کارن دی‌یانگ در واشنگتن پست نوشت: هفته گذشته، پس از آنکه دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا آشکار کرد قصد حضور در نشست را ندارد، جمهوری دومینیکن اعلام کرد که نشست «سران قاره آمریکا»—گردهمایی سه‌ساله رهبران نیمکره غربی برای بررسی اولویت‌ها و نگرانی‌های مشترک—به تعویق می‌افتد.
به گزارش سرویس بین الملل «انتخاب»، در ادامه این مطلب آمده است: وزارت خارجه جمهوری دومینیکن گفت: «شکاف‌های عمیق ... در حال حاضر مانع گفت‌وگوی سازنده می‌شوند» و اشاره کرد که این نشست که قرار بود اوایل دسامبر برگزار شود، در تاریخی دیگر برنامه‌ریزی خواهد شد.
کاخ سفید اعلام کرده بود که این مراسم با برنامه ترامپ برای حضور در مراسم قرعه‌کشی نهایی جام جهانی ۲۰۲۶ که ۵ دسامبر در مرکز کندی برگزار می‌شود، تداخل دارد.
انصراف ترامپ در حالی بود که کمتر از نیمی از ۲۹ کشوری که در نشست‌های گذشته شرکت کرده بودند، برای حضور اعلام آمادگی کرده بودند—به گفته مقام‌های منطقه‌ای که با روند برنامه‌ریزی آشنا بودند و عمدتاً به شرط ناشناس ماندن درباره تنش‌های نیمکره صحبت کردند.
اما حتی بدون حضور او، سیاست‌های ترامپ وعده یک رویارویی دیپلماتیک را می‌داد. رویکرد معاملاتی او—مزایا برای کسانی که همکاری می‌کنند و مجازات برای کسانی که مخالفت کنند یا مانع برنامه‌هایش شوند—شکاف عمیقی میان دولت‌های آمریکای لاتین ایجاد کرده است.
یک مقام ارشد آمریکای لاتین گفت: «برگزاری نشست در حال حاضر برای داشتن هر نوع جلسه دوستانه مناسب نیست. … فضای موجود ... به‌شدت مسموم است.»
از سپتامبر، ترامپ ناوگانی رو به رشد از کشتی‌های جنگی و هزاران نیروی آمریکایی را در کارائیب مستقر کرده تا حملات مرگبار علیه قایق‌های مظنون به قاچاق مواد مخدر از سواحل آمریکای جنوبی انجام دهد، اقدام‌های مخفیانه سیا را مجاز کرده و تهدید به حملات زمینی در ونزوئلا کرده است.
اما از ابتدای دولتش، تعرفه‌های تنبیهی و دخالت‌های ادراک‌شده در سیاست‌های داخلی برخی کشورها، برای بسیاری در آمریکای لاتین، یادآور بازگشت ناخوشایند به تاریخ طولانی دخالت آمریکا در این منطقه بود. برخی رهبران منطقه بر این باورند که او اهدافی فراتر از مقابله با مواد مخدر دارد.
فراتر از حملات جاری، دولت به‌سمت ایجاد حضور نظامی دائمی‌تر آمریکا در منطقه پیش رفته است—با برنامه‌هایی برای احداث پایگاه هوایی در اکوادور، استقرارهای موقت اما گسترده نیروها در پاناما، استفاده فعال‌تر از یک فرودگاه در السالوادور که مدت‌هاست با فرماندهی جنوبی آمریکا توافق همکاری دارد، و بازگشایی پایگاه دریایی غیرفعال‌شده در پورتوریکو.
کمتر کسی در منطقه نسبت به رئیس‌جمهور ونزوئلا، نیکولاس مادورو، ابراز همدردی دارد—کسی که ترامپ می‌گوید یک باند جنایتکار را رهبری می‌کند که قصد دارد از طریق «درگیری مسلحانه» با ایالات متحده، مرگ و ویرانی به بار آورد. جنایت سازمان‌یافته در سراسر آمریکای لاتین رو به افزایش است.
اما خاطرات تهاجم‌های قرن بیستم آمریکا—از حمله نظامی و اشغال تا براندازی مخفیانه دولت‌های نامطلوب—هنوز تازه است. بسیاری در منطقه مشتاقانه در انتظار انتشار «استراتژی امنیت ملی» و «استراتژی دفاع ملی» دولت هستند—اسنادی که گفته می‌شود چند ماه پیش تکمیل شده‌اند و توجه و تمرکز امنیتی آمریکا را به‌طور چشمگیری به نیمکره غربی معطوف می‌کنند.
آن مقام آمریکای لاتین گفت: «باید ... صبر کنیم و ببینیم چگونه اجرا خواهد شد.»
یک مقام ارشد دولت آمریکا پیش‌نمایشی از این تغییر سخت‌گیرانه ارائه کرد. او گفت: «استراتژی کلی، آمریکا نخست است. کشورهایی که انتخاب کنند با منافع آمریکا هم‌راستا شوند و برای توافق‌های متقابل سودمند باز باشند، از مزایای همکاری اقتصادی برخوردار خواهند شد» و «می‌توانند با نیروهای نظامی و اطلاعاتی فوق‌العاده ما مشارکت کنند.»
کشورهایی که «به کارتل‌هایی که شهروندان آمریکا را مسموم می‌کنند کمک می‌کنند یا اجازه می‌دهند کشورهای دشمن زیرساخت‌های حیاتی را کنترل کنند یا توانایی‌های خصمانه را در حیاط خلوت ما مستقر کنند»—اشاره‌ای آشکار به چین و روسیه—«با فشار روبه‌رو خواهند شد.»
چین سرمایه‌گذاری‌های گسترده‌ای در آمریکای جنوبی انجام داده و بزرگ‌ترین شریک تجاری قاره است، در حالی که روسیه تسلیحات پیشرفته و پشتیبانی نظامی برای ونزوئلا فراهم کرده است.
این مقام گفت: «کشورهای منطقه آزادند انتخاب کنند و برای انتخاب‌هایشان مسئول خواهند بود.»
برخی کشورها انتخاب کرده‌اند و پاداش گرفته‌اند. خاویر میلی، رئیس‌جمهور آرژانتین که از هواداران صریح ترامپ است و اغلب به واشنگتن سفر می‌کند، ۲۰ میلیارد دلار حمایت ارزی برای اقتصاد بیمار خود دریافت کرده است. السالوادور میلیون‌ها دلار برای زندانی‌کردن مهاجران اخراج‌شده دریافت کرده است.
پاراگوئه توافقی را امضا کرده تا پناهجویان آمریکایی را به‌عنوان بخشی از یک توافق گسترده امنیتی و اقتصادی بپذیرد. گواتمالا نیز با پذیرش مهاجران اخراج‌شده موافقت کرده است. کشور کوچک ترینیداد و توباگو، واقع در نزدیکی سواحل ونزوئلا، پس از آنکه نخست‌وزیرش استقرارهای دریایی آمریکا را ستود و گفت «ارتش آمریکا باید تمام قاچاقچیان را با خشونت بکشد»، از سوی ترامپ «شریکی قدرتمند» توصیف شد.
وزیر خارجه شِین سوبِرز روز جمعه اعلام کرد که ارتش ترینیداد و توباگو از روز یکشنبه، در پنج روز تمرینات «شهری و روستایی» با «یگان اعزامی تفنگداران دریایی ۲۲ آمریکا» مشارکت خواهد کرد. او گفت هیچ نشانه‌ای ندارد که این تمرینات برای اقدام برنامه‌ریزی‌شده‌ای در داخل ونزوئلا استفاده شود.
در سپتامبر، مارکو روبیو، وزیر خارجه، از اکوادور—کشوری گرفتار باندهای مواد مخدر و گذرگاه اصلی قاچاق کوکائین کلمبیا—بازدید کرد. او در یک کنفرانس خبری گفت که قرار دادن دو باند «لوس لابوس» و «لوس چونروس» در فهرست سازمان‌های تروریستی خارجی به آمریکا امکان می‌دهد اطلاعات لازم را برای «کشتن تروریست‌ها» در اختیار اکوادور قرار دهد.
روبیو گفت پایگاه نظامی آمریکا در اکوادور در سال ۲۰۰۹ پس از آنکه رئیس‌جمهور وقت این کشور «که ظاهراً علاقه‌ای به ما نداشت و شاید می‌خواست به قاچاقچیان کمک کند» از آمریکایی‌ها خواست کشور را ترک کنند، تعطیل شد. رئیس‌جمهور فعلی، دانیل نوبوآ، نشان داده که می‌خواهد این تصمیم را معکوس کند.
در نشانه‌ای از سخاوت واشنگتن نسبت به دولتی که اکنون دوست آمریکا محسوب می‌شود، روبیو پیشنهاد کرد که یک توافق تجارت آزاد میان آمریکا و اکوادور «خیلی خیلی زود» امضا خواهد شد. او گفت دولت از درخواست‌های پولی اکوادور در صندوق بین‌المللی پول حمایت می‌کند و ۲۰ میلیون دلار کمک ضدجرم و نظامی اعلام کرد.
هفته گذشته، کریستی نوئم، وزیر امنیت داخلی آمریکا، از اکوادور بازدید کرد تا پایگاه سابق آمریکا در مانتا را بررسی کند و درباره همکاری امنیتی گفتگو کند.
چند دیپلمات آمریکای لاتین تلاش‌های دولت ترامپ برای تشکیل یک گروه جدید از کشورهایی که از اقدامات آمریکا حمایت می‌کنند را توصیف کردند. این طرح‌ها هفته گذشته شکل گرفت، زمانی که رؤسای‌جمهور آرژانتین، پاراگوئه، اکوادور و وزیر خارجه پاناما با کریستوفر لاندو، معاون وزیر خارجه آمریکا، در بولیوی دیدار کردند—همه در مراسم تحلیف رئیس‌جمهور جدید، رودریگو پاز پریرا، شرکت کرده بودند؛ انتخاب او پایان دو دهه رهبری سوسیالیستی را رقم زد.
برای کسانی که با برنامه‌های دولت همراه نشده‌اند یا علناً انتقاد کرده‌اند، مجازات سریع بوده است. فراخوان تند گوستاوو پترو، رئیس‌جمهور کلمبیا، در سپتامبر برای سرپیچی نیروهای آمریکایی از دستورات ترامپ، منجر به لغو ویزای آمریکا و تحریم‌های مربوط به «ارتباط با نارکوتروریست‌ها» شد.
در تبادل توهین‌های شخصی، ترامپ پترو، چریک چپ‌گرای سابق، را «رهبر مواد مخدر غیرقانونی» نامید که «بسیار کم‌اعتبار و بسیار نامحبوب» است، و تهدید به تعرفه و قطع کمک‌ها کرد. ترامپ گفت پترو «بهتر است» عملیات قاچاق را «ببندد، وگرنه آمریکا آنها را خواهد بست، و این کار به‌نرمی انجام نخواهد شد.»
پترو ترامپ را قاتل و «بربر» خوانده و گفت این هفته تمام همکاری‌های اطلاعاتی میان آمریکا و کلمبیا—که مدت‌ها مرکز اصلی عملیات ضد مواد مخدر آمریکا در آمریکای جنوبی بود—را لغو می‌کند.
در مکزیک، مخالفت رئیس‌جمهور کلودیا شینباوم با حملات و کشتارها مسیر متفاوتی داشته است.
او reportedly تأکید کرده که طبق توافق موجود میان دو کشور، مکزیک به‌دنبال افزایش اشتراک‌گذاری اطلاعات آمریکا است تا نیروهای مکزیکی بتوانند قاچاقچیان مظنون را در دریا رهگیری و بازداشت کنند—به‌جای اینکه منتظر بمانند آمریکا آنها را بکشد.
با ترامپ، گاهی تنها یک گفت‌وگوی خوشایند کافی بوده است تا نظر او درباره یک رهبر خارجی تغییر کند.
تنش‌ها میان «لولا»، رئیس‌جمهور چپ‌گرای برزیل، اوایل امسال بالا گرفت، زمانی که ترامپ به پیگرد قضایی متحد خود، رئیس‌جمهور سابق ژائیر بولسونارو، برای تلاش برای کودتا حمله کرد و ۵۰ درصد تعرفه بر صادرات برزیل بست.
اما پس از یک گفت‌وگوی کوتاه در سازمان ملل و یک گفت‌وگوی رسمی ماه گذشته در یک نشست آسیایی، ترامپ به‌نظر رسید نظرش عوض شده است. او گفت جلسه «عالی» بوده و تیم‌هایشان «بلافاصله» مذاکرات درباره تعرفه‌ها و سایر مسائل را آغاز خواهند کرد.
مقام ارشد دولت آمریکا گفت لولا «نمونه آموزنده‌ای» است از اینکه چگونه باید با آمریکا کنار آمد. «اگر یک رهبر مایل باشد مسیر را تغییر دهد و با سیاست‌هایی که از شهروندان آمریکا محافظت می‌کند همسو شود، رئیس‌جمهور ترامپ آماده انجام معامله است.»
اما حتی زمانی که لولا آماده دیدار با ترامپ در حاشیه اجلاس آسه‌آن در مالزی بود، حملات قایق‌ها را غیرقانونی خواند. او گفت یک رئیس دولت «برای کشتن مردم نیست، برای بازداشت آنهاست. ... باید انتخاب کنید که می‌خواهید رهبر مورد احترام و محبوب باشید یا رهبر منفور و مورد ترس.»
∎