به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، ۲۵ سال پیش، رونق مراکز داده در آمریکا موجب شتاب در ساخت نیروگاههای گاز طبیعی شد. در آن زمان، وزیر انرژی، شرکتهای برق، سیاستمداران و کارشناسان نسبت به خطر قطعی برق و رکود اقتصادی در صورتی هشدار میدادند که تقاضای رو به رشد برق پاسخ داده نشود، اما با ترکیدن حباب داتکام در سال ۲۰۰۱ و ورود اقتصاد به رکود، انتظار افزایش زیاد تقاضا برآورده نشد و بهرهوری بهبود پیدا کرد، بهطوریکه تقاضا در دو دهه بعد بهطور تقریبی ثابت ماند و در نتیجه بسیاری از شرکتهای برق با ظرفیت اضافی روبهرو شدند که هزینه آن را مصرفکنندگان پرداخت کردند.
امروز نیز شباهتهایی میان آن دوره و شرایط فعلی در آمریکا وجود دارد. بعضی کارشناسان هنوز هم نگرانند که افزایش تقاضای برق ناشی از هوش مصنوعی و مراکز داده، منجر به کمبود عرضه و بحران انرژی شود. بنابراین سرمایهگذاران و سیاستگذاران به ساخت نیروگاههای مطمئن، بهویژه گازی بهعنوان اولویتی برای امنیت اقتصادی و ملی نگاه میکنند. با این حال ابهامات فراوانی درباره تحقق پیشبینیهای رشد تقاضا وجود دارد.
سرمایهگذاری در صنعت گاز طبیعی آمریکا که اکنون یکی از بزرگترین تولیدکنندگان و مصرفکنندگان گاز در جهان است، بهشدت افزایش داشته است؛ بهنحوی که ارزش معاملات و ادغام نیروگاههای گازی بین سالهای ۲۰۲۴ تا ۲۰۲۵ دو برابر شده و به مرز حدود ۱.۹۳ میلیون دلار به ازای هر مگاوات رسیده است. تولید گاز بهطور عمده در جنوب و شمال شرق این کشور متمرکز شده و وابستگی متقابل میان بخش برق و گاز بسیار افزایش پیدا کرده است، بهطوری که در سال ۲۰۲۳، حدود ۴۰ درصد از مصرف گاز در بخش برق بوده و گاز تأمینکننده حدود ۴۲ تا ۴۳ درصد تولید برق با ظرفیت بالا بوده است.

یک تفاوت مهم در حال حاضر، رشد چشمگیر انرژیهای تجدیدپذیر و توسعه ذخیرهسازی برق است. اگرچه گاز همچنان منبع اصلی تأمین انرژی است، سهم آن در ظرفیت جدید تولیدی بهشدت کاهش پیدا کرده و سهم انرژیهای تجدیدپذیر همچون باد و خورشیدی حدود ۸۳ درصد افزوده شدهها را تا سال ۲۰۲۸ تشکیل میدهد. با این حال سیاستهای حمایتی کاهش پیدا کرده که این امر بر سرمایهگذاری در انرژیهای پاک تأثیر گذاشته است.
شبکههای برق آمریکایی همچون PJM، MISO و ERCOT پروژههای ساخت نیروگاههای گازی را تسریع کردهاند و طرحهای توسعه زیرساختهای خطوط لوله گاز نیز بهشدت افزایش داشته است. شرکتها و سازمانها ازجمله کمیسیون انرژی فدرال در حال تسهیل قوانین کولوکیشن برای انتقال مستقیم گاز به مراکز داده و مصرفکنندگان بزرگ هستند. قوانین کولوکیشن در زمینه انتقال گاز و تأمین انرژی اشاره به مقررات و دستورالعملهایی دارند که تسهیلکننده انتقال و تأمین مستقیم گاز به مصرفکنندگان بزرگ و مراکز داده بهصورت هممکان (Colocation) است.
با این وجود ساخت نیروگاههای جدید با مشکلات بسیاری از جمله کمبود تجهیزات، نیروی کار، تأخیر در مجوزها و افزایش هزینههای سرمایهای روبهروست. هزینه ساخت نیروگاههای جدید اکنون به حدود ۴۰۰۰ تا ۴۵۰۰ دلار بهازای هر کیلووات میرسد که این امر محدودیتهای ساخت را افزایش داده است و احتمال دارد دهها گیگاوات نیروگاه جدید طی پنج سال آینده به بهرهبرداری نرسد.

از منظر اقتصادی نیز بازار برای نیروگاههای گازی نوین رقابتیتر و پنجرههای بهرهبرداری اقتصادی محدود و فشردهتر شده است که ریسک سرمایهگذاری را افزایش میدهد و ممکن است موجب بروز داراییهای بدون استفاده برای سرمایهگذاران شود.
شرکتهای برق و نهادهای تنظیمگر در پاسخ به تجارب گذشته، قوانین جدیدی را برای کاهش بار مالی مصرفکنندگان عادی و انتقال ریسک به کاربران بزرگ ایجاد کردهاند. چندین ایالت تعرفههای ویژه مصرفکنندگان عمده، بهویژه مراکز داده را تصویب کردهاند تا از رشد بدون کنترل و حباب جلوگیری کنند. یک نمونه موفق برنامه اوهایو برای دریافت هزینه از مراکز داده بر اساس ظرفیت درخواستی (حتی اگر مصرف واقعی کمتر باشد) است که منجر به کاهش فشار روی شبکه شده است.
با وجود پیشرفتهایی که در مدیریت و برنامهریزی بازار برق و گاز آمریکا رخ داده، ساخت نیروگاههای گازی همچنان یک سرمایهگذاری پرخطر است، اما با تعطیلی نیروگاههای زغالسنگ و افزایش تقاضای برق در بخشهای صنعتی و خنککننده، گاز بهعنوان منبعی قابل اطمینان و تنظیمپذیر جایگاه خود را حفظ خواهد کرد. افزایش سهم انرژیهای تجدیدپذیر همچنین نیازمند پشتیبانی منابع تولید قابل اتکا و بادوام است که گاز میتواند در این زمینه تأمینکننده باشد. به این ترتیب ساخت زیرساختهای گاز و نیروگاههای نوین باید بر اساس درسهای گذشته، با احتیاط و هوشمندی انجام شود تا از ریسکهای اقتصادی و فنی جلوگیری و سرمایهگذاریها بهینه شوند.