روزبه دلاور| رقابت‌‌های لیگ قهرمانان آسیا سطح دوم (AFC Cup) با نتایج ناامیدکننده استقلال و سپاهان در هفته چهارم به پایان رسید.

به گزارش روزنامه اعتماد، دو تیم مدعی فوتبال ایران، در برابر نمایندگان اردن و ترکمنستان به تساوی رضایت دادند و عملا شانس صعودشان به مراحل حذفی به حداقل رسیده است. برای بررسی عملکرد دو نماینده کشورمان با محمدرضا مهدوی، پیشکسوت فوتبال کشورمان که سابقه پوشیدن پیراهن هر دو تیم را دارد، گفت‌وگو کردیم تا دلایل این ناکامی‌‌ها را از دیدگاه فنی و مدیریتی بررسی کنیم‌ ماحصل این گپ و گفت را در ادامه می‌خوانید.

   آقای مهدوی با توجه به سوابق تاریخی و انتظاراتی که از استقلال و سپاهان در آسیا وجود دارد، نتایج هفته چهارم تا حدودی برای هواداران این دو تیم شوکه‌‌کننده بود. به نظر شما ریشه اصلی این ناکامی در کجاست؟

صادقانه بگویم، این نتایج یک شوک بزرگ است، اما متاسفانه چندان هم غیرمنتظره نیست. ریشه اصلی این مشکل را باید در چند حوزه جست‌وجو کرد، سطح فنی تیم‌‌ها در مقایسه با رقبا، آمادگی جسمانی و مهم‌تر از همه، مدیریت ثبات در بلندمدت. وقتی شما در لیگ قهرمانان سطح دوم در برابر تیم‌‌هایی که شاید از نظر بودجه و ستاره‌ها در رده پایین‌‌تری قرار دارند امتیاز از دست می‌دهید، یعنی جایی در زیرساخت‌‌های فنی شما ایراد اساسی دارد. در بازی‌های اخیر دیدیم که حریفان اردنی و ترکمنستانی با سازماندهی دفاعی بسیار منسجم و جنگندگی بالا ظاهر شدند در حالی که تیم‌‌های ما فاقد ایده مشخصی برای باز کردن ساختارهای دفاعی بسته بودند. البته هنوز هر دو نماینده ما شانس صعود دارند و نباید ناامید بود‌.

   آیا مشکل اصلی ناکامی نمایندگان ما به نبود بازیکنان تراز اول خارجی یا تغییرات مکرر در کادرفنی برمی‌گردد؟

هر دو عامل دخیل هستند. در مورد استقلال، همیشه انتظارات از تیمی با این هواداری بالاست که مهره‌های کلیدی و تاثیرگذار در اختیار داشته باشد که البته امسال هلدینگ خلیج‌فارس با سرمایه‌گذاری‌های زیاد اقدام به جذب بازیکنان خوبی کرده، اما مشکل اصلی‌تر، عدم ثبات در سبک بازی است. وقتی سرمربی مدام تغییر کند یا بازیکنان کلیدی این تیم در دو، سه سال گذشته پس از چند هفته به دلیل مشکلات مدیریتی یا مالی تیم را ترک می‌کنند تیم هرگز به یک هویت ثابت نمی‌رسد. تیم‌‌های آسیایی با ثبات سرمربی و یک سبک مشخص سال‌ها می‌سازند. ما هر سال با یک ساختار جدید وارد مسابقات می‌شویم. در مورد سپاهان هم، با وجود سرمایه‌گذاری‌های خوب به نظر می‌رسد در مقاطعی از فصل، دچار فراز و نشیب در کسب نتیجه است. در آسیا، لیگ برتر ایران به دلیل فشردگی بیش از حد، بدن بازیکنان خالی می‌کند. تیم‌‌های رقیب، به خصوص تیم‌‌های غرب آسیا، برنامه‌ریزی دقیق‌‌تری برای حفظ اوج بدنی در مقاطع حساس آسیایی دارند. سپاهان اغلب در نیمه دوم بازی‌ها یا در بازی‌های متوالی، توان حفظ ریتم بالا را ندارد وگرنه حریف ده نفره‌اش را می‌توانست خیلی راحت شکست دهد. 

   سطح لیگ قهرمانان آسیا سطح دوم را چطور ارزیابی می‌کنید؟ آیا این لیگ به قدری قوی است که تیم‌‌های ایرانی نتوانند به راحتی از آن صعود کنند؟

لیگ‌‌های غرب آسیا به ‌شدت پیشرفت کرده‌اند. تیم‌‌هایی مانند الوحدات اردن یا تیم‌‌های قطری و اماراتی و بحرینی که در این سطح حضور دارند بسیار سازمان‌ یافته‌تر از گذشته هستند. دیگر خبری از آن دوران نیست که تیم‌‌های ایرانی با دو بازیکن خوب به راحتی تیم‌‌ها را شکست دهند. امروز فوتبال آسیا به سمت حرفه‌‌ای شدن رفته است. آنها روی آنالیز دقیق حریف کار می‌کنند و از نظر انضباط تاکتیکی بسیار قوی شده‌‌اند. در واقع، این سطح از لیگ قهرمانان آسیا، آینه‌ای از وضعیت فوتبال ماست. ما با تکیه بر استعدادهای فردی و نام‌‌های بزرگ سعی می‌کنیم مسائل ساختاری را بپوشانیم. اما در آسیا، جایی که همه با یک اندازه با این توپ بازی می‌کنند و قوانین یکسان است، ساختار حرف اول را می‌زند.

    به نظر شما مدیریت فوتبال ما تا چه حد در این ناکامی‌های چند سال گذشته باشگاه‌های ما در آسیا نقش داشته است؟

این یک بحث مدیریتی است. ما باید بپذیریم که سهمیه ما در آسیا محدود است. اگر باشگاه‌های ما از نظر مدیریتی ضعیف عمل کنند و نتوانند تیم‌‌های قدرتمند و باثبات برای دو تورنمنت (لیگ قهرمانان و نخبگان) آماده کنند، مشکل از سهمیه نیست، از مدیریت است. متاسفانه، باشگاه‌های بزرگ ما اغلب درگیر مسائل داخلی، بدهی‌‌ها و حواشی مدیریتی هستند. این مسائل مستقیما روی تمرکز کادر فنی و بازیکنان تاثیر می‌گذارد. وقتی یک بازیکن هر روز در رسانه‌ها اخبار متناقضی درباره آینده‌‌اش می‌شنود، نمی‌تواند ۱۰۰ درصد تمرکز خود را روی تاکتیک‌‌های مربی بگذارد.

    با توجه به اینکه شانس صعود بسیار کم شده است، چه توصیه‌‌ای برای مربیان دو تیم دارید تا حداقل در بازی‌های بعدی آبروی فوتبال ایران را حفظ کنند؟

اول از همه، کادر فنی باید آرامش را به تیم برگرداند. ناکامی در آسیا تلخ است، اما نباید اجازه دهیم این شکست‌‌ها تبدیل به بحران شوند و روی لیگ داخلی تاثیر بگذارند. توصیه من این است که تیم‌‌ها باید بازی‌های باقیمانده را با قدرت پشت سر بگذارند و امیدوار باشند. ضمن اینکه بازیکنانی که کمتر فرصت بازی داشته‌‌اند، محک بخورند، چون انگیزه مضاعفی دارند. مربیان باید سبک بازی خود را بدون فشار نتیجه‌‌گیری سنگین تثبیت کنند. اگر آنها بتوانند با ارایه فوتبالی منسجم و جنگنده، بازی‌ها را به پایان برسانند، حداقل می‌توانند درس‌‌های لازم را برای فصل بعد بگیرند.

    بزرگ‌ترین درسی که باید از این ناکامی‌‌های آسیایی بگیریم، چیست؟

بزرگ‌ترین درس این است که فوتبال ایران دیگر با اتکا به «اسم» و «تاریخ» نمی‌تواند در آسیا موفق شود. ما باید بپذیریم که شکاف بین ما و سطح استاندارد آسیا (حتی سطح دوم) در حال افزایش است. این شکاف با پول‌‌های مقطعی پر نمی‌شود؛ با ثبات مدیریتی، برنامه‌‌ریزی بلندمدت برای جذب و حفظ مربی و مهم‌تر از همه، ایجاد یک فرهنگ حرفه‌ای در باشگاه‌ها پر خواهد شد. تا زمانی که این ساختارها اصلاح نشوند، هر سال در همین مقطع، با همین سوالات تلخ روبه‌رو خواهیم بود.