به گزارش خبرنگار خبرگزاری آنا، گودرز امرایی، دادستان بروجرد در نشست خبری صبح امروز اعلام کرد که در شش‌ماهه نخست امسال ۴۰ فقره مجازات جایگزین حبس در این شهرستان صادر شده است که عمدتاً در حوزه حمایت از کودکان و تأمین تجهیزات آموزشی مدارس بوده است.
وی با تأکید بر استقلال و اقتدار دستگاه قضایی، اظهار امیدواری کرد که با تعامل سازنده میان مردم، رسانه‌ها، دانشگاه و نهادهای اجرایی، شاهد کاهش جرایم، ارتقای آگاهی عمومی و تحقق عدالت در بروجرد باشیم.
چه مجازات‌هایی شامل احکام جایگزین حبس می‌شود؟
در سطح کشور، به دنبال تغییر نگاه قانونگذار و تأکید قوه قضائیه بر حبس‌زدایی، استفاده از مجازات‌های جایگزین حبس در محاکم روند صعودی داشته است؛ رویکردی که هم به اصلاح رفتار مجرمان کمک می‌کند و هم از افزایش جمعیت زندان‌ها جلوگیری می‌کند.
بر اساس قانون، یکی از مهم‌ترین ابزارهای دستگاه قضایی برای کاهش زندانیان، تعیین مجازات‌هایی مانند دوره مراقبت، خدمات عمومی رایگان، جزای نقدی، محرومیت از حقوق اجتماعی و جزای نقدی روزانه است. این مجازات‌ها با توجه به نوع جرم، میزان صدمه واردشده و شرایط فردی مرتکب، جایگزین حبس می‌شوند تا فرد بدون ورود به زندان، اصلاح رفتار را در جامعه تجربه کند.
زندان راه اصلاح بسیاری از جرایم نیست
زندان همیشه بهترین راه اصلاح فرد نیست. گاهی انجام کارهای عام‌المنفعه یا گذراندن دوره‌های آموزشی تأثیر بیشتری در اصلاح رفتار دارد. بسیاری از افرادی که به این نوع مجازات‌ها محکوم می‌شوند، پس از پایان دوره دیگر به چرخه جرم برنمی‌گردند.
جایگزین‌های حبس به چند دسته تقسیم می‌شوند؟
قانونگذار برای این نوع مجازات‌ها دو دسته‌بندی در نظر گرفته است: جایگزین‌های الزامی و جایگزین‌های اختیاری. در برخی جرائم سبک مانند جرائم عمدی با حبس تا سه ماه یا جرائم غیرعمدی با مجازات تا دو سال حبس دادگاه حتماً باید به جای حبس، یکی از این مجازات‌ها را تعیین کند. اما در جرائم کمی سنگین‌تر، تصمیم‌گیری به اختیار قاضی و شرایط پرونده بستگی دارد.
کارشناسان حقوقی معتقدند این سیاست مزایای زیادی دارد؛ از جمله جلوگیری از فروپاشی خانواده‌ها، جلوگیری از تأثیرپذیری افراد کم‌خطا از زندانیان حرفه‌ای و کاهش هزینه‌های سنگین نگهداری زندانی برای دولت. در بسیاری از پرونده‌ها، محکومان به فعالیت در مراکز خدماتی، پاک‌سازی معابر، کمک به مراکز حمایتی یا شرکت در کلاس‌های مهارت‌آموزی محکوم می‌شوند.
در چه مواردی نمی‌توان از احکام جایگزین حبس استفاده کرد؟
البته قانون برای جلوگیری از سوءاستفاده، محدودیت‌هایی هم تعیین کرده است. برای مثال در جرائم مربوط به امنیت کشور یا در جرائم عمدی سنگین که بیش از یک سال حبس دارند، استفاده از مجازات جایگزین حبس ممنوع است. همچنین قاضی باید در حکم اولیه مدت حبس اصلی را نیز تعیین کند تا اگر محکوم از اجرای مجازات جایگزین سر باز زد، حکم زندان اجرا شود.
قوه قضائیه اعلام کرده است که اجرای صحیح این نوع احکام زیر نظر قاضی اجرای احکام قرار دارد و در صورت همکاری مناسب محکوم، امکان تخفیف و کاهش مدت مجازات وجود دارد. در مقابل، اگر فرد از انجام تکالیف تعیین‌شده خودداری کند، دادگاه می‌تواند مجازات را تشدید کرده یا حکم حبس را اجرا کند.
مجازات‌های جایگزین حبس؛ رویکردی انسانی و مؤثر در دستگاه قضایی
با توجه به نتایج مثبت این رویکرد، به نظر می‌رسد استفاده از مجازات‌های جایگزین حبس به یکی از محورهای اصلی سیاست‌های قضایی کشور تبدیل شده است؛ سیاستی که تلاش می‌کند ضمن حفظ نظم و امنیت، عدالت را به شکلی انسانی‌تر و مؤثرتر اجرا کند.
انتهای پیام/