فاطمه احتسابی، در بیست و دومین اجلاس بین‌المللی تجلیل از پیر غلامان و خادمان حسینی در مشهد مقدس، به تبیین جایگاه زنان در «احیای امر دین» و نقش آنان در تحقق «جهاد تبیین» پرداخت و گفت: زنان در طول تاریخ تشیع، نه‌تنها همراهان مردان در مسیر ولایت، بلکه بنیان‌گذاران اندیشه و روایتگران آگاه حقیقت بوده‌اند.
دانش، آگاهی و شجاعت؛ پایه‌های نقش‌آفرینی زن در دین
وی، تصریح کرد: کسی نمی‌تواند در جایی نقش‌آفرینی کند، مگر آن که از دانش برخوردار باشد. افزون بر آن، فرد باید ویژگی‌های روانی و توانمندی‌های درونی لازم را نیز داشته باشد؛ یعنی شجاع، زمان‌آگاه و اهل تحلیل باشد تا بتواند با استخراج مسائل و تلفیق آنها، به تعالی فکری برسد و این تعالی را، به جامعه منتقل کند.
به گفته احتسابی، وقتی زنان با این ویژگی‌ها وارد عرصه جهاد تبیین می‌شوند، می‌توانند با حفظ هویت زنانه، حضوری قدرتمند در میدان، داشته باشند.
حضرت زینب (س)؛ الگوی جاودانه جهاد تبیین
وی در ادامه، به نمونه بارز این نقش‌آفرینی اشاره کرد و گفت: در تاریخ، حضرت زینب (س) در سخت‌ترین شرایط، از شهادت عزیزترین انسان‌ها تا اسارت و گرسنگی و تشنگی، با وجود همه احساسات زنانه، از توانمندی‌های ذاتی و شجاعت نفسانی خود، بهره گرفت.
این پژوهشگر مطالعات دینی، افزود: ایشان در مجلس یزید، با چینش هوشمندانه کلمات و بصیرت عمیق خود، او را چنان در تنگنای فکری و اعتراف قرارداد که مجبور به اظهار ندامت شد ـ هرچند ساختگی بود ـ، اما همین بیان زینبی، پرده از حقیقت قیام امام حسین (ع) برداشت و هدف آن را برای همیشه، روشن ساخت.
این همان جهاد تبیینی است که رهبر معظم انقلاب بارها بر آن تأکید فرموده‌اند.
زنان، روایتگران آگاه و بنیان‌گذاران اندیشه
احتسابی، افزود: زنان، به‌ویژه کنشگران فرهنگی و علمی، زمانی که وارد عرصه می‌شوند، نگاهشان جهان‌شمول و عمیق است. آنها بافهم گسترده از مسائل، علی‌رغم تهدیدها و اضطراب‌های طبیعی ناشی از مسئولیت‌های خانوادگی، تبدیل به ریشه و مبنای روایتگری می‌شوند.
چنین زنانی، نه‌تنها حادثه‌ها را تاب می‌آورند، بلکه خود به یک پایگاه فکری و معرفتی، تبدیل می‌شوند.
او، تأکید کرد: زن وقتی وارد حوزه روایتگری می‌شود، خود به‌تنهایی یک نهاد اندیشه‌ساز است.
در تاریخ سه گونه زن را می‌بینیم: زنی؛ مانند حضرت فاطمه زهرا (س) که بنیاد روشنگری و آگاهی است؛ زنی؛ مانند حضرت زینب (س) که در جامعه‌ای گرفتار نفاق، با عقلانیت و شجاعت پرده از فریب‌ها برمی‌دارد؛ و زنی که می‌تواند رسانه قدرتمند دشمن را به ضد خود، تبدیل کند.
زنان مدافع ولایت؛ از عصر علوی تا امروز
این استاد دانشگاه، در ادامه گفت: اگر بر پایه همین مبانی به تاریخ نگاه کنیم، زنانی را می‌یابیم که در عصر علوی، مدافع ولایت بودند.
کتابی با عنوان الوافدات من النسا علی معاویه نوشته یکی از علمای اهل‌سنت، به معرفی دوازده زن می‌پردازد که با حاکمیت خشن معاویه درگیر شدند و او را به خشم و جنون سیاسی، کشاندند.
این زنان، با آگاهی و بینش خود، نظام فکری حاکم را، به چالش کشیدند.
احتسابی تأکید کرد: زن، وقتی از ایمان، عقلانیت و شجاعت برخوردار باشد، می‌تواند نه‌تنها راوی حقیقت، بلکه بنیان‌گذار اندیشه و جهاد تبیین در جامعه باشد.
چنین زنانی، ادامه‌دهنده راه زینبی‌اند که دشمن را باقدرت کلام و بصیرت، به‌زانو درآوردند.