به گزارش خبرگزاری اهل بیت(ع) ـ ابنا ـ دکتر فؤاد ایزدی، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران، در همایش «ما و غرب» به تحلیل ریشههای تاریخی و فکری تقابل ایران و آمریکا پرداخت و تأکید کرد که مشکل میان ایران و آمریکا، یک مسئله ذاتی و ماهوی است، نه صرفاً سیاسی یا قابل حل با مذاکره.
وی در آغاز سخنان خود گفت: اگرچه سفارت آمریکا سالها پیش در ایران تعطیل شد، اما حضور فکری و فرهنگی آمریکا در کشور ما هرگز تعطیل نشده است. کافی است نگاهی به نظام آموزشی بیندازیم. در دانشگاه تهران، در رشتههای علوم انسانی و علوم اجتماعی، بیشتر کتابهایی که تدریس میشود ترجمهای از متون غربی است یا از آثار ترجمه شده پیشین تأثیر گرفته است. این یعنی حضور فکری غرب در بطن نظام آموزشی ما همچنان جاری است.
وی افزود: اگر کسی در این موضوع تردید دارد، کافی است پس از پایان همایش گشتی در خیابانهای تهران بزند تا آثار حضور فرهنگی و تبلیغی غرب را به روشنی ببیند. این حضور، در عرصه اقتصادی نیز قابل مشاهده است و نیاز به توضیح چندانی ندارد.
ایزدی در بخش دوم سخنان خود به موضوع روابط ایران و آمریکا پرداخت و گفت:
چرا با وجود گذشت چند دهه از انقلاب اسلامی، همچنان روابط ما با آمریکا خصمانه است؟ متأسفانه در داخل کشور، تحلیلهای نادرستی وجود دارد. برخی میگویند اگر با آمریکا مذاکره میکردیم یا با غرب سازش نشان میدادیم، آنها در ایران سرمایهگذاری میکردند و مشکلات اقتصادی حل میشد. این نگاه، ناشی از برداشت غلط از واقعیت روابط بینالملل است. برخی حتی آمریکا را به گاوی شیرده تشبیه میکنند که ما به جای استفاده از شیرش، با آن درگیر شدهایم. این تفسیر کاملاً نادرست است.
وی با اشاره به سخنان اخیر رهبر معظم انقلاب اظهار کرد: در ماههای گذشته، رهبر انقلاب دو سخنرانی مهم درباره آمریکا داشتند یکی در روز شهادت امام رضا (ع) و دیگری در ۱۲ آبان. در هر دو سخنرانی ایشان تصریح کردند که مشکل ایران و آمریکا حلشدنی نیست و این مشکل، ذاتی است. این نکتهای بسیار مهم است، چون در کشور ما جریانهای فکری و سیاسیای هستند که هنوز معتقدند این اختلاف قابل رفع است، در حالی که ماهیت آن ساختاری و تمدنی است، نه تاکتیکی.
وی با اشاره به مبانی فکری سیاست خارجی آمریکا ادامه داد: در یکی از کتابهای مشهور دانشگاهی با عنوان چشمانداز سیاست خارجی آمریکا که توسط اساتیدی از دانشگاههای سوئیس و واشنگتن نوشته شده و در دانشگاههای آمریکا تدریس میشود کشورها از دید آمریکا به چهار دسته تقسیم میشوند.
وی افزود: دسته اول، کشورهایی هستند که نه منابع طبیعی قابل توجهی دارند و نه موقعیت ژئوپلیتیک مهمی؛ بنابراین برای آمریکا اهمیتی ندارند.
دسته دوم، کشورهایی با منابع طبیعی هستند اما فاقد قدرت نظامی یا هستهایاند.
دسته سوم، کشورهاییاند که هم منابع دارند و هم موقعیت راهبردی، اما در مدار سیاستهای آمریکا حرکت میکنند مانند ژاپن یا کره جنوبی. این کشورها استقلال سیاسی ندارند و حتی در معاملات اقتصادی هم مجبور به تبعیت از سیاستهای واشنگتناند. برای مثال، کره جنوبی طبق توافقی با آمریکا موظف است سالانه حدود صد میلیارد دلار گاز مایع از ایالات متحده خریداری کند، حتی اگر گاز قطر ارزانتر باشد.
ایزدی سپس به دسته چهارم اشاره کرد و گفت: گروه چهارم، کشورهای دشمن آمریکا هستند؛ کشورهایی که نه تابع واشنگتناند و نه اجازه سلطه میدهند. ایران بعد از انقلاب اسلامی وارد این گروه شد. در زمان رژیم شاه، ایران در گروه سوم قرار داشت؛ یعنی متحد آمریکا، اما با وقوع انقلاب اسلامی، به کشور مستقلی تبدیل شد که از مدار وابستگی خارج شد. همین استقلال، آمریکا را خشمگین کرده است.
وی تصریح کرد: مسئله آمریکا با ایران ربطی به تسخیر لانه جاسوسی ندارد؛ اصل مسئله این است که ایران دیگر کشوری وابسته نیست و الگویی برای استقلال سایر ملتها شده است. به همین دلیل، همه فشارها، تحریمها و جنگهای نیابتی علیه ایران، نه واکنش به یک حادثه تاریخی، بلکه واکنش به "استقلال ایران" است.
ایزدی در پایان تأکید کرد: درک درست از این واقعیت، برای نخبگان سیاسی و فرهنگی ضروری است. ما باید بدانیم که آنچه غرب از ما میخواهد، نه توافق، بلکه بازگشت به دوران وابستگی است. انقلاب اسلامی این زنجیر را شکست و همین، علت اصلی دشمنی آمریکاست. مسئله میان ما و آمریکا، یک اختلاف گذرا نیست؛ بلکه نزاعی تمدنی است میان ملتی که میخواهد مستقل بماند و نظامی که بر سلطه جهانی بنا شده است.
.............................
پایان پیام/ 218