به گزارش خبرگزاری بین‌المللی اهل‌بیت(ع) ـ ابنا ـ کمیسیون تخصصی بین‌الملل همایش «ما و غرب» که به همت مؤسسه پژوهشی فرهنگی انقلاب اسلامی و با همکاری مجتمع آموزش عالی قرآن و حدیث برگزار شد، میزبان میرزام الدین گادویف پژوهشگر تاجیکستانی بود که مقاله خود با عنوان «واکاوی اصول قرآنی استعمارزدایی از ساختارهای فرهنگی در منظومه فکری حضرت آیت الله خامنه‌ای» را ارائه کرد.
وی در مقدمه بحث خود اظهار داشت که در عصر حاضر، ابزارهای جنگ نرم به طور پیوسته در تلاش برای تضعیف هویت دینی هستند و نظام سلطه با هدف دستیابی بر منابع و منافع دیگر کشورها برنامه‌ریزی می‌کند.
به گفته وی، ابزارهای نرم‌افزاری، شبکه‌های اجتماعی و فیلم‌های آموزشی در پی تضعیف ارزش‌های دینی و فرهنگی جوامع اسلامی و جایگزینی نگرش‌های استکبارگرای غربی هستند.
وی تأکید کرد که در چنین شرایطی، نیاز به یک چارچوب نظری قوی که نه فقط اخلاقی باشد، بلکه قابلیت اجرایی و عملیاتی شدن را داشته باشد، بیش از پیش احساس می‌شود.
به گزارش خبرنگار ابنا، گادویف اشاره کرد که پژوهش وی به دنبال پاسخگویی به این دو مسئله بوده است:
۱) کدام اصول قرآنی می‌توانند به عنوان پایه نظری برای رهایی ساختارهای فرهنگی از استعمار باشند؟
۲) این اصول چگونه در استراتژی‌های عملی مقام معظم رهبری تجلی یافته است؟
وی روش پژوهش را توصیفی تحلیلی و بهره‌مند از روش استنتاقی شهید صدر (رحمة الله علیه) برشمرد و تأکید کرد که رهبر معظم انقلاب کتاب «سرگذشت استعمار» اثر مهدی مییایی را به عنوان منبعی اساسی برای شناخت واقعیات استعمار معرفی کرده و تأکید نموده‌اند که این کتاب به دقت نشان می‌دهد که چگونه استعمارگران ثروت‌های فراوان را به سرقت برده‌اند.
چهار اصل قرآنی برای مقاومت فرهنگی
پژوهشگر تاجیکستانی چهار اصل قرآنی را که بیشترین هم‌پوشانی را با مسئله استعمارزدایی دارند، در منظومه فکری مقام معظم رهبری به صورت استراتژی عملی معرفی کرد:
۱. اصل نفی سبیل: بر اساس آیه ۱۴۱ سوره نساء، «لَن یَجعَلَ اللَّهُ لِلْکَافِرِینَ عَلَی الْمُؤْمِنِینَ سَبِیلًا». وی بیان کرد که این اصل دلالت می‌کند هرگونه مسیر سیاسی، اقتصادی و فرهنگی که منجر به سلطه بیگانگان شود، اولاً نامشروع و ثانیاً غیرقابل پذیرش است. در هندسه معرفتی رهبر معظم انقلاب، این اصل به صورت هشدار مکرر نسبت به جنگ نرم ظاهر می‌شود و وی بر خودباوری علمی و فرهنگی تأکید نموده‌اند تا وابستگی به فناوری‌ها و فرهنگ بیگانه به حداقل برسد و راه نفوذ بیگانه و متخاصم برای ورود به جامعه اسلامی مسدود شود.
۲. اصل عزت اسلامی: بر اساس آیه ۸ سوره منافقون، کرامت و عزت جوامع اسلامی نه در دارایی‌های مادی، بلکه در میزان تعلق و اعتماد کامل به خداوند متعال است. در بیانات مقام معظم رهبری، بحث عزت و عدم پذیرش ذلت از بازتاب‌های این اصل است.
۳. اصل استکبارستیزی: این اصل از اصول محوری در اندیشه اسلامی است که در آیه ۲۹ سوره فتح نیز به آن اشاره شده است.
۴. اصل حاکمیت فرهنگی الهی: بر اساس آیه ۴۰ سوره یوسف که به صراحت بیان می‌دارد: «إِنِ الْحُکْمُ إِلَّا لِلَّهِ».
نقد داوران بر مقاله
پس از ارائه مقاله، حجت‌الاسلام و المسلمین دکتر محمدحسن زمانی، دانشیار جامعه المصطفی العالمیه و از اعضای هیئت داوران، ضمن تقدیر از مقاله گادویف، تأکید کرد که برگرفته بودن این اصول از آیات شریفه قرآن، یکی از ویژگی‌های مهم مقاله است؛ زیرا ما معتقدیم که «لا رَطبٍ وَ لَا یَابِسٍ إِلَّا فِی کِتَابٍ مُّبِینٍ» و قرآن تبیان کل شیء است.
دکتر زمانی برای تکمیل بحث عزت، به آیه ۱۳۹ سوره نساء اشاره کرد که رؤسای جمهوری و پادشاهانی را که برای کسب عزت به آمریکا، انگلیس و فرانسه پیمان می‌بندند، مورد نقد قرار می‌دهد و خطاب می‌کند: «أَیَبْتَغُونَ عِندَهُمُ الْعِزَّةَ فَإِنَّ الْعِزَّةَ لِلَّهِ جَمِیعًا» (عزت را خدا می‌دهد).
پنج موضوع تکمیلی قرآنی برای استعمارستیزی
دکتر زمانی پیشنهاد کرد که برای بررسی جامع اندیشه استعمارزدایی و استعمارستیزی از قرآن، پنج موضوع زیر به عنوان اصول محوری در نظر گرفته شوند:
۱. اصل کرامت کل انسان‌ها: اصل تعامل اسلام با بشریت، محبت است، نه خشونت. اسلام بر کرامت همه انسان‌ها تأکید دارد و منطق دین این است که «لَا تَظْلِمُونَ وَلَا تُظْلَمُونَ» (نه ظلم کن به کسی و نه زیر ظلم برو).
۲. وظیفه نیکی و عدالت: وظیفه ما نسبت به غیرمسلمانان، نیکی کردن و اجرای قسط و عدالت است.
۳. مبارزه قطعی با ستمگران و استکبارگران: این مبارزه بر اساس آیات قرآن (مانند بقره ۱۹۴ و توبه ۳۶) امری قطعی است.
۴. لزوم آگاهی از جنگ نرم: باید دانست که جنگ داخلی و جنگ نرم در دستور کار همه دشمنان است، زیرا «الْفِتْنَةُ أَکْبَرُ مِنَ الْقَتْلِ» و جنگ فرهنگی از جنگ نظامی سخت‌تر و بدتر است.
۵. وجوب جهاد تبیین: این اصل بر علما، مبلغان و طلاب جامعه المصطفی واجب است.
........
پایان پیام/