شناسهٔ خبر: 75663667 - سرویس فرهنگی
نسخه قابل چاپ منبع: میراث آریا | لینک خبر

پروژه تعیین حریم باستانی «تل‌رَشتی» در حریم درجه‌یک تخت‌جمشید/ گامی مهم برای حفاظت و مستندسازی یکی از کهن‌ترین زیستگاه‌های فاز لپویی مرودشت

ابوذر توکل، سرپرست هیئت باستان‌شناسی و کارشناس پایگاه میراث جهانی تخت‌جمشید، از اجرای پروژه‌ای پژوهشی برای تعیین محدوده دقیق و پیشنهاد حریم حفاظتی محوطه باستانی «تل رَشتی» (تپه موسوم به گاوداری عباس کاووسی) در پهندشت مرودشت خبر داد.

صاحب‌خبر -

به گزارش خبرنگار میراث‌آریا، ابوذر توکل، سرپرست هیئت باستان‌شناسی تل‌رَشتی و کارشناس پایگاه میراث‌جهانی تخت‌جمشید، اعلام کرد: در جریان بررسی‌های باستان‌شناسی ویلیام سامنر در سال ۱۹۷۲ میلادی در پهندشت مرودشت، به این تپه به‌عنوان یکی از زیستگاه‌های فاز لپویی اشاره‌ای کوتاه شده بود. بر همین اساس، پروژه جدید با هدف تعیین محدوده دقیق زیستگاه تل‌رَشتی و پیشنهاد حریم حفاظتی آن در دستور کار قرار گرفته است.

به گفته توکل، محوطه باستانی تل‌رَشتی که با فاز فرهنگی لپویی (هزاره چهارم پیش از میلاد) مرتبط است، از مهم‌ترین سکونتگاه‌های شناخته‌شده در دشت مرودشت به‌شمار می‌رود؛ دوره‌ای که همزمان با عصر مس‌سنگ جدید در گاه‌نگاری فرهنگی ایران محسوب می‌شود. این محوطه در فاصله‌ای حدود دو کیلومتر از شمال مجموعه جهانی تخت‌جمشید و دو کیلومتر از جنوب نقش‌رستم قرار دارد.

او با اشاره به روش‌های میدانی مورد استفاده در این پروژه گفت: برای تعیین عرصه و پیشنهاد حریم تل رَشتی، ۲۳ گمانه باستان‌شناسی در حاشیه پیرامونی محوطه به‌صورت زیگزاگی حفر شد. از این میان، ۱۶ گمانه به لایه‌های برجا رسیده و رینگ نخست عرصه را مشخص کرده‌اند، در حالی‌که ۷ گمانه دیگر با وجود عمق نسبتاً زیاد به خاک بکر منتهی شده و رینگ دوم یا حریم بیرونی را نشان می‌دهند. این نتایج نشان‌دهنده ضرورت مطالعات گسترده‌تر برای تکمیل داده‌های باستان‌شناختی است.

توکل با تاکید بر اهمیت داده‌های فرهنگی به‌دست‌آمده افزود: کشف تکه‌سفال‌های قرمز مایل به نارنجی شاخص فاز لپویی در این تپه، بیانگر تک‌دوره‌ای بودن آن است. در هیچ‌یک از گمانه‌ها، شواهدی از دوره‌های متأخرتر مشاهده نشد و این امر، تل رَشتی را به یکی از خالص‌ترین سکونتگاه‌های فاز لپویی در دشت مرودشت بدل می‌کند. همچنین در برخی گمانه‌ها، آثار اجاق‌های کوچک و بقایای خشت‌های معماری به‌دست آمد که می‌تواند مبنای کاوش‌های گسترده‌تر در فصل‌های آینده قرار گیرد.

سرپرست هیئت باستان‌شناسی تل‌رَشتی تصریح کرد: موقعیت این تپه در محدوده حریم درجه‌یک تخت‌جمشید، همراه با ویژگی‌های ساختاری و فرهنگی منحصربه‌فرد آن، ظرفیت تبدیل تل رَشتی به یک سایت‌موزه باستان‌شناسی را فراهم کرده است. چنین اقدامی می‌تواند فاز لپویی و دوره‌های هم‌زمان با آن را بیش از پیش به جامعه علمی و علاقه‌مندان میراث فرهنگی معرفی کند و گامی در راستای توسعه پایدار و رونق گردشگری فرهنگی در منطقه مرودشت باشد.

توکل در پایان خاطرنشان کرد: اعتبار مالی این پروژه از سوی پایگاه میراث جهانی تخت‌جمشید تأمین شده و نتایج آن می‌تواند نقشی مؤثر در حفاظت اضطراری، برنامه‌ریزی درازمدت حفاظتی و شناخت بهتر الگوهای استقراری در پهندشت مرودشت ایفا کند. امید است اجرای این طرح، زمینه مستندسازی جامع یافته‌ها و حفاظت مؤثر از یکی دیگر از محوطه‌های ارزشمند و کمترشناخته‌شده ایران‌زمین را فراهم آورد.

انتهای پیام/