به گزارش خبرنگار میراث‌آریا، نشست تخصصی توسعه مهارت‌های کارآفرینی زنان عشایر حامل میراث‌فرهنگی ناملموس در راستای تحقق معیشت پایدار در آسیای مرکزی و غربی با حضور علی دارابی قائم مقام وزیر و معاون میراث‌فرهنگی کشور و رئیس شورای حکام مرکز مطالعات منطقه‌ای پاسداری از میراث‌فرهنگی ناملموس در آسیای غربی و مرکزی، سید ضیا هاشمی معاون فرهنگی‌اجتماعی معاون اول ریاست‌جمهوری و جمعی از پژوهشگران و فعالان میراث‌فرهنگی صبح امروز چهارشنبه ۲۱ آبان ماه ۱۴۰۴ در سالن فجر وزارتخانه برگزار شد.
آتوسا مومنی رئیس مرکز مطالعات منطقه‌ای پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس در آسیای غربی و مرکزی با خوشامدگویی به مدعوین این نشست ملی را پیش‌نشستی برای رویداد بین‌المللی با این موضوع عنوان و ابراز امیدواری کرد که هم‌اندیشی علم و تجربه منجر به کارآمدی و توانمندسازی بانوان عشایر و افقی تازه در شناخت تمدن سیال عشایر ایران باشد.
وی بر اهمیت شبکه‌سازی فرهنگی میان کشورهای مرکز که دارای این میراث هستند، تاکید کرد و این نشست را آیینی در راستای بازشناسی خرد زیستی مردمانی دانست که وارثات خرد اقلیمی و حافظان نظم طبیعت هستند.
مومنی با بیان اینکه کوچ معنایی سترگ دارد و پیوند جاودانه انسان با اقلیم است، افزود: این میراث نسل به نسل تکرار شده که تا به امروز رسیده است. دانش عشایرپاسخی به این پرسش است که چگونه میان تغییر میتوان پایدار ماند.
دانش‌ها و سنت‌های عشایر پاسخی به چالش‌های توسعه پایدار/ یافتن شیوه‌های نوین همکاری به‌منظور بهره‌گیری از مهارت‌های عشایر
فومیکو اوهیناتا دبیر کنواسیون ۲۰۰۳ در پیام ویدئویی از برگزاری این نشست ابراز خرسندی و تقدیر کرد و فرهنگ عشایر را بخشی غنی و پویا از میراث‌فرهنگی آسیای غربی و مرکزی دانست که از دیرباز چهارراه تمدن‌ها بوده است.
وی در این پیام سنت‌های کوچ‌نشینی را در جهانی که با شتاب به سمت شهرنشینی پیش می‌رود ستایش برانگیز عنوان کرد و این میراث دیرینه را سرچشمه همبستگی و غرور ملی کشورهای مشرق زمین سرفراز دانست و افزود: دانش‌ها و سنت‌های زیسته عشایری و شبانی نقشی اساسی در پاسخ به چالش‌های توسعه پایدار از جمله معیشت و امنیت غذایی ایفا می‌کند تا آنجا که سازمان ملل متحدسال ۲۰۲۶ را سال بین‌الملی مراتع و جوامع شبان معرفی کرده است.
دبیر کنواسیون ۲۰۰۳، سازگاری روش‌های انتقال دانش و مهارت‌های عشایر با شیوه‌های نوین را از جمله چالش‌های پیش‌رو عنوان و ابراز امیدواری کرد برگزاری این نشست و کارگاه‌های تخصصی فرصتی برای یافتن شیوه‌های نوین همکاری به‌منظور ارتقای جایگاه اقتصادی و اجتماعی عشایر و توسعه فراگیر و پایدار باشد.
اوهیناتا ضرورت رویکرد انعطاف پذیری در راستای میراث محوری مبتنی بر حقوق جوامع عشایری را مورد تاکید قرار داد و آن را از ماموریت اصلی کنوانسیون ۲۰۰۳ به‌منظور توانمندسازی جوامع، انتقال میان نسلی دانش‌ها و بهره‌گیری از دانش زنده برای ساخت آینده‌ای فراگیر و پایدار دانست.
نقش عشایر در بنیان‌های هستی شناسی ایران و دفاع از کیان سرزمین/ فرهنگ عشایر راهگشا و الهام بخش انسان مدرن
اردشیر صالح پور پژوهشگر و دبیر علمی همایش به تشریح شکل‌گیری فرهنگ و تمدن در طول تاریخ و اهمیت نقش آن در تربیت و پرورش انسان متعالی پرداخت.
وی با بیان اینکه تمدن به حوزه شهرنشینی محدود نمی‌شود، به نقش عشایر در بنیان‌های هستی‌شناسی ایران اشاره کرد و افزود: ایران سرزمینی چند فرهنگی و قومی است، تمامی اقوام در کنار هم ایران را می سازند و رمز مانایی و ماندگاری این تمدن دیرپا وفاق ملی ایران بوده است که امروز نیز مددرسان ما است.
صالح‌پور عشایر را قشری مولد، حافظان، پاسدارندگان و ذخایر حقیقی این مرز و بوم عنوان کرد که هر زمان ایران به مخاطره افتاده از کیان این سرزمین دفاع کرده‌اند.
دبیر علمی همایش با اشاره به فراز و فرود عشایر در طول تاریخ، ادامه داد: در حال حاضر تنها دو درصد عشایر کوچ‌رو داریم که ۳۵ درصد پروتین کشور را تامین می‌کنند. در جامعه‌ای زندگی می‌کنیم که عشایر مورد غفلت و بی مهری قرار گرفته‌اند و توزیع عادلانه امکانات باید مورد توجه قرار گیرد.
دبیر علمی همایش با بیان اینکه عشایر نبض طبیعت را در دست دارند، فرهنگ عشایر را راهگشا و الهام الهام بخش انسان مدرن دانست و ابراز امیدواری کرد این نشست مقدمه‌ای برای ثبت جهانی میراث‌کوچ باشد.زیست و مهارت عشایر مبتتی بر حکمت و هنرمندانه است.
زیست و مهارت عشایر هنرمندانه و مبتتی بر حکمت است
مریم جلالی معاون صنایع‌دستی و هنرهای سنتی توسعه، مهارت‌های کارآفرینی و بانوان عشایر را سه موضوع مهم‌این گردهمایی عنوان کرد و افزود: توسعه در جامعه امروز بر رفاه، رضایت و معنا استوار است و جامعه عشایر هر سه مولفه را داراست .
وی مهارت عشایر را منطبق بر توانش، پیش‌برندگی و دانش‌بنیان عنوان و تصریح کرد: کودک عشایر با مهارت به دنیا می‌آید و از طبیعت می‌آموزد، بانوان نیز ستون و آموزگاران پایداری و مهارت آموزی در ایل و مولد هستند.
جلالی با بیان اینکه این سه مولفه بینش، نگرش، کنش و منش را به همراه می‌آورد، زیست عشایر را هنرمندان و مبتنی بر حکمت عنوان کرد.در ادامه چهار پنل تخصصی برگزار شد.
پنل تخصصی اول به ریاست کیانوش کیانی هفت لنگ، به بررسی «چگونگی وچرایی «نشست‌های پژوهشی‌علمی» اردشیر صالح‌پور، «نقش زنان در بین لرهای کوچ‌نشین ایران» سکندر امان‌اللهی بهاروند، «جنبشی دوباره در چرخش دوک‌های نخ‌ریسی» سهیلا شهشهانی، «جامعه عشایر ایران، چالش‌ها و مشکلات پیش‌رو» جلال رفیع‌فر، «کوچ‌نشینی اقوام ایرانی در ارتفاعات زاگرس در دوره پیش از تاریخ» آتوسا مومنی پرداخت.
برگزاری دومین پنل این نشست به ریاست نادر کریمیان سردشتی با موضوع‌های «بررسی نقش زنان عشایر در مواجه با تغییرات اقلیمی: دانش بومی، راهبردها و چالش‌ها» پریچهر شاهسوند، «ساختار کوچ قشقایی و نقش زنان» محسن رجایی پناه، «نقش زنان ایلی در زندگی، هنر و صنایع‌دستی عشایری» شهرام ایل بگ انجام شد.
پنل تخصصی سوم به ریاست علیرضا حسن‌زاده به بررسی «مسئله عشایر در ایران معاصر» نعمت‌الله فاضلی، «کارکرد توسعه در فرهنگ اجتماعی زنان بختیاری» عباس قنبری عدیوی، «کوچ عشایر و ویژگی‌های آن در دامنه‌های جنوبی البرز» علیرضا شاه حسینی، «دهکده صنایع‌دستی عشایری-سامانه عرفی مدیریت زنان در الگوهای معیشت عشایری» مهرداد مال عزیزی پرداخت.
ریاست پنل پایانی را سامان خلیلیان عهده‌دار بود و «زنان عشایر نگهبانان خاموش فرهنگ و پایداری زندگی عشایری» احمد بیرانوند و محبوبه بابایی محمدی، «نقش‌آفرینی زنان هنرمند در جل‌بافته‌های اسبان عشایری ایران» محمد افروغ، «واکاوی نقش زنان در پایداری میراث‌فرهنگی ناملموس عشایر ترکمن» موضوع‌های مطرح شده بود.
انتهای پیام/