به گزارش برنا؛ کوروش صالحی در خصوص کشته شدن اسرار آمیز کوروش اظهارکرد: زندگی و مرگ مردان بزرگ همیشه در هاله‌ای از ابهام بوده و روشن است که گذر زمان خود یکی از عوامل فراموشی محسوب می‌شود، هنگامی که اسنادی درباره یک موضوع وجود نداشته باشد به طور طبیعی بر اسرار آمیز بودن موضوع اضافه خواهد کرد. 

وی تصریح کرد: باید در نظر داشت که در اسناد مکتوب نویسندگان شرقی به ویژه ایرانی‌ها هیچ اثری از کوروش کبیر وجود ندارد، برخی از پژوهشگران، کی خسرو پادشاه آرمانی شاهنامه را منطبق بر کوروش بزرگ می‌دانند.

این نویسنده عنوان کرد: تنها نوشتارهای تاریخی یونانیان است که اطلاعاتی را در این خصوص به افراد می‌دهد و در دوره معاصر کاوش‌های باستان‌شناسی به اطلاعات تاریخی بشر می‌افزاید و این امر به روشن شدن موضوعات تاریخی کمک و سبب کم شدن اسرار آمیز بودن موضوع می‌شود.

صالحی افزود: طبیعی است که اطلاعات تاریخی افراد درباره یک پادشاه شرقی که حدود 2500 سال پیش می‌زیسته بسیار اندک است و اطلاعاتی هم که وجود دارد آمیخته و مغشوش به افسانه گفته شده است، از این رو به طبع درباره مرگ کوروش کبیر نیز اطلاعات اندکی وجود دارد، در این صورت به گونه‌ای که ادعا می‌شود کشته شدن اسرار آمیز کوروش، چنین چیزی وجود ندارد.

این پژوهشگر در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه چه روایت‌هایی در رابطه با مرگ کوروش کبیر وجود دارد، خاطر نشان کرد: به طور کلی دو روایت عمده در رابطه با کوروش وجود دارد، روایتی که هرودوت و ادامه دهندگان تاریخ هرودوت آن را نقل می‌کنند و دیگری روایت گزنفون که اشاره دارد کوروش کبیر پیر و در بستر بیماری در گذشته است.

وی ادامه داد: هر یک از این روایت‌ها می‌تواند به ویژگی‌های کوروش بیافزاید، اگر روایت هرودوت و همراهان او را بپذیریم که کوروش کبیر در صحنه نبرد کشته شده می‌توانیم او را شهید وطن بنامیم که در راه اعتلا و سربلندی ایران جانش را فدا کرده است.

وی گفت: به طور کلی هرودوت، برس، استرابون، پومپه، دیودور همگی به درگیری‌های کوروش در شمال شرق ایران اشاره کرده‌اند و شهادت کوروش کبیر را در همان زمان متذکر شده‌اند. 

مدیر مسئول انتشارات ایران آزاد به روایت کتزیاس اظهار کرد: کوروش در میان قوم آمُررایوس که در حدود دریاچه آرال زندگی می کردند، محاصره شدند هرودوت تقریبا مشابه همین روایت را ذکر می کند اما چنین می‌گوید که کوروش کبیر در جنگ با مساژت‌ها کشته شد.

این نویسنده تصریح کرد: کلیات این روایت‌ها به درگیری سخت و در نهایت شهید شدن کوروش دلالت دارد و درنتیجه این جنگ نیز بنا به روایات تاریخی به نفع کوروش ثبت و ضبط نشده است. 

وی با بیان اینکه کوروش کبیر مورد حفاظت قرار گرفت، اما با وجود این و عدم شکست کشته شد، عنوان کرد: باید گفت کوروش همانند بسیاری از سر سلسله‌ها در خط مقدم جنگ در کنار سربازانش می جنگید و مورد آماج تیر و تیغ و زوبین و نیزه قرار می‌گرفت به همین سبب در این رویا رویی‌ها زخم برداشته و در نهایت شهید شده است. 

صالحی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه مهم ترین جنگ‌های کوروش کدام نبردها است، افزود: برای مردان بزرگ و ساختن یک امپراطوری همه جنگ‌ها مهم هستند و بسیارسخت است انسان انتخاب کند که کدام یک مهم ترین بوده است، هرجنگ مانند یک حلقه زنجیر است که اگر گسسته شود پیوستگی کلی را تحت شعاع قرار می‌دهد، با این وجود بهتر است همه رویدادها به طور یکپارچه بررسی شود. 

این پژوهشگر خاطر نشان کرد: به لحاظ معنوی شاید گشودن دروازه‌های بابل منجر به نوشتن لوحی که امروزه آن را بیانیه حقوق بشر کوروش کبیر می‌خوانیم که هم برای او و هم برای جهان از اهمیت فوق العاده‌ای بر خوردار بوده است مهم‌ترین نبرد و پیروزی او محسوب شود.

این نویسنده عنوان کرد: درجهانی که تا به امروز تعصبات مذهبی، قومی، نژادی و مالی هنوزمطرح می شود شخصی که در 2500 سال پیش آمده بود و بشر را به عنوان انسان، تکریم کند و برایش یک سری حقوق اجتماعی قائل شود، روشن است که این نوع تفکر نمی تواند در تاریخ محو و نابود شود و با رشد عقلانی بشر تکامل تمدن بشری روز به روز پر رنگ تر و مهم تر از گذشته جلوه‌گر خواهد شد.

وی در پاسخ به این سوال که راز محبوبیت کوروش کبیر در چیست، تصریح کرد: شاید مهم‌ترین راز محبوبیت کوروش در همین نوع دوستی و احترام متقابلی بود که برای همه انسان‌ها به دور از رنگ، نژاد و مذهب قائل بود.

مدیر مسئول انتشارات ایران آزاد ادامه داد: یکی از متفکرین معاصر بر رفتار کوروش خرده می گیرد و این تساهل و تسامح او را به شدت به باد انتقاد می گیرد با این وجود باید اعتراف کرد که اگر دنیایی آرام و بدون خشونت و جنگ خواستاریم باید راه کوروش کبیر را ادامه دهیم و با احترام متقابل به فرهنگ و نژاد و مذاهب از افراطی‌گری جلوگیری کرده تا دنیای امنی داشته باشیم.  

این پژوهشگر در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه مهم ترین ویژگی کوروش کبیر در چیست، افزود: به عقیده من مهم ترین ویژگی کوروش کبیر تساهل و تسامح در مسایل سیاسی و اجتماعی است در واقع این کار سرمشقی برای دیگرحکومت‌ها شد تا با رشد عقلانیت سیاسی به حقوق اجتماعی شهروندان احترام گذاشته و در گسترش آن کوشا باشند.

صالحی اظهارکرد: از ویژگی‌های منحصر به فرد کوروش کبیر این است که توسط دشمنان و دوستان دوره خود ستوده شده است و کتاب‌های آسمانی از آن به نیکی یاد کرده و از او به عنوان فرستاده‌ای از جانب خدا یاد کرده‌اند و در تورات آیاتی از ستایش و برگزیده بودن او  و فرستاده شدنش از طرف خدای یهودیان سخن گفته است و در قرآن بنا بر پژوهش‌های مورخان و قرآن پژوهان همانند علامه طباطبایی(ره)، ذوالقرنین همان کوروش بزرگ دانسته شده است.

وی گفت: ایران امروز یادگاری از کوشش، دلیری و تدبیر کوروش و همراهانش بوده است، کشوری که در گذشته دولت‌های خارجی آن را پارس‌مس می‌نامیدند و خود ایرانیان بر اساس اسناد دوره ساسانی و شاهنامه فردوسی آن را ایران نامگذاری کردند.

وی خاطر نشان کرد: کوروش تنها یک شاه نیست بلکه روح یک ملت است و به نوعی یک منش برای انسان‌هایی است که جهان را دگرگون می‌بینند و خواهان آزادی، پیشرفت و آبادی در سایه اعتدال و مدارا با مخالف و تساهل و تسامح هستند.  

این نویسنده در پایان عنوان کرد: کنت گبینو جمله معروفی درباره کوروش بزرگ دارد که می‌گوید عالم هیچ گاه نظیر او را در خود نداشته و یا گریشمن او را تشبیه به نسیم جان افزایی می‌کند که از روی جهان می‌گذرد.