نشست خبری سخنگوی وزارت امور خارجه دوشنبه، ۱۹ آبان ۱۴۰۴ برگزار شد و طی آن اسماعیل بقایی، به پرسشهای خبرنگاران رسانههای داخلی و خارجی درباره مهمترین تحولات عرصه سیاست خارجی در روزهای اخیر پاسخ داد.
اعتراف ترامپ جدیدترین دلیل و مدرک درباره مشارکت آمریکا در تجاوز به ایران
بقایی درباره اعتراف صریح دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا در مورد نقش این کشور در حمله رژیم صهیونیستی به ایران و موضوع دریافت غرامت از آمریکا بهعنوان پیششرط مذاکره ازسوی ایران، گفت: این جدیدترین دلیل و مدرک درباره مشارکت آمریکا در تجاوز به ایران است؛ ما در اینکه آمریکا در ارتکاب جنایت همدستی فعال داشته است، تردیدی نداشتیم؛ این اظهارات صریح ترامپ برای پذیرش مسئولیت کامل تجاوز که ادعای وزیر خارجه آمریکا در ۲۳ خرداد را رد میکند، اعتراف صریح به ارتکاب جنایت بینالمللی است و مسئولیت کامل دولت آمریکا را درپی دارد.
وی اظهار کرد: ما در امتداد اقدام برای مستندسازی موضوع تجاوز رژیم صهیونیستی و آمریکا به ایران، این اعتراف را بهعنوان سند برای سازمان ملل و شورای امنیت ثبت کردیم؛ این اعتراف بهعنوان سند در هر محکمهای در پیگیری حقوقی موضوع استفاده خواهد شد؛ روند مستندسازی با همکاری قوه قضاییه و معاونت حقوقی ریاستجمهوری در حال انجام است.
واکنش به گزارشها درباره انتخاب نماینده ایران در سازمان ملل
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره موضوع انتخاب نماینده ایران در سازمان ملل و گمانهزنیها درباره دیگر انتصابهای اخیر در وزارت امور خارجه، اظهار کرد: انتخاب سفیران یک روند مشخصی دارد؛ سفیر نماینده وزیر یا وزارت امور خارجه نیست، بلکه نماینده نظام در کشور پذیرنده است؛ از این رو، روند انتخاب آنها با هماهنگی وزارت امور خارجه و دیگر دستگاهها انجام میشود.
وی در ادامه اعلام کرد: فتحعلی برای سفارت هند اعزام شد و طالبیفر برای سفارت کره شمالی انتخاب شد؛ برای ایتالیا و روسیه نیز روند انتخاب سفیر ادامه دارد و به محض قطعی شدن سفیر اطلاعرسانی میشود؛ من هم در خدمت شما هستم و مادامی که وزیر صلاح بداند، در این مسئولیت ادامه میدهم.
واکنش به اظهارات گروسی درباره توانایی ایران برای ساخت سلاح هستهای
بقایی در بخشی دیگر درباره اظهارات اخیر رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در مورد توانایی ایران برای ساخت سلاح هستهای، گفت: شخص مدیرکل در گزارشها و مصاحبهها بهویژه مصاحبه اخیر تصریح کرد برنامه هستهای ایران صلحآمیز است و دلیل و مدرکی برای انحراف ایران وجود ندارد.
وی تاکید کرد: ما همواره از آژانس و مدیرکل خواستیم به دور از مسئولیتها و صلاحیتهای فنی خود، درباره موضوع هستهای ایران اظهارنظر نکند و کماکان این مطالبه را داریم؛ مادامیکه عضو انپیتی و متعهد به موافقتنامه پادمان هستیم، به تعهدهای خود واقف هستیم؛ بازرسان آژانس هفته گذشته از چند مرکز هستهای ایران ازجمله رآکتور تحقیقاتی تهران بازدید کردند؛ درباره باقی مراکز هستهای هم رویه روشن است و براساس مصوبه مجلس هرگونه همکاری با آژانس برای بازرسی باید با نظارت شورای عالی امنیت ملی صورت بگیرد.
سخنگوی وزارت امور خارجه تاکید کرد: آژانس باید درک کند که شرایط پس از حمله آمریکا و رژیم صهیونیستی تغییر کرده است؛ ما بهصورت متعارف با آژانس همکاری داشتیم و پس از حمله رژیم صهیونیستی نیز تفاهم قاهره را ترتیب دادیم؛ طرفی که باید سرزنش شود تروئیکای اروپایی (انگلیس، فرانسه و آلمان) است که کل فرایند ترتیب دادهشده با آژانس را با فعالسازی ماشه معکوس کردند.
ادعای رژیم صهیونیستی درباره ترور سفیرش در مکزیک مضحک است
بقایی درباره ادعای رژیم صهیونیستی برای ترور سفیرش در مکزیک، گفت: این ادعا به حدی مضحک و سخیف بود که نیازمند اعلام موضع ما نبود؛ این یک ادعای بیاساس و مضحک بود؛ کافیست به نمونههای مشابه نگاه کنید، ازجمله در موضوع استرالیا که به قطع رابطه ایران و استرالیا منجر شد.
وی اضافه کرد: مقامهای رسمی پلیس استرالیا اعلام کردند که ارتباطی با ایران در حادثههای ضدیهود نیافتند؛ در مورد مکزیک هم همان الگو انتخاب شد؛ انتقاد افکار عمومی مکزیک از نسلکشی غزه دلیل انتخاب این کشور برای پیشبرد اتهام ساختگی ضد ایرانی از سوی رژیم صهیونیستی بود؛ سطح روابط ما با استرالیا کاهش یافته است؛ حوزه کنسولی در سفارت ما در استرالیا فعال است؛ به ما گفته شد که فعالیتهای سفارت استرالیا در ایران بهویژه در موضوع کنسولی با همکاری کشورهای دوست ادامه دارد.
احتمال اقدام تروئیکا علیه ایران در شورای حکام
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در بخشی دیگر درباره نشست آتی شورای حکام آژانس، گفت: شورای حکام در این نشست به موضوعهای مختلف در حوزه هستهای میپردازد؛ احتمال میدهیم با توجه به اقدام تروئیکای اروپایی در فعالسازی ماشه، این کشورها بخواهند اقدامی مشابه برای انطباق اقدام قبلی انجام دهند؛ ما با کشورهای عضو شورای حکام در ارتباط هستیم تا از منافع کشور صیانت کنیم.
جزئیات گزارش سالانه وزارت امور خارجه درباره نقض حقوق بشر در آمریکا و انگلیس
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به پرسش میزان درباره انتشار گزارشهای سالانه وزارت امور خارجه درباره وضعیت حقوق بشر در انگلیس و آمریکا، گفت: وزارت امور خارجه موظف است که سالانه گزارش نقض حقوق بشر این کشورها را ارائه کند؛ اما اینکه چرا این کشورها برای گزارشدهی انتخاب شدهاند، برای اینکه این کشورها مدعی حقوق بشر در سطح بینالمللی هستند و با ابزارسازی از حقوق بشر، همواره کشورهای مستقل را در معرض فشار و تهدید و ارعاب قرار میدهند.
وی اضافه کرد: فکر میکنم اینکه شما با ارائه اسناد شواهد نشان دهید ادعای حقوق بشری آنها صرفا یک ادعای منافقانه و مزورانه است، یک وظیفه همگانی در سطح بینالمللی است؛ استفاده ابزاری از حقوق بشر در سطح بینالمللی شایع شده است و لذا تهیه این گزارشها هم برای افکار عمومی خودمان و هم برای افکار عمومی بینالمللی آموزنده است و در سطح سازمان ملل و نهادهای حقوق بشری هم بهعنوان یک سند قابل اتکا میتواند مورد استفاده قرار گیرد.
بقایی همچنین اظهار کرد: حتما ما اسناد را از طریق نمایندگیهای خود در ژنو و نیویورک بین کشورها توزیع میکنیم و از هر فرصتی در شورای حقوق بشر و کمیته سوم مجمع عمومی هم برای تدوین موارد نقض حقوق بشر توسط آمریکا و انگلیس استفاده میکنیم.
واکنش به اظهارات وزیر خارجه فرانسه و مذاکرات احتمالی با آمریکا و اروپا
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره اظهارات ژان نوئل بارو، وزیر خارجه فرانسه برای مذاکره با ایران، گفت: اظهار علاقهمندی بارو کفایت نمیکند؛ آنها باید جدیت نشان دهند.
آمریکا دشمنی دیرینه با ایران دارد
بقایی درباره روند جاری میان ایران و آمریکا، اظهار کرد: نگاه موجود ایران به آمریکا از تنش درازمدت نیست، بلکه ریشه در تجربه طولانیمدت ما دارد؛ نگاه ما روبه جلو است، اما تجربههای گذشته را مدنظر داریم؛ برخی دیدگاهها یکسویه مطرح میشوند و عملکرد آمریکا در قبال ایران در منطقه را نادیده میگیرد و ادعای لزوم برداشتن گام شجاعانه ایران را دارد، نادرست هستند؛ آمریکا به ایران تجاوز کرده و به آن افتخار میکند و سپس مدعی آمادگی برای مذاکره است.
سخنگوی وزارت امور خارجه تصریح کرد: ایران در میانه روند مذاکراتی هدف قرار گرفت؛ اظهارات ترامپ درباره تمرین ۲۲ ساله برای حمله به ایران واقعیت امر را نشان میدهد؛ در حالی که آمریکا قائل به روند مذاکرات معقول و مبتنی بر حقوق بینالملل نیست، صحبت و ورود به مذاکره دشوار است.
وی درباره مذاکرات ایران با آمریکا و اروپا، گفت: آنها دست به فریبکاری زدند و حسن نیتی نشان ندادند و جدیتی در مذاکره ندارند؛ با وجود این، ما تعاملهای دیپلماتیک را محدود و منحصر به مسائل هستهای نکردهایم؛ سوءاستفاده از سازوکار ماشه گام اشتباه اروپاییها بود و تاثیر خود را بر مذاکرات گذاشت؛ تعامل در حوزههای مختلف با این کشورها ادامه دارد و سفارتخانهها متقابلا فعال هستند؛ اروپاییها در هر گفتوگویی تمایل به مذاکره را مطرح میکنند، اما در عمل شاهد حسن نیت و جدیت طرفهای مقابل نیستیم؛ به عمل کار برآید.
بقایی همچنین درباره تمدید وضعیت اضطراری ایران توسط آمریکا، گفت: این اتفاق خارقالعادهای نیست، بلکه عملی بر حسب عادت است که از سال ۱۹۷۹ تکرار شده است؛ این صرفا به این معناست که دولتمردان آمریکا فارغ از تفاوتهای حزبی در دشمنی با مردم ایران اشتراک نظر دارند.
ایران قربانی قانونشکنی آمریکا و ناتو بوده است
بقایی در واکنش به اتهامزنیهای ناتو علیه ایران، گفت: در اینکه ایران بهعنوان یک قدرت معتبر و قاطع در دفاع از امنیت خود و امنیت و صلح منطقه مورد اجماع است، تردیدی نیست؛ آنها هر آنچه خودشان انجام میدهند، دیگران را به همان دلیل مورد اتهام قرار میدهند.
وی تصریح کرد: کشورهای عضو ناتو در حال نقض قوانین بینالمللی در دهههای اخیر بودهاند و روند قانونشکنی را بهصورت الگوی تکرارشونده پیش بردهاند؛ حرفهای دبیرکل ناتو فرافکنی سخیف است؛ ایران قربانی قانونشکنی آمریکا و ناتو بوده است.
تحریمهای آمریکا علیه ایران جنایت علیه بشریت
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره موضوع رفع تحریمها، گفت: رفع تحریمها مطالبه مشروع ملت ایران است و تضییع حقی در چند دهه صورت گرفته است؛ تک تک ایرانیان هدف تحریم قرار گرفتند و این تحریمها جنایت علیه بشریت است.
وی اضافه کرد: ما همواره گفتهایم در قبال اعتمادسازی درباره ماهیت صلحآمیز برنامه هستهای ایران باید تحریمهای ضد ایران لغو شوند؛ این موضوع نیاز به کانالهای غیررسمی ندارد و به صراحت اعلام میکنیم.
رفع تحریمها مطالبه مشروع ایران است
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره موضع ایران در رفع تحریمها، اظهار کرد: رفع تحریمها مطالبه مشروع ملت ایران است و تضییع حقی در چند دهه صورت گرفته است؛ تک تک ایرانیان هدف تحریم قرار گرفتند و این تحریمها جنایت علیه بشریت است.
وی گفت: ما همواره گفتهایم در قبال اعتمادسازی درباره ماهیت صلحآمیز برنامه هسته ایران باید تحریمهای ضد ایران لغو شوند؛ این موضوع نیاز به کانالهای غیررسمی ندارد و ما این موضوع را بهصراحت اعلام میکنیم.
ایران هرگونه مداخله خارجی در انتخابات عراق را رد میکند
بقایی در بخشی دیگر درباره فشار آمریکا بر گروههای عراقی، گفت: انتخابات عراق انتخابات مهمی است و هرگونه مداخله خارجی در این فرآیند از سوی مردم و کشور عراق و کشورهای منطقه مردود است.
وی تاکید کرد: دخالتهای آمریکا در این روند مضر بوده و تجربه نشان میدهد که منجر به ناامنی و بیثباتی در کشورهای هدف و منطقه شده است؛ عراق کشور بسیار مهمی برای ماست و امنیت و ثبات آن برای ما بسیار مهم است.
سخنگوی وزارت امور خارجه همچنین درباره موضع ایران در موضوع انتخابات عراق، اظهار کرد: همسایه بزرگ ما حتما میداند که چگونه مشکلاتش را با دیگر بازیگران مدیریت کند؛ رابطه ما با عراق دوستانه است و اطمینان داریم انتخابات هرگونه پیش برود و به هر نتیجهای برسد، روابط ما با عراق ادامه مییابد؛ موضع ما روشن است؛ ما باور داریم که انتخابات عراق یک موضوع داخلی است و امیدواریم مردم عراق در روند تعیینکننده آینده سیاسی خود شرکت کنند.
وی همچنین تصریح کرد: دفاع از خود در برابر شرارت دیگر کشورها یک مسئولیت است و هر کشوری باید خودش در این باره تصمیم بگیرد؛ کشورهای منطقه برای دفاع از خود باید خودشان را قوی کنند؛ آمریکاییها تلاش دارند چیزی را که از طریق جنگ به دست نیاوردهاند، با اعمال فشار پیش میبرند.
آخرین وضعیت هموطن ارمنی محبوس در انگلیس
سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره ریچارد جان، هموطن ارمنی محبوس در انگلیس، گفت: نمایندههای ارمنی مجلس شورای اسلامی نامهای سرگشاده به مقامهای انگلیس نوشتند و خواستار آزادی ریچارد جان شدند؛ این تبعه ایرانی از حدود ۲۰ سال پیش در زندان انگلیس است؛ ریچارد جان باید در سالهای ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۲ براساس اعلام و تصمیم کمیسیون عفو آزاد میشد، اما مقامهای انگلیسی به بهانههای مختلف از این کار خودداری کردند.
وی اضافه کرد: این هموطن وضعیت نامناسبی در زندان دارد؛ ما خواهان آزادی وی هستیم تا هم درمانش را در ایران دنبال کند و هم مادر پیرش را در ایران ببیند؛ انگلیس مدعی است آزادی ریچارد جان به امنیت شهروندان انگلیسی آسیب میزند و ما این ادعا را رد کردیم؛ ریچارد جان دوتابعیتی نیست و تابعیت انگلیسی خود را پس داده است؛ در احقاق حقوق اتباع خود ورای دین و تفکر سیاسی عمل میکنیم.
روند روابط دیپلماتیک ایران و عربستان رو به رشد است
بقایی در بخشی دیگر درباره روابط ایران و عربستان و سفر کاظم غریبآبادی، معاون امور حقوقی و بینالمللی وزارت امور خارجه به ریاض، گفت: روند روابط دیپلماتیک ما با عربستان روند رو به رشدی در این دو سال بوده است؛ طرفین به ادامه این روند مثبت در همه حوزهها جدی هستند.
وی اضافه کرد: سفر غریبآبادی در همین چارچوب باید دیده شود؛ موضوعهای دوجانبه و بینالمللی در دستورکار رایزنی غریبآبادی و مقامهای سعودی بوده است؛ رفتوآمدهای دیگری میان طرفین وجود داشت؛ وزیر بهداشت در نشست سازمان بهداشت جهانی و وزیر گردشگری در نشست جهانی گردشگری به میزبانی ریاض شرکت کردند؛ روند روابط بهصورت مثبت مدیریت می شود و ادامه دارد.
حمله به کشتی ایران در آبهای سومالی
سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره حمله به کشتی ایران در آبهای سومالی، گفت: بله این حمله در منطقه ناامن یادشده صورت گرفته است؛ ما در حال بررسی موضوع هستیم.
واکنش ایران به عادیسازی روابط قزاقستان و رژیم صهیونیستی
بقایی درباره تصمیم قزاقستان برای عادیسازی روابط با رژیم صهیونیستی، اظهار کرد: ما معتقدیم که رژیمی که مرتکب نسلکشی ادامهدار و اقدامهای تجاوزکارانه در دیگر کشورهای منطقه شده است، شایسته هیچگونه شناسایی و عادیشدن نیست؛ شناسایی رژیم صهیونیستی آن را برای استمرار قانونشکنی جری میکند.
وی اضافه کرد: کلیت موضوع از نظر ما امر مردودی است؛ قزاقستان با رژیم صهیونیستی سه دهه رابطه داشته و اعلام موضوع در این برهه نمایشی برای عدم انزوای رژیم صهیونیستی است و آمریکا تلاش میکند جنایتهای مداوم رژیم اشغالگر را به حاشیه ببرد؛ همه کشورها مسئول هستند که از انحراف توجهها به موضوع جلوگیری کنند.
نگاه دوگانه غرب به آزادی بیان
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره اخراج خبرنگار ایتالیایی به دلیل انتقاد از رژیم صهیونیستی و پرسش درمورد بازسازی غزه، گفت: این یک سیاست یک بام و دو هواست که بیکیفرمانی رژیم صهیونیستی را مداوم میکند و استمرار میبخشد.
وی اضافه کرد: این موارد نشانگر نوع و نگاه برخی کشورهای غربی به آزادی بیان است که یک طرف را از هر گونه انتقاد به دلیل ارتکاب جنایت و نقض حقوق بشر مصون کرده و طرف دیگر را هدف اتهامزنی قرار میدهد؛ استانداردهای دوگانه در این موارد وجود دارند.
موضع ایران درباره تنش افغانستان و پاکستان
بقایی در بخشی دیگر درباره تنش افغانستان و پاکستان و اعلام آمادگی ایران برای حلوفصل موضوع، گفت: نگران هرگونه تصعید تنش در مرزهای شرقی هستیم؛ این دو کشور مسلمان با ایران رابطه دیرپایی دارند؛ هرگونه ناامنی در مرزهای شرقی ما، امنیت منطقه را با چالش مواجه میکند.
وی اضافه کرد: ما برای مساعی جمیله میان طرفین اعلام آمادگی کردیم؛ وزیر امور خارجه در تماس جداگانه با همتایان افغانستانی و پاکستانی دیدگاههای خود را مطرح کرده و آمادگی ایران را برای مساعی جمیله مورد تاکید قرار داد تا شرایط بهبود یابد.
واکنش ایران به انتخاب شهردار جدید نیویورک
سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره انتخاب زهران ممدانی، شهروند مسلمان آمریکایی بهعنوان شهردار نیویورک، گفت: انتخابات آمریکا یک موضوع داخلی آنهاست، اما پیامهای مربوط به انتخاب این افراد بسیار قابل تامل است.
وی تصریح کرد: پیامی که میتوان از این انتخابات دریافت کرد این است که مردم آمریکا به سیاستهای دولت خود در قبال منطقه، بهویژه رژیم صهیونیستی معترض هستند؛ آنها خواهان خودداری آمریکا از اعطای تداوم بیکیفرمانی رژیم صهیونیستی هستند؛ در عین حال نشان میدهد که شکافی در آمریکا وجود دارد که میتوان بهعنوان اعتراض به قلدرمابی و قانونشکنی واشنگتن در عرصه بینالمللی مورد توجه قرار گیرد.
حضور آمریکا در سوریه؛ پوششی برای غارت از منابع این کشور
بقایی همچنین درباره حضور نظامی مجدد آمریکا در سوریه، گفت: ما همواره گفتهایم که هرگونه دخالت نظامی آمریکا در منطقه صرفا موجب بیثباتی و ناامنی بیشتر میشود؛ حضور آمریکا در سوریه پوششی برای غارت از منابع این کشور و تشدید ناامنی در این کشور بود؛ اکنون هم همین طور است.
وی درباره قطعنامه شورای امنیت برای لغو تحریم سوریه، اظهار کرد: موضع اصولی ما این است که تحریمهایی که برای سالها مردم سوریه را آزار داده، مردود هستند و از هر اقدام برای کاهش تحریمها استقبال میکنیم.
تشریح جزئیات ثبت منشور کوروش در یونسکو
بقایی درباره ثبت منشور کوروش در یونسکو، تصریح کرد: ایران نقش اصلی را در این روند داشت و ما بانی اصلی به همراهی تاجیکستان و عراق در اجلاس یونسکو موضوع را پیش بردیم؛ ثبت منشور کوروش با اجماع صورت گرفت و قرار است بهعنوان سند جهانی اعلام شود.
وی اظهار کرد: برای اینکه بتوانیم یادگارها و داراییهای تاریخی را از دیگر کشورها به ایران بازگردانیم، همواره تلاش میکنیم؛ در سفر اخیر وزیر امور خارجه به نیویورک شش قطعه تاریخی به کشور بازگردانده شد و قرار است به موزه تحویل شود؛ امروز در نشست یونسکو در سمرقند پیشنهاد ایران برای بازگرداندن اموال فرهنگی بررسی میشود.
واکنش ایران به اتهام جدید آمریکا به حزبالله لبنان
سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره اتهام جدید آمریکا به حزبالله لبنان، گفت: این کار آمریکا یک کار دیرپاست ؛ آمریکا از رژیم نسلکش صهیونیستی در منطقه به شکلهای مختلف ما حمایت میکند و هر آنکس را که بخواهد در چارچوب منافع مشروع خود اقدام کند، با اتهام تروریستی مواجه میکند.
بقایی اضافه کرد: این اتهامزنی بیمبناست و این سیاست، یعنی اتهامزنی به کشورهای مستقل توسط آمریکا چند دهه قدمت دارد.
انتهای پیام/