به گزارش خبرگزاری ایمنا، وقتی در فضای شهری تهران شما مجسمه‌ای را می‌بینید که امپراتوری روم را در حالت زانو نشان می‌دهد، ممکن است نخستین پرسش این باشد: این مجسمه چیست، از کجا آمده و چرا اینجا نصب شده است؟ مجسمه «والرین» یا بهتر بگوییم، تصویری از امپراتور روم در اسارت ایرانِ ساسانی، اکنون به‌مثابه یک اثر شهری نمادین ظاهر شده است.
والرین کیست؟
امپراتور والرین با نام کامل Publius Licinius Valerianus، از سال ۲۵۳ تا ۲۶۰ میلادی بر امپراتوری روم حکمرانی می‌کرد. در سال ۲۶۰ میلادی، در سنگ‌نگاره معروف دوره ساسانی یعنی نقش رستم، صحنه‌ای به تصویر کشیده شده است که نشان می‌دهد والرین در برابر شاپور یکم زانو زده است.
این رویداد نه‌تنها یک پیروزی نظامی برای ایران باستان بود، بلکه بعدها به نماد «اقتدار ملتی که در برابر تهدید خارجی تسلیم نشد» تبدیل شد.
مجسمه شهری والرین کجاست؟
چند دهه پس از آن واقعه، شهرداری تهران با همکاری سازمان‌های مرتبط، پروژه‌ای فرهنگی-هنری اجرا کرد که منجر شد مجسمه‌ای عظیم در میدان انقلاب نصب شود با عنوان «زانو زنندگان برابر ایران».
این مجسمه که ارتفاعی بیش از ۷ متر دارد و از فیبرگلاس ساخته شده است، ابتدا در میدان انقلاب نصب شد و قرار است پس از مدتی به میدان آزادی منتقل شود تا در مکانی قابل‌مشاهده‌تر برای شهروندان و گردشگران باشد. پایه این اثر هنری شامل ماکتی از ۱۳ پرده است که هر کدام روایتگر مقاطع مهمی از مقاومت ایران در برابر بیگانگان هستند.
بیشتر بخوانید: وقتی غرب دوباره زانو زد
پیام فرهنگی و نمادین مجسمه والرین چیست؟
نصب چنین مجسمه‌ای در فضای شهری تهران، بیش از آنکه هنری باشد، پیامی فرهنگی دارد: پیامِ ایستادگی، مقاومت، بازخوانی تاریخ و برجسته‌سازی هویت ملی.
معاون خدمات شهری شهرداری تهران گفته است که هدف از این اقدام، «بازنمایی اقتدار فرهنگی و تاریخی ملت ایران در فضای شهری» است.
این اثر به عنوان یک عنصر بصری شهری، می‌کوشد به شهروندان و حتی رهگذرانی که لحظه‌ای کوتاه می‌ایستند، یادآوری کند که «هر کس خواسته است به حریم ایران تعدی کند، در نهایت مجبور به زانو زدن شده است.»
بازتاب مردمی و واکنش‌ها به مجسمه والرین
پس از رونمایی مجسمه والرین در تهران، بازتاب گسترده‌ای در فضای مجازی و رسانه‌ها ایجاد شد. بسیاری از کاربران، این مجسمه را «یادآور عزت و سربلندی ایران در برابر قدرت‌های جهانی» دانستند. برخی دیگر نیز آن را اقدامی فرهنگی برای معرفی بهتر تاریخ ایران به نسل جوان توصیف کردند. حضور این مجسمه در یکی از مهم‌ترین میادین پایتخت، باعث شده است تا حتی گردشگران خارجی درباره آن پرس‌وجو کنند و با ماجرای شکست امپراتور روم در برابر ایرانیان آشنا شوند. این اثر در مدت کوتاهی به یکی از نمادهای جدید هویت شهری تهران تبدیل شده و به واسطه ترکیب هوشمندانه تاریخ و هنر، در نتایج جست‌وجوی گوگل با کلیدواژه‌هایی چون «مجسمه والرین چیست»، «مجسمه شاپور و والرین» و «نماد مقاومت ایرانیان» در حال رشد جایگاه است.
مجسمه‌ای که امروز با نام «والرین» در میدان انقلاب تهران دیده می‌شود، نشانه‌ای از ارتباط گذشته و حال و اراده تاریخی ملتی است که در طول هزاران سال، در برابر قدرت‌های بزرگ ایستاده است. این اثر فرهنگی در بستر شهری، یادآوری می‌کند که معنای مقاومت تنها مختص به دوران دور نیست، بلکه در زندگی روزمره شهریِ امروز نیز جاری است. وقتی شما در مقابل چنین مجسمه‌ای می‌ایستید، در واقع با بخشی از هویت جمعی‌تان روبه‌رو می‌شوید.
طراحی مجسمه والرین و پیام هنری آن
طراحی مجسمه والرین در میدان انقلاب تهران با هدف بازآفرینی صحنه تاریخی نقش رستم، به شکلی مدرن و قابل‌درک برای مخاطب امروزی انجام شده است. هنرمندان این اثر گفته‌اند که در ساخت مجسمه، از نقوش ساسانی و فرم‌های اصیل ایرانی الهام گرفته‌اند تا تلفیقی از تاریخ و هنر معاصر ارائه دهند. مجسمه شاپور ساسانی در این اثر، در قامت نماد اقتدار ملی ظاهر می‌شود و والرین با زانو زدن در برابر او، یادآور شکست دشمن متجاوز است. این تضاد بصری، در فضای شلوغ و پررفت‌وآمد میدان انقلاب، توجه رهگذران را جلب می‌کند و به یک جلوه تاریخی در دل شهر تبدیل شده است.