزیده جشنواره‌های متعدد داخلی و خارجی خاطرنشان می‌کند: در مجموع، هم ساخت فیلم برای فیلم‌سازان جوان بسیار ناگوار است و هم فیلم کوتاه به دلیل نداشتن بودجه و سرمایه‌گذار به سختی ساخته می‌شود. یکی از دلایل عدم حضور سرمایه‌گذاران در عرصه فیلم کوتاه، مشخص نبودن سیستم پخش در این عرصه است؛ فیلم کوتاه هیچ بازار مشخصی ندارد و هر که در این عرصه پا می‌گذارد با چنگ و دندان و اکثرا با هزینه شخصی فیلم می‌سازد. تنها مقصد آثار کوتاه، جشنواره‌های داخلی و خارجی است.
یادآور می‌شود، در آیین اختتامیه چهل‌ودومین جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران، فیلم کوتاه «متولد تهران» به کارگردانی حجت الاسلام جواد حَکَمی در بخش بهترین فیلمنامه مورد تقدیر قرار گرفت. همچنین فیلم کوتاه «برای امیر» دیگر اثر این کارگردان نیز سال 98 در نخستین جشنواره جهانی فیلم Alter do Chão برزیل برگزیده شد. همچنین «استارلت» که از سال 99 پخش بین‌المللی آن آغاز شده، در جشنواره ملی صنعت بیمه به عنوان بهترین فیلم برگزیده شد. «رهگذر»، «برجک»، «سجده»، «کافه»، و مستند «هنر زمانه» دیگر آثار این روحانی فیلم‌ساز هستند.
انتهای پیام/