به گزارش خبرگزاری آنا، نشست خبری همایش «ما و غرب در آراء و اندیشه حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای» در مؤسسه پژوهشی فرهنگی انقلاب اسلامی دفتر حفظ و نشر آثار مقام معظم رهبری برگزار شد.
در این نشست، موسی حقانی دبیر علمی همایش ضمن تسلیت به مناسبت ایام شهادت، درباره ضرورت برگزاری این رویداد علمی اظهار کرد: حدود یک سال و نیم پیش در گفت‌و‌گو با دوستان به این نتیجه رسیدیم که در موقعیت فعلی، ضروری است جامعه ما شناخت دقیق‌تری از غرب و نظام سلطه پیدا کند. علت این ضرورت نیز آن است که مقام معظم رهبری در چند سال اخیر مکرراً بر واقع شدن جهان در یک «پیچ تاریخی» و در حال پوست‌اندازی بودن نظام بین‌الملل تأکید کرده‌اند.
وی افزود: اینکه ما در این پیچ تاریخی چه جایگاهی داریم و چه نقشی می‌توانیم ایفا کنیم، انگیزه اولیه این همایش بود. بر پایه این نگاه، غرب سلطه‌آفرین یکی از بازیگران اصلی این پوست‌اندازی است و در مقابل، جریان مقاومت و ایران اسلامی برای نخستین‌بار در ۲۲۰ سال اخیر، به‌طور فعال در این فرآیند نقش‌آفرینی می‌کند. در حالی که در دو پیچ تاریخی پیشین، ما ایرانیان و مسلمانان عموماً در موضع انفعال و قربانی نظام سلطه بودیم، اما امروز به برکت انقلاب اسلامی در موقعیتی قرار گرفته‌ایم که حضور فعالی در این پیچ تاریخی و لحظات تعیین‌کننده تاریخ کشور و جهان داریم.
حقانی تأکید کرد: شناخت ۲۲۰ ساله رابطه غرب با ایران و جوامع اسلامی و همچنین آگاهی از ماهیت، اهداف و راهبرد‌های غرب سلطه‌گر ایجاب می‌کرد که نگاه مجدد و بازنگری در تعامل و تقابل غرب با ما صورت گیرد. بر همین اساس، از ابتدا بنا داشتیم این همایش صرفاً به سخنرانی محدود نشود، بلکه بستری برای ارائه علمی مقالاتی فراهم شود که بتواند نیاز جامعه ایرانی به شناخت تاریخی و تمدنی نسبت به غرب را برآورده سازد.
وی با بیان اینکه در بخش‌هایی از جامعه عمق لازم در شناخت غرب وجود ندارد، افزود: ایرانیان در ۲۲۰ سال اخیر در مواجهه با غرب سه رویکرد داشته‌اند: نخست، رویکردی از سر حیرت که در نهایت به شیفتگی منجر شد و به این نتیجه رسید که برای پیشرفت باید کاملاً غربی شد؛ دوم، رویکردی مرعوبانه که قدرت و خشونت غرب را پذیرفت و به مدارا و در نهایت تسلیم انجامید؛ و سوم، رویکردی عزتمندانه و عاقلانه که در تاریخ معاصر، چه در جریان‌های دینی و انقلابی و چه در رأس حکومت، با حفظ عزت و با اتکا به ظرفیت‌های تمدنی ایران در برابر استبداد و استعمار ایستاد.
دبیر علمی همایش خاطرنشان کرد: رویکرد سوم، یعنی رویکرد عزتمندانه و عاقلانه، به معنای استفاده هوشمندانه از تجربه بشری است بدون آنکه استقلال فکری و فرهنگی را فدای غرب‌گرایی کند. این نگاه با تکیه بر تجربه و تمدن ایرانی می‌تواند مسیر تازه‌ای پیش پای انسان‌ها بگذارد و مفهوم تمدن نوین اسلامی را محقق سازد.
وی درباره روند برگزاری این همایش گفت: از یک سال و نیم پیش کار را آغاز کردیم و یک سال قبل به‌صورت رسمی اعلام شد. اهداف همایش نیز همان زمان برای رسانه‌ها تشریح شد. هدف اصلی، شناخت مبانی و اصول تفکر، سبک زندگی و تمدن غرب، تبیین ماهیت و روش‌های استعماری و سلطه‌گرایانه غرب و نیز بررسی بیداری اسلامی و ظرفیت‌های هویت ایرانی ـ اسلامی در مواجهه با نظام سلطه بود.
حقانی ادامه داد: در این راستا ۱۲ محور اصلی تعریف شد که شامل موضوعاتی همچون «چیستی تمدن غرب و بایسته‌های شناخت آن»، «ماهیت استعماری غرب از استعمار کهنه تا نو»، «راهبرد‌ها و روش‌های سلطه بر جهان»، «کشور‌های استعمارگر و مناطق تحت سلطه»، «انقلاب‌های ضد استعماری در جهان»، «ظرفیت‌های تمدنی ایران در برابر استعمار»، «جنبش‌های دینی ضد سلطه در ایران»، «شخصیت‌های ضد استعماری ایران»، «انقلاب اسلامی و راهبرد‌های استعمارزدایی»، و نیز «ماهیت سلطه‌گری آمریکا و رژیم صهیونیستی» است.
وی افزود: ذیل این ۱۲ محور، بیش از ۳۰۰ موضوع جزئی‌تر تعریف شده و خوشبختانه بخش زیادی از مقالات دریافتی، این محور‌ها را پوشش داده است. برای تحقق اهداف همایش و مأموریت مؤسسه، تلاش شد دیدگاه‌های مقام معظم رهبری درباره غرب به‌صورت علمی تبیین شود.
حقانی با اشاره به تجربه ۶۵ ساله مبارزاتی مقام معظم رهبری گفت: ایشان از دوران جوانی تا امروز، هم در عرصه نظری و هم در میدان عمل، شناخت عمیقی از غرب دارند. این نگاه، که از دل هزار سال تکاپوی عقلانیت شیعی برآمده، امروز می‌تواند ایران را در گذر از این پیچ تاریخی هدایت کند.
وی درباره استقبال پژوهشگران از همایش گفت: پس از انتشار فراخوان، ۵۵۵ چکیده مقاله دریافت شد، ۴۶۵ مقاله کامل به دبیرخانه ارسال گردید و از میان آنها ۳۸۵ مقاله پذیرفته شد. همچنین ۵۶ نشست علمی برگزار شد، علاوه بر پیش‌نشست‌هایی که از روز گذشته آغاز شده و تا پنج‌شنبه ادامه دارد. افزون بر این، پنج مصاحبه علمی با شخصیت‌هایی که با دیدگاه‌های مقام معظم رهبری و تجربه مواجهه با غرب آشنا هستند انجام شده است.
به گفته دبیر علمی همایش، ۵۰ مرکز علمی با دبیرخانه همکاری داشته‌اند. از جمله این مراکز می‌توان به دانشگاه آزاد اسلامی، دانشگاه فرهنگیان، دانشگاه علامه طباطبایی، دانشگاه امام صادق (ع)، جامعه‌المصطفی، دانشگاه قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دانشگاه تهران، حوزه‌های علمیه تهران و خراسان، و همچنین مراکز علمی خارج از کشور در استانبول، بانکوک، کابل و کراچی اشاره کرد.
حقانی گفت: پیش‌نشست‌های همایش در شهر‌های تهران، گرگان، مشهد، تبریز، زاهدان، دزفول، اهواز، قم، شهرقدس، شهرری، کرمانشاه، شیراز، اصفهان، بانکوک، استانبول، کراچی، کابل و اسلام‌آباد برگزار شده است. وی یاد و نام شهید دکتر تهرانچی را نیز گرامی داشت و از همکاری دانشگاه آزاد اسلامی در ادامه مسیر این همایش تقدیر کرد.
وی درباره آثار منتشرشده و در دست انتشار همایش افزود: در مرحله نخست، مجموعه چکیده‌های مقالات در یک جلد و مجموعه مقالات پذیرفته‌شده در ۱۲ جلد منتشر خواهد شد. همچنین کتاب «سایه‌های غروب؛ ماهیت غرب در تفکر و تجربه رهبری حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای» و کتاب «شکست منطق؛ درآمدی بر شکست منطق طعمه استعمار و سلطه غربی در بیان حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای» در دست انتشار است.
حقانی تأکید کرد: تا همین دیروز نیز دریافت مقاله ادامه داشت و پژوهشگران بسیاری برای مشارکت در این حرکت علمی اعلام آمادگی کرده‌اند. نشست‌های علمی همایش از دیروز در سالن اجلاس بین‌المللی صدا و سیما آغاز شده و تا پنج‌شنبه ادامه خواهد داشت.
وی در پایان از طراحی دسترسی آنلاین برای علاقه‌مندان خبر داد و گفت: عزیزانی که در سراسر کشور مایلند در جریان مباحث علمی همایش قرار گیرند، می‌توانند از طریق بستر‌های مجازی تعریف‌شده، به‌صورت مستقیم از جلسات و مباحث ارائه‌شده بهره‌مند شوند.
انتهای پیام/