به گزارش خبرگزاری تسنیم از اهواز، حجت الاسلام سعید سلامت‌نژاد، دبیر مجمع فعالان جمعیت استان خوزستان در نشست خبری با جمعی از اصحاب رسانه، ضمن تشریح سوابق علمی و اجرایی خود، به دغدغه‌های جدی در حوزه جمعیت و خانواده پرداخت.
سلامت‌نژاد در رابطه با آغاز دغدغه‌مندی نسبت به مسئله جمعیت، با بیان اینکه بیانات مقام معظم رهبری نقطه شروع این حرکت بوده، اظهار داشت: رهبر معظم انقلاب بیش از 50 بار نسبت به بحران جمعیت هشدار داده‌اند و آینده‌ای دهشتناک برای ایران در صورت بی‌توجهی به این مسئله ترسیم کرده‌اند؛ آینده‌ای که از منظر امنیتی، اقتصادی، آموزشی و نیروی انسانی با چالش‌های جدی مواجه خواهد بود.
وی با تشریح ابعاد مختلف بحران جمعیت، عنوان کرد: اگر روند فعلی ادامه یابد، ایران 1430 با جمعیتی پیر، کمبود نیروی کار، و وابستگی به نیروی انسانی غیرحرفه‌ای از کشورهای همسایه روبه‌رو خواهد شد که تبعات اجتماعی و امنیتی گسترده‌ای در پی دارد.
دبیر مجمع فعالان جمعیت استان خوزستان درخصوص تأثیرات اجتماعی کاهش فرزندآوری، با اشاره به آسیب‌های روانی تک‌فرزندی، تصریح کرد: بچه‌های تک‌فرزند با مشکلاتی نظیر اعتماد به نفس پایین و اختلالات شخصیتی مواجه‌اند. این مسئله نه‌تنها یک دغدغه ملی، بلکه یک بحران اجتماعی است که اگر به آن توجه نشود، آسیب‌های جدی‌تری در آینده بروز خواهد کرد.
وی با بیان اینکه در حال حاضر حدود پنج میلیون خانواده تک‌فرزند در کشور وجود دارد، افزود: این آمار یعنی پنج میلیون کودک در حال تجربه تنهایی‌اند؛ و خانواده‌ها در معرض سندروم آشیانه خالی قرار دارند که منجر به پیری زودرس والدین و انزوای اجتماعی می‌شود.
گام‌های اجرایی در استان خوزستان
سلامت‌نژاد ضمن تشریح اقدامات انجام‌شده در استان، ادامه داد: در سال 1404 با توجه به کمرنگ بودن گفتمان جمعیت در استان، جمعی از دغدغه‌مندان با تشکیل نشست برنامه‌ریزی، تصمیم گرفتند کنشگران فرهنگی و اجتماعی را در این حوزه تربیت کنند.
وی با اشاره به برگزاری شش دوره متمرکز جمعیتی از سال 1400 تا 1403 در اهواز، گفت: در این دوره‌ها بیش از 300 نفر از فعالان فرهنگی آموزش دیدند. دوره‌های مقدماتی، تکمیلی، حرفه‌ای و تقویت مدرسی برگزار شد تا گفتمان جمعیت در سراسر استان گسترش یابد.
تربیت کنشگران و شبکه‌سازی شهرستانی
دبیر مجمع فعالان جمعیت استان خوزستان در رابطه با توسعه شبکه‌های محلی، با بیان اینکه تاکنون 100 کنشگر در حوزه جمعیت تربیت شده‌اند، ابراز داشت: در 18 شهرستان استان شبکه فعالان جمعیت راه‌اندازی شده است. این افراد با توانمندسازی از طریق دوره‌های آموزشی، به‌عنوان سرشبکه‌های محلی فعالیت می‌کنند و گفتمان جمعیت را به‌صورت گروهی و حلقه میانی پیش می‌برند.
سلامت‌نژاد با اشاره به یکی از اقدامات موفق سال 1403، گفت: کاروان فرهنگی «ناجی شو» با محوریت مبارزه با سقط جنین در 10 شهرستان برگزار شد. در این برنامه، اساتید حوزه و دانشگاه برای فعالان فرهنگی، ابعاد اجتماعی، پزشکی و دینی سقط عمدی را تشریح کردند تا بتوانند در سطح عمومی جامعه روشنگری کنند.
وی در ادامه تشریح فعالیت‌های فرهنگی از برگزاری سه دوره جشن خانواده‌های باشکوه در چهار سال گذشته خبر داد و تأکید کرد: این جشن‌ها با هدف ترویج فرهنگ خانواده‌محور و تقویت انگیزه فرزندآوری برگزار شده‌اند و بازخوردهای مثبتی در سطح استان داشته‌اند.
اقدامات نوآورانه فرهنگی و مردمی در حوزه جمعیت
دبیر مجمع فعالان جمعیت استان خوزستان با اشاره به برگزاری جشن خانواده‌های باشکوه، این برنامه را مدلی نوین و بی‌سابقه در کشور دانست و درخصوص تفاوت این جشن با سایر برنامه‌های مشابه، اظهار داشت: در گذشته جشن‌هایی با محوریت مادران باشکوه برگزار شده بود که صرفاً به تجلیل از مادران دارای سه فرزند و بیشتر اختصاص داشت، اما جشن خانواده‌های باشکوه برای نخستین‌بار به‌صورت خانوادگی با حضور پدر، مادر و فرزندان برگزار شد تا هم تقدیری از این خانواده‌ها صورت گیرد و هم فضایی شاد، جذاب و بانشاط برای آنان فراهم شود.
سلامت‌نژاد ضمن تشریح روند برگزاری این جشن‌ها، افزود: در سه نوبت در اهواز این جشن را برگزار کردیم که با استقبال چشمگیر خانواده‌ها همراه بود.
در سال 1402 میزبان 120 خانواده و در اردیبهشت 1404 میزبان 140 خانواده بودیم. در این مراسم‌ها از مادران، فرزندان و پدران تقدیر شد و تمامی هزینه‌ها از طریق کمک‌های مردمی و حمایت‌های سازمان‌های فرهنگی تأمین شد.
همایش مجردها؛ گفت‌وگو با نسل جوان
وی در رابطه با دیگر اقدامات فرهنگی، با اشاره به برگزاری همایش مجردها در سال گذشته، بیان کرد: این همایش در سه نوبت با حضور دکتر عزیزی برگزار شد و با استقبال گسترده جوانان با سلایق مختلف مواجه گشت. آخرین نوبت این همایش میزبان بیش از 800 جوان بود.
دبیر مجمع فعالان جمعیت استان خوزستان ضمن تشریح اهداف این همایش، افزود: از طریق کانال‌های ارتباطی در پیام‌رسان‌های داخلی، ارتباط مستمر با این جوانان برقرار شده و خط مشاوره‌ای نیز برای پاسخ‌گویی به دغدغه‌های آنان راه‌اندازی شده است.
طرح مادرانه محل‌محور؛ مدل علمی اجتماعی برای تحول جمعیتی
سلامت‌نژاد در ادامه نشست، با تشریح دستاوردهای چهار سال فعالیت مجمع از تدوین یک طرح جامع علمی-کاربردی تحت عنوان «طرح مادرانه محل‌محور» خبر داد و درخصوص اهداف این طرح، خاطرنشان کرد: این طرح با هدف پاسخ به چرایی تک‌فرزندی، ایجاد تمایل به فرزند دوم، تقویت واسطه‌گری در ازدواج و احیای جایگاه مادری طراحی شده و از طریق شبکه فعالان جمعیت در 18 شهرستان استان در حال اجراست.
وی با بیان اینکه جلسات مادرانه در محلات مختلف و با محوریت نیروهای مردمی برگزار می‌شود، تصریح کرد: مکان برگزاری این جلسات اغلب خانه‌های مردم، حسینیه‌ها یا مساجد است و کارشناسان مامایی و فعالان حوزه سلامت و جمعیت در آن‌ها حضور دارند.
دبیر مجمع فعالان جمعیت استان خوزستان در رابطه با محتوای جلسات، تصریح کرد: سه محور اصلی این جلسات شامل آسیب‌های تک‌فرزندی، مسئله سقط جنین و تبیین ارزش و مقام مادری است؛ مفاهیمی که در سال‌های اخیر در جامعه ما، به‌ویژه میان دختران جوان و مادران، کمرنگ شده‌اند.
شبکه‌سازی و گروه‌های محلی مادران
وی ضمن تشریح ادامه روند طرح مادرانه محل‌محور، گفت: کنشگران ما پس از جلسات، مادران را در قالب گروه‌های محلی سازمان‌دهی می‌کنند. هر کنشگر یک گروه با نام خاص تشکیل می‌دهد.
سلامت‌نژاد با اشاره به نقش این گروه‌ها در ارتباط مستمر با مادران، افزود: از طریق شبکه‌های اجتماعی، ارتباط روزانه با اعضا برقرار است و همین تعامل موجب شده موارد متعدد سقط شناسایی و منصرف شوند؛ همچنین این گروه‌ها با ثبت اطلاعات هویتی در ترویج جایگاه مادری و تقویت هویت ملی نقش‌آفرینی می‌کنند.
دبیر مجمع فعالان جمعیت استان خوزستان با اشاره به یکی از اقدامات شاخص سال جاری، اظهار داشت: در شهریورماه امسال، جشن کم‌سابقه‌ای برای 250 زوج جوان با هدف تقویت پیوندهای اجتماعی و ترویج ازدواج پایدار برگزار کردیم.
سلامت‌نژاد با بیان اینکه از سال 1401 با حکم وزارت کشور عضو قرارگاه جوانی جمعیت استانداری خوزستان شده و این حکم تاکنون ابقا شده، افزود: به‌عنوان عضو قرارگاه جهانی جمعیت علوم پزشکی نیز فعالیت دارم و در حوزه مطالبه‌گری نسبت به اجرای قانون جوانی جمعیت، اقدامات مستمری انجام داده‌ایم.
وی درخصوص محورهای مطالبه‌گری، با اشاره به موضوعات مسکن و وام فرزندآوری، اظهار داشت: مطابق قانون، خانواده‌هایی که از سال 1400 به بعد صاحب فرزند شده‌اند، مشمول دریافت وام فرزندآوری هستند. اما روند اجرای این قانون در استان خوزستان با کندی مواجه است.
پرسش جدی از سازمان بازرسی
دبیر مجمع فعالان جمعیت استان خوزستان در ادامه، با بیان اینکه سازمان بازرسی طبق ماده 71 قانون جوانی جمعیت اختیار برخورد قضایی با مسئولان مستنکف را دارد، تصریح کرد: مطابق این ماده، مسئولانی که در دوره مسئولیت خود قانون جوانی جمعیت را اجرا نکنند، مشمول حبس یا جزای نقدی درجه 4 و 5 خواهند شد. اما سؤال جدی ما از سازمان بازرسی این است که چه زمانی قرار است مسئولان مستنکف در استان خوزستان محاکمه شوند؟
وی ضمن تشریح وضعیت نابسامان اجرای قانون مسکن خانواده‌های پرجمعیت، اظهار داشت: در استان خوزستان، 75 هزار خانواده برای دریافت زمین ثبت‌نام کرده‌اند، اما تنها حدود 5000 خانواده موفق به دریافت زمین شده‌اند. این یعنی 70 هزار خانواده در انتظارند، در حالی که در شهر اهواز آمار اعطای زمین صفر است.
مطالبه از استاندار و لزوم ورود جدی به مسئله جمعیت
سلامت‌نژاد با اشاره به نقش کلیدی استاندار در پیشبرد قانون جوانی جمعیت، بیان داشت: تا کنون هیچ جلسه‌ای با حضور مستقیم استاندار خوزستان در موضوع جمعیت برگزار نشده و تمامی جلسات با حضور معاونان و کارشناسان دستگاه‌ها بوده است؛ جلساتی که خروجی عملی قابل اتکایی نداشته‌اند.
وی با بیان اینکه ورود جدی استاندار به این مسئله می‌تواند نقطه تحول باشد، افزود: اگر تنها موضوع مسکن خانواده‌های سه فرزند به بالا در استان خوزستان به‌درستی اجرا شود، شاهد رشد چشمگیری در شاخص‌های جمعیتی خواهیم بود.
دبیر مجمع فعالان جمعیت استان خوزستان در پایان نشست، با هشدار نسبت به آینده جمعیتی کشور، گفت: مطابق نظر کارشناسان و جمعیت‌شناسان، ایران تنها دو تا سه سال فرصت دارد تا از ورود به چاله جمعیتی جلوگیری کند. اگر این بحران رخ دهد، خروج از آن ممکن است تا 100 سال به طول انجامد، آن‌هم با فرض اینکه کشور بتواند به آن نقطه برسد.
سلامت نژاد با تأکید بر علاقه‌مندی مردم ایران به فرزندآوری، عنوان داشت: اگر موانع اقتصادی و اجرایی رفع شود و قانون جوانی جمعیت به‌درستی اجرا گردد، این قانون می‌تواند به سکوی پرش جمعیتی کشور تبدیل شود.
وی در پایان، ضمن دعوت از رسانه‌ها برای همراهی در مطالبه‌گری، خاطرنشان کرد: رسانه‌ها نقش کلیدی در بازتاب این دغدغه‌ها دارند و امیدواریم با کمک آن‌ها، مسئولان به اجرای دقیق و جدی قانون جوانی جمعیت پایبند شوند.
انتهای پیام/