به گزارش خبرگزاری بین‌المللی اهل‌بیت(ع) ـ ابنا ـ آیین رونمایی از کتاب «فقه خبر» تألیف حجت‌الاسلام و المسلمین محمد مهدی محققی با حضور اساتید حوزه علمیه قم و دانشگاه برگزار شد. آیت‌الله عباس کعبی، استاد درس خارج حوزه علمیه قم و سخنران پایانی مراسم، ضمن تقدیر از تلاش‌های مؤلف، به تبیین جایگاه فقه نظام رسانه‌ای پرداخت و تأکید کرد که در عصر مقابله با دشمن، جهاد رسانه‌ای دیگر واجب کفایی نیست، بلکه با توجه به نیاز امروز، واجب عینی، قطعی و فوری است. وی همچنین بر لزوم تدوین «فقه جهاد رسانه‌ای» در کنار فقه جهاد نظامی تأکید کرد.
آیت‌الله عباس کعبی، استاد درس خارج حوزه علمیه قم، پس از رونمایی از کتاب «فقه خبر» و سخنرانی مؤلف، در سخنانی به اهمیت این اثر و لزوم توسعه مباحث فقه رسانه پرداخت. وی در ابتدا با بیان خوشحالی از توفیق حضور در این مراسم، یاد و خاطره سردار شهید حاج حسن محققی، که وی را حوزوی جهادگر و جانباز خواند، گرامی داشت. وی از حجت‌الاسلام و المسلمین محققی، که با وجود داشتن مسئولیت مدیر یک مؤسسه رسانه‌ای پرکار، از بحث علمی غافل نشده و دست به قلم برده است، تقدیر و تشکر کرد.
به گزارش خبرنگار ابنا، آیت‌الله کعبی کتاب «فقه خبر» را ارزشمند دانست و محتوای آن را از سه بخش کلی تشکیل‌شده دانست: کلیات، احکام فقهی تکلیفی و وضعی، و احکام فقهی کارگزاران و مخاطبان خبر. وی اظهار داشت: این کتاب می‌تواند هم برای فضلا جهت آشنایی با میدان رسانه مفید باشد و هم بستر مناسبی است تا با یک تنقیح علمی، تبدیل به کتاب درسی و مبنایی برای دروس قوی فقه رسانه شود.
لزوم تدوین فقه نظام رسانه‌ای
استاد حوزه علمیه قم تأکید کرد: بحث فقه نظام رسانه‌ای، موضوعی گسترده و مهم است که تنظیم سیاست‌ها، فقه و ساختارهای رسانه‌ای را از منظر معارف اسلامی و فقه مطرح می‌کند. وی برای این منظور، مبانی فقه رسانه را برشمرد که باید فراتر از مبانی اعتقادی و اخلاقی، در حوزه فقهی به آن‌ها توجه شود:
۱. حفظ امانت و صداقت: رسانه موظف است اخبار و اطلاعات را به صورت صحیح و دقیق منتقل کند.
۲. پرهیز از افترا و تهمت: نشر اخبار نادرست یا اهانت‌آمیز حرام است و ضمانت وضعی دارد.
۳. رعایت مصلحت عمومی: نشر خبر باید با رعایت مصلحت جامعه باشد و موجب فتنه، فساد و زیان عمومی نشود.
۴. شفافیت و عدالت در اطلاع‌رسانی: مردم حق دارند از اخبار و اطلاعات صحیح و قابل اعتماد برخوردار باشند.
ساختارها و سیاست‌های فقه رسانه
آیت‌الله کعبی به برخی ساختارهای فقهی در حوزه رسانه اشاره کرد و گفت: حوزه وظایف مربوط به دروازه‌بانی خبر، پالایش خبر، و جلوگیری از نشر اکاذیب یا شایعات مضر، باید تدوین شود. وی سردبیر را مسئول محتوا، دارای مسئولیت اخلاقی و شرعی انتشار اخبار، و موظف به رعایت امانت و عدالت دانست. همچنین بر استفاده از کارشناسان دینی و فنی تأکید کرد.
وی در خصوص سیاست‌ها و قوانین فقهی رسانه، تدوین این موارد را مهم شمرد: منع نشر عکاسی و شایعه‌پراکنی که موجب هتک حریم حقوق خصوصی و حقوق افراد شود، محدودیت در نشر محتوای مضر یا تحریک‌کننده، و ترویج فرهنگ درست و آموزنده.
جهاد رسانه‌ای؛ واجب عینی و فوری
آیت‌الله کعبی در بخش پایانی سخنان خود، بحث جهاد رسانه‌ای را حیاتی خواند و با اشاره به فضای مقابله با دشمن، گفت: امروز جهاد، دیگر تنها جهاد نظامی نیست، بلکه عرصه‌ای است که ابزار آن رسانه است، نه سلاح نظامی. هدف آن هدایت، روشنگری و دفاع فرهنگی است. وی افزود: با ظهور رسانه‌ها، باید از فقه جهاد رسانه‌ای در کنار فقه جهاد نظامی صحبت کنیم تا نسبت به ساخت افکار عمومی و مقابله با مهندسی معکوس ادراکی توسط دشمن در جنگ نرم توجه ویژه شود.
رسالت جهاد رسانه‌ای شامل موارد زیر است:
- مقابله با تحریف‌ها و دروغ‌پراکنی دشمنان.
- حفظ وحدت و انسجام جامعه از طریق اطلاع‌رسانی دقیق و شفاف.
- آموزش و روشنگری مردم نسبت به جعل خبر، شایعه‌سازی‌ها و یأس‌آفرینی‌ها در ابعاد گوناگون.
- تقویت امنیت فرهنگی و نرم جامعه در برابر جنگ نرم دشمنان.
وی همچنین بر لزوم توجه رسانه‌ها به خط فرمان ولی فقیه تأکید کرد، چراکه رسانه‌ها باید روایت پیروزی ما در عرصه مقابله با دشمن را خوب تبیین کنند و افکار عمومی را نسبت به آن قانع کنند.
آیت‌الله کعبی در پایان، با استناد به نیازی که امروز وجود دارد، اظهار داشت: جهاد رسانه‌ای امروز اگر در اصل واجب کفایی بوده، باید بگوییم واجب عینی، قطعی و فوری است و این مصداق ﴿وَجَاهِدْهُم بِهِ جِهَادًا کَبِیرًا﴾ است.
.......
پایان پیام/