به گزارش خبرگزاری برنا، بروکراسی واژه‌ای فرانسوی است که از دو بخش بورو به‌معنای دفتر کار و کراسی به‌معنای حکومت تشکیل شده است. در مفهوم جامعه‌شناسی، بروکراسی یا دیوان‌سالاری به ساختار و مجموعه‌ای از اصول و قوانین گفته می‌شود که برای هدایت کارآمد امور اداری و سازمانی ایجاد شده است. در معنای عام، این واژه کاغذبازی‌های فرساینده اداری را تداعی می کند، فرآیندی که با ورود به ادارات و مراجعه مکرر به بخش‌ها و مسئولان متعدد به فرایندی طاقت فرسا تبدیل می شود.
در ایران انجام کارهای ساده اداری روندی که وقت و انرژی زیادی از مردم می‌گیرد و باعث نارضایتی عمومی شده است، تا زمانی که ساختار اداری کشور درگیر کاغذبازی با عدم شفافیت همراه است: در این روند نمی‌توان انتظار رشد و تحول داشت.
از سوی دیگر نسل جوان امروز خواهان فرآیندهای کوتاه، شفاف و قابل اعتماد است. هرچه مسیر ثبت درخواست‌ها، صدور مجوزها و ارائه خدمات ساده‌تر شود، انگیزه و مشارکت جوانان در امور اجتماعی نیز افزایش خواهد یافت.
مسعود پزشکیان رئیس‌جمهور در همین زمینه از نمایندگان مجلس خواست تا با دقت بیشتری هرگونه درخواست منجر به گسترش نظام اداری را بررسی کنند، همچنین بزرگی نظام اداری باعث کندی و ناکارآمدی آن دانست و گفت: از نمایندگان می‌خواهم در کوچک و چابک‌سازی ساختار اداری کشور، دولت را یاری کنند.
پزشکیان با انتقاد از مقاومت‌ها در برابر اصلاح نظام اداری افزود: در حالی که بیش از ۸۵ درصد منابع کشور صرف هزینه‌های جاری نظام اداری می‌شود، همچنان درخواست‌های متعددی برای افزایش حجم آن از طریق ارتقای تقسیمات کشوری و موارد مشابه مطرح می‌شود.
اصلاحات آرژانتین یکی موارد موفق در کوچک شدن بروکراسی بود. خاویر میلی رئیس جمهور این کشور در ابتدای آغاز کار خود با تورم پیش بینی شده‌ای برابر با ۱۷ هزار درصد مواجه بود که با این اقدام نه تنها اقتصاد آرژانتین بلکه دیدگاه جهانی درباره ضرورت و امکان‌پذیری اصلاحات ساختاری را تغییر داد. یکی از مهم‌ترین تغییرات ایجادشده، حذف بروکراسی گسترده بود.
خبرنگار برنا درخصوص سختی‌های موجود کارهای اداری به سراغ شهروندان رفت.
بهار دختر ۲۰ ساله‌ای در این زمینه اظهار کرد: کارهای اداری و دانشگاهی به‌دلیل وجود مراحل زیاد و افراد متعدد بسیار زمان‌بر است. گاهی کاری که در یک ساعت می‌شود انجام داد، سه روز طول می‌کشد. اگر این ساختار کوچک‌تر و منسجم‌تر شود، در وقت مردم صرفه‌جویی زیادی خواهد شد.
مونا ۲۲ ساله نیز با بیان تجربه شخصی خود گفت: در روندهای اداری، کارهای کوچک بین چند بخش تقسیم شده و این موضوع خیلی خسته‌کننده است. برای گرفتن یک تأیید ساده باید به چند قسمت مختلف سر بزنی و در نهایت هر بخش تو را به جای دیگری ارجاع می‌دهد. این مسئله باعث شده بسیاری از مردم از ادامه کار منصرف شوند.مثلاً در فرآیند فارغ‌التحصیلی، بخش‌های مختلف دانشگاه حاضر نیستند مدارک را به‌صورت الکترونیکی بپذیرند و باید نسخه فیزیکی ببری. در حالی که با یک اتوماسیون اداری هماهنگ، این مراجعات حضوری کاملاً قابل حذف است.
فاطمه ۲۹ ساله با اشاره به دشواری کارهای اداری برای سالمندان بیان کرد: بسیاری از افراد مسن در انجام امور اداری واقعاً دچار مشکل می‌شوند. برای یک امضا باید به چند نفر مراجعه کنند و ساعت‌ها در صف بمانند. اگر ساختار اداری کوچک‌تر و کارآمدتر شود، هم وقت و هم انرژی مردم هدر نمی‌رود. البته شرط موفقیت، این است که کارکنان هر بخش وظایف خود را دقیق انجام دهند و از مسئولیت‌گریزی پرهیز کنند. با اجرای چنین اصلاحاتی شاید بتوان شایسته‌سالاری را هم در جذب نیروها تقویت کرد.
سپهر ۲۳ ساله و کارمند، تجربه خود را از انجام کارهای اداری در دوران کارآموزی چنین روایت کرد:برای کارآموزی باید از دانشگاه نامه رسمی می‌گرفتم تا سازمان موردنظر من را تأیید کند. اما هر دو طرف حاضر نبودند در فرم‌ها تغییر کوچکی بدهند تا طرف مقابل آن را بپذیرد. پس از هفته‌ها پیگیری، تأیید نهایی نامه در سازمان کارآموزی بیش از دو هفته طول کشید، چون باید از بخش‌های مختلف مثل منابع انسانی، حراست و منطقه مربوطه امضا می‌گرفتم. اگر این فرآیند برای آینده‌ام ضروری نبود، قطعاً نیمه‌کاره رها می‌کردم.
مبینا 22 ساله با اشاره به تجربه‌های شخصی خود در مواجهه با روندهای اداری گفت:من تجربه مستقیمی از کارهای پیچیده اداری نداشتم، اما در مواردی مثل ثبت شکایت یا انجام امور بانکی متوجه شدم که برای هر کار ساده باید چند مرحله طی شود؛ از گرفتن نامه در یک بخش تا تأیید در بخش دیگر. این روند واقعاً خسته‌کننده است.
وی ادامه داد:به نظرم صحبت درباره اصلاح نظام اداری، موضوع خوبی است اما باید اصولی و دقیق مطرح شود؛ یعنی مشخص باشد هر بخش چه وظیفه‌ای دارد و قرار است چگونه در این فرآیند نقش داشته باشد. در کشورهای پیشرفته، بسیاری از خدمات اداری به‌صورت آنلاین انجام می‌شود و دیگر نیازی به مراجعه حضوری نیست. نمونه‌اش را در دانشگاه خودم دیدم؛ درخواست فارغ‌التحصیلی من کاملاً به‌صورت الکترونیکی ثبت شد و مراحل تسویه‌حساب و تأییدها از طریق سامانه آموزش انجام شد، بدون اینکه مجبور باشم به چندین واحد مختلف مراجعه کنم.
مبینا بیان کرد:اگر اصلاح نظام اداری در جهت دیجیتالی شدن و گسترش خدمات غیرحضوری پیش برود، بسیار مؤثرتر از روش‌های سنتی خواهد بود. نسل جوان وقتش برایش ارزش دارد و ترجیح می‌دهد کارهایش از صفر تا صد در یک سامانه یا یک مرجع مشخص انجام شود، نه اینکه مجبور باشد برای هر امضا به چند جا برود و ساعت‌ها وقتش تلف شود.
بروکراسی یا کاغذ بازی های فرساینده اداری وقت زیادی از شهروندان می گیرد و همچنین نظم موجود و عدم انعطاف پذیری این سیستم مانع رشد و ارتقا کیفیت خدمات می شود که با کوچک شدن بروکراسی می توان این روند را کاهش و به بهبود ارائه خدمات کمک کرد.
انتهای پیام/