رحمت‌الله فتاحی در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در مشهد با اشاره به شعار سازمان ملل متحد در سال ۲۰۲۵ میلادی با عنوان «هم‌اکنون برای صلح جهانی به پا خیز»، ریشه‌های اختلافات و جنگ در جهان را تشریح کرد.
وی با تأکید بر اینکه در مقابل جنگ‌افروزی، نهادهایی نیز باید برای برقراری صلح تلاش کنند، گفت: این نهادها را می‌توان در دو دسته؛ سازمان‌های بین‌المللی و سازمان‌های ملی، تقسیم‌بندی کرد که کتابخانه‌ها، موزه‌ها و انجمن‌ها و فرهنگسراها، از جمله نهادهای ملی به شمار می‌آیند.
این عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد در ادامه ویژگی‌های ذاتی و نقاط قوت کتابخانه‌ها برای تبلیغ، ترویج و گسترش صلح را برشمرد و افزود: مجموعه منابع کتابخانه‌ها در ذات خود، نماد دانش جهانی و متراکم بشر است.
وی با محوریت مسیرهای تلاش کتابخانه‌ها برای پیشگیری از اختلافات و جنگ بیان کرد: از جمله این مسیرها می‌توان به «ارتقای فهم همگانی درباره ایدئولوژی‌ها، مذاهب، دگراندیشی و حقوق بشر»، «ارتقای ظرفیت همزیستی، احترام متقابل و رواداری»، «ارتقای آگاهی‌های همگانی درباره جنگ و صلح» و «آگاهی‌رسانی همگانی درباره خطرات و پیامدهای گوناگون جنگ» اشاره کرد.
فتاحی ادامه داد: همچنین می‌توان از مسیرهای دیگری همچون «توسعه دسترسی به شبکه‌های اجتماعی طرفدار همزیستی و صلح»، «ارائه خدمت به پژوهشگران در حوزه جنگ و صلح» و «ظرفیت‌سازی و فرصت‌سازی برای رشد فردی، کاهش محرومیت‌ها، کاهش شکاف‌ها و توسعه فرهنگی و اقتصادی»، نام برد.
این استاد علم اطلاعات و دانش‌شناسی در مورد مسیرهای تلاش کتابداران برای تفاهم بین‌المللی و صلح پایدار نیز، گفت: «افزایش آگاهی‌ها برای کاهش فاصله میان جهان توسعه یافته و توسعه نیافته»، «تأثیرگذاری بر گرایش سیاستمداران به صلح و تفاهم» و «برگزاری همایش‌های بین‌المللی برای تعامل و هم‌اندیشی»، از جمله این مسیرها به شمار می‌آید.
وی افزود: همچنین می‌توان از مسیرهای دیگری از جمله «توسعه راه‌های همکاری بین‌المللی میان کتابخانه‌ها در دسترسی همگانی و برابر به اطلاعات» و «پشتیبانی از جریان آزاد اطلاعات در راستای تفاهم بین‌المللی و صلح جهانی»، نام برد.
فتاحی در ادامه، نکاتی با محوریت کتابخانه‌ها و تحقق حقوق بشر، افزایش آگاهی‌ها در حوزه محیط زیست برای جلوگیری از اختلافات و جنگ و همچنین تلاش برای محرومیت‌زدایی و برطرف کردن فاصله طبقاتی، بیان کرد.
وی با بیان اینکه کتابخانه‌ها می‌توانند در صلح جهانی نقش‌آفرین باشند، به مواردی اعم از نقش جهانی کتابخانه‌ها به‌عنوان نهادهای فرهنگی و دانشی، اتکا بر اصول و رسالت حرفه‌ای، تلاش برای ارتقای آگاهی‌های جوامع بشری نسبت به خطرات و پیامدهای ویرانگر جنگ و تلاش برای ترویج فرهنگ صلح طلبی، دیگردوستی و رواداری اشاره کرد.
∎