به گزارش خبرگزاری حوزه، محمدباقر خراسانی مدیر اجرایی مجمع عالی حکمت اسلامی، در نشست خبری یازدهمین ویژه‌برنامه بزرگداشت علامه سیدمحمدحسین طباطبایی که پیش از ظهر امروز در سالن جلسات خبرگزاری حوزه برگزار شد، اظهار کرد: از سال ۱۳۹۴ با رصد وضعیت فرهنگی و علمی جامعه به این نتیجه رسیدیم که با وجود تأثیر شگرف علامه سیدمحمدحسین طباطبایی(ره) در هویت‌سازی، جریان‌سازی علمی، دانشی و فرهنگی در جهان اسلام، شناخت کافی از این شخصیت در جامعه حوزوی و دانشگاهی وجود ندارد.
ببینید:
تصاویر نشست خبری چهل و چهارمین سالگرد علامه طباطبایی(ره)
وی افزود: از همان سال، به مناسبت سالروز ارتحال علامه طباطبایی(ره) در آبان‌ماه، برنامه‌هایی را تحت عنوان «بزرگداشت علامه طباطبایی» طراحی و اجرا کردیم. در سال نخست، این برنامه تنها در قم برگزار شد، اما به‌تدریج گسترش یافت و در استان‌ها و مراکز مختلف کشور به اجرا درآمد.
برگزاری ۲۴۷ نشست علمی و فرهنگی تا سال ۱۴۰۳
خراسانی اظهار کرد: طی سال‌های گذشته، این بزرگداشت به یکی از رویدادهای علمی و فرهنگی کم‌نظیر کشور تبدیل شده است؛ به‌گونه‌ای که در سال ۱۴۰۳ در بازه‌ای دو هفته‌ای، ۶۸ برنامه در ۱۲ استان و ۱۶ شهرستان برگزار شد. تاکنون در مجموع ۲۴۷ نشست علمی، عمومی و تخصصی در قالب این بزرگداشت برگزار شده که محتوای آن‌ها در پایگاه اطلاع‌رسانی مجمع عالی حکمت اسلامی بارگذاری شده و در دسترس پژوهشگران و علاقه‌مندان قرار دارد.
رشد جریان‌سازی فکری و فرهنگی
مدیر اجرایی مجمع عالی حکمت اسلامی تأکید کرد: از آغاز، هدف ما ایجاد یک جریان پایدار فکری و فرهنگی حول محور اندیشه‌های علامه طباطبایی(ره) بود. خوشبختانه در سال‌های اخیر شاهد رشد قابل توجهی در این زمینه بوده‌ایم.
وی با اشاره به ثبت اسم علامه طباطبایی(ره) در فهرست شخصیت‌های جهانی یونسکو گفت: چند هفته پیش، سازمان یونسکو دو چهره ایرانی را به عنوان برنامه‌های بزرگداشت سال‌های ۲۰۲۶ و ۲۰۲۷ ثبت کرد که یکی از آنان علامه سیدمحمدحسین طباطبایی است. از سال ۱۴۰۰ که پیگیری‌های مربوط به کنگره علامه آغاز شد، ارتباطات با یونسکو شکل گرفت و خوشبختانه اکنون این متفکر بزرگ شیعی به عنوان یک شخصیت جهانی معرفی شده است.
برنامه‌های بین‌المللی در ترکیه، اندونزی و پاکستان
خراسانی در بخش دیگری از سخنان خود اعلام کرد: یازدهمین دوره بزرگداشت علامه طباطبایی از ۱۷ تا ۳۰ آبان‌ماه برگزار می‌شود. بر اساس جمع‌بندی نهایی دبیرخانه، تاکنون برگزاری ۱۱۹ برنامه در ۱۴ استان و ۲۲ شهرستان قطعی شده است.
وی ادامه داد: یکی از ویژگی‌های متمایز این دوره، تقویت بُعد بین‌المللی برنامه‌هاست. علاوه بر برگزاری مراسم در جمهوری اسلامی ایران، سه برنامه نیز در کشورهای ترکیه، اندونزی و پاکستان طراحی شده است. در پاکستان، مراسم اصلی در دانشگاه اسلام‌آباد برگزار خواهد شد و احتمال دارد برنامه دیگری نیز در کراچی اضافه شود.
مدیر اجرایی مجمع عالی حکمت اسلامی در ادامه خاطرنشان کرد: رویداد بزرگداشت علامه طباطبایی اکنون از سطح ملی فراتر رفته و در حال تبدیل‌شدن به یک حرکت فرهنگی و علمی بین‌المللی است. هدف ما آن است که اندیشه‌ها، آثار و روش تفکر علامه طباطبایی به‌ویژه در حوزه فلسفه اسلامی، معرفت‌شناسی و تفسیر قرآن، بیش از پیش در سطح جهانی شناسانده شود.
تمرکز ویژه بر سه محور شعر، گفت‌وگوی مذاهب و قرآن و حکمت
خراسانی از تمرکز ویژه دوره یازدهم بزرگداشت علامه طباطبایی بر سه محور «شعر و ادبیات»، «تعاملات علمی با علمای اهل سنت» و «قرآن و حکمت» خبر داد و گفت: امسال تلاش شده است ابعاد کمتر شناخته‌شده شخصیت علمی و فرهنگی علامه طباطبایی بیش از گذشته برای عموم معرفی شود.
وی با اشاره به برنامه‌های دوره یازدهم بزرگداشت علامه طباطبایی اظهار کرد: امسال علاوه بر برنامه‌های عمومی و تخصصی سال‌های گذشته، بر سه محور اصلی تمرکز کرده‌ایم که هر یک به بخشی از ابعاد دانشی و فرهنگی علامه طباطبایی می‌پردازد.
محور نخست شعر و ادبیات علامه طباطبایی(ره)
مدیر اجرایی مجمع عالی حکمت اسلامی با بیان اینکه یکی از محورهای ویژه امسال، معرفی جنبه‌های ادبی و ذوق شعری علامه طباطبایی است، افزود: اگر چه علامه طباطبایی بیشتر به عنوان فیلسوف، مفسر و متفکر اسلامی شناخته می‌شود، اما از ذوق ادبی بالایی نیز برخوردار بوده و اشعار قابل توجهی از ایشان باقی مانده است. با این حال، متأسفانه در فضای فرهنگی کشور، علامه کمتر به عنوان شاعر شناخته می‌شود.
خراسانی با اشاره به برگزاری برنامه‌ای با محور شعر و ادبیات علامه در استان آذربایجان شرقی گفت: این برنامه با همکاری اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی آذربایجان شرقی و دیگر نهادهای فرهنگی استان، روز ۴ آبان برگزار می‌شود تا ابعاد ادبی و شعری علامه طباطبایی (ره) برای مردم و اهالی فرهنگ معرفی گردد.
محور دوم: گفت‌وگوی علمی با علمای اهل‌سنت
خراسانی از طراحی برنامه‌ای ویژه برای تعاملات علمی با علمای اهل سنت خبر داد و گفت: این برنامه روز شنبه ۲۴ آبان در گرگان برگزار خواهد شد و اندیشمندان اهل‌سنت در آن به تبیین دیدگاه‌های خود درباره علامه طباطبایی(ره) خواهند پرداخت. هدف از این نشست، تقویت گفت‌وگو و هم‌افزایی میان علمای شیعه و اهل سنت است.
محور سوم: قرآن و حکمت در اندیشه علامه طباطبایی
وی در ادامه اظهار کرد: با وجود آنکه علامه طباطبایی(ره) از بزرگ‌ترین مفسران قرون اخیر و مؤلف تفسیر ارزشمند المیزان است، اما هنوز در برخی مناطق، آثار ایشان کمتر شناخته شده و حتی در برخی مراکز اجازه ورود کتاب المیزان داده نمی‌شود.
مدیر اجرایی مجمع عالی حکمت اسلامی افزود: برای تقویت بُعد قرآنی و فلسفی اندیشه علامه، امسال حدود ۲۰ برنامه با رویکرد "قرآن و حکمت" در استان خراسان رضوی و به‌ویژه شهر مشهد طراحی شده است. همچنین برنامه "شبی با المیزان" در ۱۵ مسجد محوری مشهد با همکاری مراکز فرهنگی استان برگزار می‌شود.
انتشار مجموعه آثار و تداوم برنامه‌ها در استان‌ها
خراسانی درباره استمرار فعالیت‌های علمی مجمع عالی حکمت اسلامی در سال‌های گذشته گفت: تمام مباحث مطرح‌شده در ده دوره گذشته در قالب مجموعه‌ای با عنوان یادنامه علامه طباطبایی منتشر شده است. تاکنون ۹ جلد از این مجموعه منتشر شده و جلد دهم نیز مربوط به سال گذشته است که در مرحله اخذ مجوز قرار دارد.
وی افزود: در برنامه‌ریزی‌های جدید تلاش کرده‌ایم از تکرار موضوعات پرهیز شود. به همین منظور، موضوعات علمی سال‌های گذشته در اختیار گروه‌های پژوهشی قرار گرفته تا مباحث تازه و نوآورانه‌تری ارائه دهند.
گسترش برنامه‌ها به ۱۴ استان کشور
مدیر اجرایی مجمع عالی حکمت اسلامی با بیان اینکه فعالیت‌های امسال در مقیاسی گسترده‌تر برگزار می‌شود، تصریح کرد: اگر چه مجمع عالی حکمت اسلامی تنها در چهار استان شعبه و در دو استان دفتر رسمی دارد، اما برنامه‌های امسال در ۱۴ استان کشور اجرا خواهد شد. حتی در استان‌هایی که دفتر یا شعبه نداریم، علاقه‌مندان محلی به‌صورت خودجوش برنامه‌هایی در بزرگداشت علامه طباطبایی برگزار می‌کنند.
خراسانی با اشاره به آغاز رسمی این رویداد ملی و بین‌المللی گفت: به لطف الهی، از امروز دوره یازدهم بزرگداشت علامه طباطبایی(ره) آغاز می‌شود. هدف ما این است که شبکه‌ای از یاران و علاقه‌مندان به اندیشه علامه در سراسر کشور شکل گیرد تا آثار و اندیشه‌های او به شکلی منسجم‌تر و عمیق‌تر معرفی شود.
ضرورت تبیین ابعاد شخصیتی علامه طباطبایی در فضای علمی و فرهنگی کشور
مدیر اجرایی مجمع عالی حکمت اسلامی با اشاره به جایگاه بی‌بدیل علامه طباطبایی(ره) در تاریخ تفکر اسلامی، بر لزوم استمرار برنامه‌های علمی و فرهنگی مرتبط با این فیلسوف برجسته تأکید کرد و گفت: در دوران بحران هویت، پرداختن به چهره‌هایی که هویت‌ساز و جریان‌ساز هستند، ضرورتی انکارناپذیر است.
خراسانی با اشاره به جایگاه والای علامه طباطبایی(ره) اظهار کرد: علامه به تعبیر مقام معظم رهبری، از پدیده‌های کم‌نظیر حوزه‌های علمیه در طول قرن‌هاست؛ شخصیتی که بنیان‌گذار یک جریان فکری، فرهنگی و علمی ماندگار در جهان اسلام به شمار می‌رود.
وی افزود: جا دارد مراکز علمی و پژوهشی بیش از پیش به ابعاد اندیشه و آثار این اندیشمند بزرگ بپردازند تا هم دانش عمیق ایشان بهتر شناخته شود و هم زمینه بهره‌گیری از آن در عرصه‌های علمی و دانشجویی فراهم آید.
ضرورت بزرگداشت علامه طباطبایی
مدیر اجرایی مجمع عالی حکمت اسلامی در پاسخ به پرسش‌هایی درباره ضرورت برگزاری مستمر برنامه‌های گرامی‌داشت علامه طباطبایی(ره) گفت: در شرایطی که جامعه ما با نوعی بحران هویت مواجه است، پرداختن به شخصیت‌ها و جریان‌های هویت‌ساز، امری حیاتی است. یکی از این چهره‌های تأثیرگذار، علامه طباطبایی(ره) است که نقش مهمی در شکل‌گیری اندیشه اسلامی معاصر داشته است.
وی با اشاره به اقدام اخیر یونسکو در گرامی‌داشت نام علامه طباطبایی خاطرنشان کرد: همین انتخاب نشان می‌دهد که این سازمان جهانی سراغ شخصیت‌هایی می‌رود که جریان‌ساز، مکتب‌ساز و هویت‌ساز هستند. از این‌رو ضروری است که ما نیز در داخل کشور با برگزاری برنامه‌های سالانه، این چهره‌های فاخر را بهتر به جامعه و جهان معرفی کنیم.
مدیر اجرایی مجمع عالی حکمت اسلامی افزود: یکی از استادان دانشگاهی روسیه پس از شرکت در کنگره بین‌المللی علامه طباطبایی(ره)، از علاقه ایرانیان به این اندیشمند بزرگ ابراز شگفتی کرد؛ این خود نشان می‌دهد که ما در معرفی صحیح مفاخر علمی‌مان کوتاهی کرده‌ایم.
هزینه‌ها و نحوه برگزاری برنامه‌ها
خراسانی درباره پرسش دوم مبنی بر لزوم صرف هزینه در شرایط سخت اقتصادی کشور توضیح داد: مجمع عالی حکمت اسلامی یک نهاد دولتی نیست و از اعتبارات دولتی استفاده نمی‌کند و تمام فعالیت‌ها با بهره‌گیری از ظرفیت‌های فرهنگی کشور و مشارکت مراکز علمی در استان‌ها انجام می‌شود. در دوره یازدهم برنامه‌های بزرگداشت، ۱۱۹ برنامه با همکاری نهادهای مختلف در سراسر کشور برگزار می‌شود. هزینه مجموع این برنامه‌ها کمتر از هزینه یک همایش نیم‌روزه در برخی مراکز است.
مدیر اجرایی مجمع عالی حکمت اسلامی افزود: در کنگره بین‌المللی علامه طباطبایی(ره) که طی دو سال برنامه‌ریزی و برگزار شد، ۴۲ نشست داخلی و خارجی برگزار گردید، اما کل هزینه‌ها به اندازه یک برنامه یک‌روزه معمولی در برخی نهادها نبود. این نشان می‌دهد که فعالیت‌ها با حداکثر صرفه‌جویی و بهره‌وری انجام می‌شود.
تداوم فعالیت‌های علمی و پژوهشی
وی با اشاره به ادامه فعالیت‌های علمی مجمع عالی حکمت اسلامی، گفت: با وجود شرایط اقتصادی کشور، مجمع عالی حکمت اسلامی فعالیت‌های خود را در حوزه پژوهش، آموزش و نشر ادامه می‌دهد. هم‌اکنون ۱۴ گروه علمی فعال در این مجموعه به‌صورت منظم جلسات خود را برگزار می‌کنند و در سال گذشته بیش از ۱۱۰ جلسه علمی تخصصی توسط این گروه‌ها برگزار شده است.
خراسانی در پایان تصریح کرد: علیرغم همه دشواری‌های اقتصادی، مجمع بر این باور است که فرهنگ و حکمت اسلامی باید همچنان زنده نگه داشته شود، چرا که این حوزه بیشترین آسیب را از مشکلات اقتصادی متحمل می‌شود، اما بنیان هویت فکری و فرهنگی جامعه نیز در همین حوزه‌هاست.
انتهای پیام/