به گزارش خبرگزاری برنا هرمزگان، به گفته برخی پژوهشگران علوم اجتماعی، جوانان امروز که در فضای شبکههای اجتماعی با مفاهیمی مانند «حقوق بشر»، «مدارا» و «حکمرانی خوب» مواجه هستند، کوروش را یک نماد تاریخی نزدیک به این ارزشها میبینند.
در روایتهای تاریخی، کوروش پادشاهی معرفی میشود که در فتوحات خود به سنتها و مذاهب ملتهای تابع احترام گذاشت و حتی در منشور معروف خود از آزادیهای دینی و اجتماعی سخن گفت. این تصویر برای نسلی که خواستار احترام متقابل و قانونمداری است، جذاب و الهامبخش شده است.
خلأ الگوی تاریخی قابل اجماع
کارشناسان تاریخ معتقدند بسیاری از قهرمانان ملی ایران – از آرش و رستم گرفته تا بابک، یعقوب، امیرکبیر و ستارخان – برای بخشی از جامعه عزیزند اما کمتر شخصیتی وجود دارد که تقریباً برای همه اقوام، مذاهب و دیدگاهها قابل احترام باشد.
کوروش با قرار گرفتن در دورهای دور از اختلافات مذهبی و سیاسی و با سابقهای نسبتاً کمجدل، در نگاه نسل امروز بهعنوان شخصیتی «فراجناحی» و قابل اجماع مطرح شده است.
نقش پررنگ رسانهها و شبکههای اجتماعی
رشد شبکههای اجتماعی باعث شده روایتهای متنوعی از کوروش، از مستندات تاریخی تا ویدئوهای احساسی و حتی افسانهپردازیها، بین جوانان دستبهدست شود.
این فضا موجب شده جوانان بیشتر کنجکاو شوند که «واقعیت کوروش» را جستوجو کنند و همین فرایند به افزایش علاقه و مطالعات تاریخی در این زمینه کمک کرده است.
نیاز نسل جوان به هویت تاریخی مشترک
یکی از دلایل مهمی که جامعهشناسان مطرح میکنند، میل نسل امروز به بازتعریف هویت ملی است.در دنیای جهانیشده و پرتغییر امروز، پیوند با گذشتهای قدرتمند و پرافتخار احساس امنیت هویتی ایجاد میکند.
کوروش بهعنوان بنیانگذار یکی از بزرگترین امپراتوریهای جهان با میراثی معماری، سیاسی و فرهنگی، بخش مهمی از این نیاز را پاسخ میدهد.
زیارت آرامگاه کوروش در پاسارگاد و رفتار محترمانهای که جوانان در این مکان نشان میدهند، تنها به معنای احترام به یک شخصیت تاریخی نیست.برای بسیاری از آنها، پاسارگاد نماد ایراندوستی، قدمت فرهنگی و تداوم تمدن ایرانی است؛ نمادی که پیوند بین گذشته و امروز را برایشان معنادار میکند.افزایش توجه جوانان به کوروش هخامنشی را میتوان حاصل ترکیبی از نیازهای هویتی، ارزشهای انسانی، روایتهای رسانهای و جستوجوی الگوهای تاریخی قابل اعتماد دانست.این گرایش نه نشانه دوری از سایر چهرههای تاریخی ایران است و نه نفی آنان؛ بلکه نشاندهنده آن است که نسل امروز به دنبال شخصیتی است که بیش از همه، ارزشهای جهانشمول، مدارا و هویتی مشترک را نمایندگی کند.
بیگلری: هویت ایرانی و اسلامی باید در کنار هم به نسل امروز معرفی شود
مسئول امور بانوان و خانواده دفتر نماینده ولیفقیه در هرمزگان گفت : نسل نوجوان و جوان برای رشد نیازمند الگوهای واقعی و قابل افتخار است و ارائه این الگوها باید بر پایه تجربه و روایتهای الهامبخش انجام شود، نه نصیحت مستقیم.
نرجس بیگلری، مسئول امور بانوان و خانواده دفتر نماینده ولیفقیه در استان هرمزگان در گفتوگو با خبرنگار برنا تأکید کرد: نوجوانان و جوانان همواره در جستوجوی قهرمانانی هستند که بتوانند به آنها تکیه کنند و بدون تنش و جنجال به آنها افتخار نمایند.
او با اشاره به اینکه نسل امروز از اندرزهای مستقیم فاصله میگیرد گفت: برای اثرگذاری بر نوجوانان باید زبان تجربه و معرفی الگوهای ملموس و بهروز را جایگزین شیوههای سنتی کرد.
بیگلری با بیان اینکه تأکید بر یک شخصیت یا دوره تاریخی نباید به نفی سایر عناصر هویتی منجر شود افزود: در موضوع هویت اسلامی و ایرانی لازم است هر دو عنصر در کنار هم دیده شوند.
او افراط در نگاه صرف به ایران باستان یا نادیدهگرفتن کامل پیش از اسلام را عامل ایجاد دوگانههای کاذب دانست و تأکید کرد: هویت امروز ایران حاصل ترکیب تمدن کهن ایرانی و فرهنگ اسلامی است؛ ترکیبی که به گفته مقام معظم رهبری جداییپذیر نیست و اسلام عمق و جهت این هویت را شکل داده است.
مسئول امور بانوان دفتر نماینده ولیفقیه در هرمزگان با اشاره به فعالیتهای سازمانیافته در فضای مجازی برای تضعیف هویت اسلامی گفت بزرگنمایی صرف ایران باستان در برخی جریانها با هدف کمرنگکردن بخش مهمی از هویت ملی صورت میگیرد.
او علاقه برخی نوجوانان به چهرههایی مانند کوروش را ارزشمند دانست اما افزود: این علاقه نباید باعث نادیدهگرفتن قهرمانان دورههای دیگر شود.
بیگلری نقش رسانهها، سینما و فضای مجازی را در شکلدهی نگاه نسل نوجوان بسیار مؤثر دانست و گفت باید از ظرفیت این ابزارها برای ایجاد توازنی منطقی میان هویت ایرانی و اسلامی بهره گرفت.
وی راهکارهایی نیز برای تقویت نگاه متعادل در نسل جدید پیشنهاد کرد. به گفته او معرفی الگوها باید غیرمستقیم و الهامبخش باشد؛ به این معنا که در کنار بزرگداشت چهرههایی چون کوروش، دستاوردهای علمی شخصیتهایی مانند دکتر حسابی و فارابی یا روحیه عدالتخواهی و ایثار افرادی مانند شهید چمران نیز برجسته شود. همچنین تولید مستندهای کوتاه، زندگینامههای جذاب و محتوای حرفهای در فضای مجازی میتواند در ارائه الگوهای واقعی اثرگذار باشد.
بیگلری معرفی قهرمانان اخلاقی همچون شهید محمدحسین فهمیده و شهید زینالدین را از دیگر ضرورتها دانست و گفت: لازم است در کنار روایت شهادت، بر ویژگیهایی مانند مسئولیتپذیری، عشق به میهن و غیرت نوجوانانه آنان نیز تأکید شود.
او در پایان خاطرنشان کرد: هدف در پرداختن به هویت ایرانی و اسلامی نباید جایگزینی باشد بلکه تکمیل است. نوجوانان و جوانان باید بدانند ایران تنها متعلق به قهرمانان باستانی نیست و این سرزمین در هر دوره تاریخی حامل الگوهای زنده و الهامبخش بوده است.
به باور بیگلری این جریان هویتی همچون رودخانهای مداوم در حرکت است و نسل امروز میتواند سهم مؤثری در تداوم و جریانسازی آن داشته باشد.
خبرنگار: راضیه سالاری