به گزارش خبرگزاری بین‌المللی اهل‌بیت(ع) ـ ابنا ـ سکوت انتخاباتی در سراسر عراق از روز شنبه آغاز شد. در دوره‌ی سکوت انتخاباتی، احزاب و جریان‌های سیاسی از تبلیغ برای کارزارهای انتخاباتی و نامزدهای خود تا پایان روند رأی‌گیری ممنوع هستند.
پیش‌تر، کمیسیون عالی مستقل انتخابات تأکید کرده بود که «مرحله‌ی سکوت انتخاباتی از ساعت هفت صبح روز شنبه آغاز می‌شود و تا پایان رأی‌گیری عمومی ادامه خواهد داشت که بر این اساس هرگونه فعالیت تبلیغاتی یا ترویجی برای نامزدها یا فهرست‌های انتخاباتی در این مدت، تخلف آشکار از مقررات محسوب می‌شود و اقدامات قانونی علیه متخلفان اتخاذ خواهد شد.»
انتخابات پارلمانی دوره‌ی ششم عراق قرار است در تاریخ ۲۰ آبان ۱۴۰۴ (۱۱ نوامبر ۲۰۲۵) برگزار شود. در این دوره، بیش از ۲۱ میلیون نفر واجد شرایط رأی دادن هستند و حدود ۹ هزار نامزد از میان ۳۱ ائتلاف انتخاباتی برای کسب ۳۲۹ کرسی مجلس نمایندگان با یکدیگر رقابت خواهند کرد.
این انتخابات از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا پارلمان جدید علاوه بر وظیفه‌ی تصویب کابینه، مسئول انتخاب رئیس‌جمهور عراق نیز خواهد بود؛ موضوعی که مستقیماً بر ساختار قدرت و میزان ثبات سیاسی کشور تأثیر می‌گذارد.
در این دوره، اصلاحاتی در قانون انتخابات و نحوه‌ی تقسیم حوزه‌های انتخاباتی انجام شده است. از جمله، در هر استان چند حوزه به یک حوزه‌ی واحد تبدیل شده و شیوه‌ی گزینش نمایندگان نیز بر پایه‌ی کسب بیشترین آراء تعیین شده است، نه بر اساس سقف رأی هر کرسی. این تغییرات باعث شده فضای رقابت میان نامزدها و ائتلاف‌ها داغ‌تر و چالش‌برانگیزتر شود.
در صحنه‌ی سیاسی این دوره، حضور و رقابت احزاب و ائتلاف‌های برجسته‌ی شیعه، کُرد و اهل‌سنت بیش از پیش مشهود است و همین مسئله، این انتخابات را به یکی از مهم‌ترین و سرنوشت‌سازترین رویدادهای سیاسی سال‌های اخیر عراق تبدیل کرده است.
به‌منظور بررسی روند انتخابات پارلمانی در عراق و فضای حاکم بر صحنه‌ی سیاسی کشور در روزهای اندک باقی‌مانده تا برگزاری انتخابات، با محمود الهاشمی، کارشناس سیاست خارجی و مدیر مرکز پژوهش‌های راهبردی «الاتحاد» عراق گفت‌وگو کرده‌ایم:
فضای انتخاباتی عراق در آستانه رأی‌گیری و افزایش تمایل مردم به مشارکت انتخاباتی
ابنا: فضا و جوّ انتخاباتی در عراق را در روزهای اندکی مانده به برگزاری انتخابات، چه در میان رقابت‌کنندگان و احزاب سیاسی، و چه در سطح جامعه‌ی عراق و میزان مشارکت مورد انتظار، چگونه ارزیابی می‌کنید؟
ما بر این باوریم که کمیسیون عالی انتخابات (نهاد ناظر بر انتخابات) در انجام وظیفه‌اش در زمینه‌ی آماده‌سازی، چه از نظر لجستیکی و چه در پیگیری تخلفات و موارد دیگر، موفق بوده است. همچنین، هیئت رسانه و ارتباطات در نظارت بر فعالیت‌های رسانه‌ای نامزدها عملکرد خوبی داشته و توانسته است بسیاری از تخلفات را ثبت و متخلفان را مجازات کند. نیروهای امنیتی نیز آمادگی کامل خود را برای فراهم‌سازی شرایط امنیتی لازم جهت برگزاری انتخابات در موعد مقرر اعلام کرده‌اند.
در مقابل، تمام ائتلاف‌ها و جریان‌های سیاسی برنامه‌های خود را از طریق رسانه‌های مختلف بیان کردند. در ابتدا، به دلیل عملکرد ضعیف دولت‌های متوالی و مجلس نمایندگان، نوعی بی‌میلی و عدم تمایل در میان مردم نسبت به شرکت در انتخابات وجود داشت، اما با مشارکت نهادهای دینی و فرهنگی و رسانه‌های گوناگون، میزان تمایل مردم برای شرکت در انتخابات طبق آخرین نظرسنجی‌ها افزایش یافته است.
رقابت احزاب و ائتلاف‌ها در سه جبهه اصلی
ابنا: به نظر شما، کدام‌یک از احزاب در میان اهل‌سنت، شیعیان و کردها شانس بیشتری برای پیروزی دارند و وضعیت ائتلاف‌ها چگونه است؟
احزاب سنتی، چه کُردی، چه شیعی و چه سنی، همچنان بر صحنه‌ی انتخاباتی غالب هستند. در اقلیم کردستان، دو حزب اصلی یعنی حزب دموکرات کردستان و اتحادیه‌ی میهنی کردستان در رقابت برای کسب بیشترین کرسی‌ها هستند، در حالی که احزاب مخالف مانند «گوران» (تغییر)، «نسل جدید» و احزاب اسلامی در تلاش‌اند تا کرسی‌های بیشتری به دست آورند.
در مناطق غربی کشور، احزاب سنی در حال رقابت هستند. ائتلاف «تقدم» به رهبری محمد الحلبوسی، رئیس سابق پارلمان، که در انتخابات ۲۰۲۱ نتایج چشمگیری به دست آورد، انتظار می‌رود در این دوره نیز تعداد زیادی کرسی کسب کند.
«ائتلاف رهبری متحد اهل‌سنت» شامل محمود المشهدانی (رئیس پارلمان عراق)، خمیس الخنجر (رهبر ائتلاف «السیادة»)، مثنی السامرائی (رهبر ائتلاف «العزم»)، احمد الجبوری (رهبر حزب «الجماهیر») و زیاد الجنابی (رهبر ائتلاف «المبادرة») است. پیش‌بینی می‌شود ائتلاف «العزم» رقابت سختی با الحلبوسی برای کرسی‌های استان الانبار (۱۵ کرسی) و کرسی‌های اهل‌سنت در بغداد داشته باشد و به باور ما، فهرست محمد الحلبوسی بر دیگر ائتلاف‌های سنی برتری خواهد داشت.
رقابت جدی میان السودانی و المالکی در محور شیعی/ تنوع ائتلاف‌ها، نشانه‌ی رقابت گسترده در صحنه شیعه
در میان نیروهای شیعه، «ائتلاف بازسازی و توسعه» به رهبری محمد شیاع السودانی (نخست‌وزیر عراق) شرکت دارد که شامل جریان «الفراتین» به رهبری او، ائتلاف «الوطنیه» به رهبری ایاد علاوی، جنبش «عطاء» به رهبری فالح الفیاض، گروه «جندالإمام» به رهبری احمد الأسدی، «ابداع کربلاء» به رهبری نصیف الخطابی (استاندار کربلا)، تجمع «أجیال» به رهبری محمد الصیهود و ائتلاف «حلول» به رهبری محمد صاحب الدراجی قرار دارند.
ائتلاف‌های شیعی دیگر مانند «ائتلاف دولت قانون» به رهبری نوری المالکی، «تحالف الأساس» به رهبری محسن المندلاوی، «المجلس الأعلی» به رهبری همام حمودی و حزب «اقتدار وطن» به رهبری عبدالحسین عبطان (وزیر پیشین ورزش) نیز به‌صورت جداگانه وارد انتخابات می‌شوند. همچنین «تیار الحکمة» به رهبری عمار حکیم و «ائتلاف النصر» به رهبری حیدر العبادی با هم در قالب «ائتلاف قوی الدولة الوطنیة» در انتخابات حضور دارند.
در مقابل، جنبش «عصائب اهل‌الحق» به رهبری قیس الخزعلی با فهرستی مستقل به نام «صادقون» به رهبری نعیم العبودی (وزیر آموزش عالی) شرکت می‌کند.
به باور ما، فهرست «دولت قانون» به رهبری نوری المالکی رقیب اصلی ائتلاف «بازسازی و توسعه» به رهبری السودانی خواهد بود.
اثر عوامل خارجی در انتخابات عراق/ نفوذ مالی و سیاسی قدرت‌های خارجی در کارزار انتخاباتی
ابنا: تأثیر عوامل خارجی بر نتایج انتخابات پارلمانی عراق را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
ما بر این باوریم که این انتخابات پارلمانی در عراق از جمله انتخاباتی است که بیشترین مداخله‌ی خارجی را داشته است، زیرا در بحبوحه‌ی تحولات بزرگ منطقه‌ای برگزار می‌شود؛ از جمله عملیات «طوفان الاقصی» و پیامدهای آن، تغییرات در سوریه و ظهور نظم چندقطبی جدید به رهبری چین.
نظم چندقطبی جدید و تأثیر آن بر معادلات عراق
قدرت‌های حاشیه‌ی خلیج فارس نیز با حمایت آمریکا تلاش دارند بحران‌هایی میان عراق و ایران ایجاد کنند و روابط دو کشور را تضعیف نمایند تا زمینه را برای اجرای پروژه‌ی «توافقات ابراهیمی» در منطقه فراهم کنند. از این‌رو، پول سیاسی به‌طور گسترده برای تأثیرگذاری بر نتایج انتخابات وارد عمل شده است.
با این حال، مردم عراق از این توطئه‌ها آگاه هستند و می‌کوشند مرحله‌ای جدید را آغاز کنند که در آن، حاکمیت کشور حفظ شود و از موقعیت و ثروت‌های ملی در چارچوب استقلال بهره‌برداری شود. آنان رابطه با ایران را رابطه‌ای واقعی و طبیعی میان دو کشور هم‌مرز با پیوندهای تاریخی، دینی و اجتماعی عمیق می‌دانند.
دیدگاه ایران و آمریکا نسبت به انتخابات عراق/ رویکرد ایران بر حفظ وحدت و استقلال عراق متمرکز است
ابنا: تفاوت انتخابات در این دوره با دوره‌ی پیشین از دیدگاه ایران از یک سو و ایالات متحده از سوی دیگر در چیست؟
بی‌تردید، ایران به‌عنوان کشور همسایه با دقت به انتخابات پارلمانی عراق می‌نگرد، زیرا عراق کشوری هم‌جوار است و مشترکات بسیاری با ایران دارد. ایران آگاه است که طرح آمریکایی در پی تفرقه‌افکنی میان کشورهای اسلامی و تقویت رژیم صهیونیستی به زیان امت اسلامی و آینده‌ی آن است. از این‌رو، ایران تحولات عراق را از نزدیک دنبال می‌کند و از تلاش‌های انجام‌شده قدردانی می‌نماید و بر اهمیت نقش پیشرو عراق در منطقه و حمایت از آرمان فلسطین تأکید دارد.
در سوی دیگر، آمریکا در تلاش است عراق را از ایران دور سازد و آن را در طرح‌های سازش‌گرایانه‌ی کشورهای عادی‌ساز با اسرائیل وارد کند. بدون شک، آمریکا در نهایت ناکام خواهد ماند و نتایج انتخابات بر اساس دیدگاه انسان میهن‌دوست عراقی رقم خواهد خورد که رابطه با ایران را یکی از پایه‌های اساسی همکاری برای مقابله با نیروهای استکباری می‌داند.
...................
پایان پیام