فرارو-پس از فعال سازی مکانیسم ماشه و افزایش تحریم ها، برخی کارشناسان اقتصادسیاسی بر لزوم توسعه اقتصادی کشور تاکید کرده اند. این روزها نام پاکستان بین کشورهایی که می توانند در کاهش رکورد تورمی یا افزایش مبادلات تجاری اثرگذار باشد مطرح است. لاریجانی و قالیباف نیز بر موضوع توسعه روابط با پاکستان تاکید کرده اند و به گفته رئیس مجلس هدف از توسعه تجارت با پاکستان حرکت به سمت تحقق هدف ۱۰ میلیارد دلار تبادلات اقتصادی است.
به گزارش فرارو، برخی نمایندگان مجلس نیز بر توسعه بازارچه های تجاری مرزی تاکید کرده اند. دکتر ابوالفضل کزازی، استاد دانشگاه علامه طباطبایی و تحلیلگر امور اقتصادی در گفتگو با فرارو به بررسی این موضوع پرداخته است:
نمی شود که بیمار سرطانی را با استامینوفن درمان کرد
ابوالفضل کزازی به فرارو گفت: «کشور در شرایط بسیار سختی قرار دارد و هیچ شکی هم وجود ندارد که چنین شرایطی برای کمتر کشوری در جهان رخ داده است. اما بهتر است با این حقیقت هم رو به رو شویم که اگر اقدامی جدی انجام نشود، روز به روز شرایط برای دولت و شهروندان جامعه ایران سخت تر خواهد شد. بنابراین، درست است که ارتباط با هر کشور چه در منطقه و چه خارج از منطقه میتواند نقش مُسَکِن را ایفا کند و بار فشار اقتصادی را کاهش دهد. اما کشوری با این وسعت، ذخایر متعدد و هزینه های بسیار بالاتر از هنجار جهانی که در بستر دولت خود دارد و با کسری بودجه هنگفتی مواجه است که تقریبا بالای هزار همت است و با نقدینگی فزاینده ای مواجه است که حجم آن به 14 هزار همت رسیده است، نمی تواند با راهکارهای ساده و ابتدایی، اقتصاد خود را نجات دهد. اخیرا صحبت از بازارچه های مرزی در حوزه اقتصاد می شود و نام پاکستان را زیاد در اخبار می شنویم، بازارچه مرزی با همسایه ها و نه فقط پاکستان،مثل مُسَکِن است برای بیمار سرطانی.»
وی افزود: «نمی شود که بیمار سرطانی را با استامینوفن درمان کرد. بیمار سرطانی به شیمی درمانی و درمانهای مرحله ای بلندمدت و پیچیده نیاز دارد. مرحله اول درمان اقتصاد و خروج از این وضعیت رکود و تورم این است که حقیقت را بپذیریم و درک کنیم به ارتباط با جهان نیاز داریم. حتی بزرگ ترین شریک تجاری ما؛ چین نیز به تعاملات خود اهمیت زیادی می دهد. درست است که تعاملات منطقه ای مثبت است اما این تعاملات نمی توانند کشور را از بحران نجات دهند. باید دقت کنیم که ارتباط با کشوری مثل پاکستان نمی تواند صنعت کشورمان را نجات دهد. وقتی سرمایه گذاری کمتر از نرخ استهلاک است به این معناست که ما نیاز مبرم به جذب سرمایه در کشور داریم. جذب سرمایه گذاری هم از طریق روش‌هایی مثل راه اندازی بازارچه مرزی میسر نمی‌شود.»
مسائل پیچیده مثل بحران اقتصادی کشور، نیاز به راه حل‌های پیچیده دارد
این استاد دانشگاه در ادامه گفت: «متاسفانه نوع نظردهی و راهکار دادن مسئولان کشور هم به شکلی است که ایجاد امید نمی کند. آقای پزشکیان درمورد مشکل بزرگی به نام بحران خشکسالی و کم آبی که از اجتماع تا اقتصاد را متاثر می کند، ایده تخلیه پایتخت را مطرح می کند. تصور کنید لجستیک چنین تصمیمی چگونه میسر می‌شود؟ فارغ از همه هزینه های مادی و معنوی اصلا جا به جایی 15 میلیون نفر امکان پذیر است؟ در بسیاری از امور مهم اقتصادی کشور شاهد این نوع ایده ها بوده و هستیم. باید درک کنیم مسائل پیچیده مثل بحران اقتصادی کشور، نیاز به راه حل های پیچیده دارد. ما به گفتمان در سطح ملی نیاز داریم. مناطق آزاد کشور شده اند بستر واردات به کشور. چه نیازی داریم در مازنداران منطقه آزاد تجاری داشته باشیم؟ هدفمان صادرات بوده یا واردات؟ هدفمان فقط این بوده که یک عده از واردات خودرو دلخواهشان خوشحال شوند؟ چرا طرح های اقتصادی و تجاری ما، بیش از سوددهی، فضایی برای رانت خواری ایجاد می کنند؟ این ها است که باید درست شود. »
وی افزود: «اعلام شده که در کشور ما 100 میلیارد دلار قاچاق انجام می شود. ریشه این موضوع کجاست؟ برخی اظهارنظرها بیشتر شبیه شوخی است. به جای دور خودمان چرخیدن بهتر است منطقی ترین راه حل را که در پیش بگیریم و به سمت حل تحریم ها حرکت کنیم. ما با اقدامات کوچک نمی توانیم از پس مشکلات بزرگ بربیاییم، هرچند این تلاش های کوچک با ارزش هستند. اما هدف ما از توسعه بازارچه های مرزی چیست؟ مگر در بندر چارک و حاشیه خلیج فارس بازارچه مرزی نداریم؟ چقدر توسعه رخ داده است؟ در استان هرمزگان که بازارچه مرزی داریم مگر قاچاق سوخت انجام نمی شود؟ در بازارچه افغانستان مگر قاچاق نمی شود؟روغن با ارز 28500 تومان می آید و قاچاق می شود به افغانستان. دارو هم همین وضعیت را دارد. اما در بخش واردات چه می کنیم؟ این بازارچه ها چه آورده ای برای اقتصاد ما داشته اند؟ ما باید به دنبال ابزارهای مناسبی برای توسعه اقتصادی باشیم.»
آیا مسئولان می‌توانند تصویری از 5 سال آتی اقتصاد کشور ارائه کنند؟
این تحلیلگر امور اقتصادی در ادامه گفت:« ظاهرا مسئولان کشور ما هنوز وضعیت وخیم اقتصادی کشور را درک نکرده اند، چون اگر متوجه شده بودند به سمت حل مشکل حرکت می کردند نه تشریح و توصیف اوضاع. درست است که آقای پزشکیان صادقانه وخامت وضعیت را مورد اشاره قرار می دهد اما تیم اقتصادی دولت هیچ راهکاری ندارد یا راهکارهایی که مسئله را حل کند نشان نداده است. ظاهرا مسئولان، آمادگی تصمیم گیری های سخت را ندارند، در حال که اکنون و در شرایط فعلی، کشور به تصمیم گیری های سخت و شجاعانه نیاز دارد. اینطور نیست که هیچ راهکاری وجود نداشته باشد. تعاملات بین المللی، می توانند مشکلات را حل کنند. انتهای هر جنگ با مذاکره به پایان رسیده و باید درک کنیم به مذاکره نیاز داریم. آیا سردمداران کشور می توانند تصویری از 5 سال آتی اقتصاد کشور ارائه کنند؟ تا زمانی که نتوانند این تصویر را ترسیم و پیش بینی کنند، توسعه اقتصادی معنایی ندارد.»