به گزارش خبرگزاری بینالمللی اهلبیت(ع) ـ ابنا ـ در حالی که بحرانهای سیاسی و اجتماعی در داخل اسرائیل رو به افزایش است و احساس ثبات امنیتی و اقتصادی از میان رفته، شمار بیشتری از اسرائیلیها به دنبال دریافت گذرنامههای خارجی و یافتن فرصتهای زندگی در خارج از کشور هستند، حتی با وجود آنکه کشورهای خارجی روند اعطای تابعیت و اقامت دائم را دشوارتر کردهاند.
براساس گزارش شبکه الجزیره با این حال بنا بر گزارشی از روزنامه اقتصادی اسرائیلی «ذا مارکر» (The Marker)، کشورهایی مانند ایالات متحده آمریکا، پرتغال، لهستان، رومانی، آلمان و ایتالیا دیگر تابعیت را بهراحتی گذشته اعطا نمیکنند و همگی استانداردهای قانونی و اجرایی خود را سختتر کردهاند.
با وجود این محدودیتها، اسرائیلیها همچنان با شتاب فزایندهای برای دریافت تابعیت و مهاجرت اقدام میکنند؛ پدیدهای که بیانگر عمق بحران اعتماد به آینده دولت اسرائیل و رشد تمایل به یافتن جایگزینی باثباتتر برای زندگی است.
تشدید مقررات در کشورهای مختلف
چندین کشور شرایط دریافت تابعیت و اقامت را بهطور محسوس سختتر کردهاند. پرتغال مدت اقامت لازم برای اخذ تابعیت را به ۱۰ سال افزایش داد و برنامه ویزای طلایی خود را اصلاح کرد. آلمان مسیر سریع برای اعطای تابعیت را لغو کرد. ایالات متحده آمریکا، اقدامات بررسی پیشینه را تشدید و شرط جدیدی با عنوان حسن رفتار و سابقه، افزود. ایتالیا دامنه اعطای تابعیت به نوادگان ساکنان پیشین را محدود کرد. اسپانیا و دیگر کشورهای اروپایی نیز برنامههای ویزای طلایی برای سرمایهگذاران را لغو کردند. در رومانی، تسلط به زبان رومانیایی به شرط اصلی تبدیل شد. لهستان نیز هزینههای اداری را بین ۳۰ تا ۴۰ درصد افزایش داد.
این محدودیتها در شرایطی اعمال میشوند که از زمان آغاز جنگ در غزه، درخواست اسرائیلیها برای مهاجرت و یافتن گزینههای خارجی به بالاترین سطح خود رسیده است.
جهش در تقاضا
«یوآو شتِرن»، مالک شرکتی که در اخذ تابعیت آلمانی برای خانوادههای اسرائیلی تخصص دارد، میگوید که تعداد درخواستها از زمان آغاز جنگ اخیر بهطرز چشمگیری افزایش یافته است. او افزود: انگار دکمهای را فشار دادند و ناگهان درخواستها از همه سو سرازیر شد.
دفاتر دیگر نیز از افزایش شدید درخواستهای تابعیت خارجی طی دو سال گذشته خبر میدهند که با رشد تعداد اسرائیلیهایی که برای مدت طولانی از کشور خارج میشوند همزمان است.
اما در مقابل، برخی دفاتر تخصصی به دلیل محدودیتهای جدید در کشورهایی مانند رومانی و پرتغال تقریباً با رکود کامل روبهرو شدهاند؛ زیرا روند اخذ تابعیت در این کشورها پیچیدهتر شده است.
در رومانی، تغییرات بنیادی در قوانین اعمال شده که از مهمترین آنها شرط تسلط به زبان رومانیایی در سطح B1 یعنی توانایی گفتار، نوشتار و خواندن روان است. بسیاری از اسرائیلیهایی که ریشهی رومانیایی دارند، این زبان را نمیدانند و برای یادگیری آن باید زمان و هزینهی زیادی صرف کنند. شتِرن به روزنامه «ذا مارکر» گفت: رسیدن به سطح مورد نیاز زمان زیادی میبرد و بسیاری توان تحمل آن را ندارند.
مولداوی نیز بهتازگی شرط آشنایی با زبان را به قانون تابعیت خود افزوده است، امری که نشاندهندهی گرایشی گستردهتر در اروپا برای محدود کردن اعطای تابعیت به متقاضیان جدید، از جمله اسرائیلیهایی است که به دنبال جایگزینی برای گذرنامه کنونی خود هستند.
احساس بیگانگی و گریز از جامعه
از هفتم اکتبر ۲۰۲۳ (آغاز جنگ غزه)، یونان به مقصد اصلی هزاران اسرائیلی تبدیل شده است؛ نه فقط برای سرمایهگذارانِ متقاضی ویزای طلایی و خرید املاک، بلکه برای مقیمانی دائم که به دنبال پناهگاهی روانی و اجتماعی دور از تنشهای جامعهی خود هستند.
«یشای هالپر»، خبرنگار امور خارجی روزنامه «هاآرتص» و فرستادهی ویژهی آن به یونان در گزارشی مفصل از سفرش میان آتن و سالونیک، از تغییر آرام نقشه مهاجرت اسرائیلیها بهویژه به سوی یونان سخن میگوید. او مینویسد از نوشتههای ضداسرائیلی بر دیوارها گرفته تا انتقادهای تند از حملات اسرائیل به فلسطینیان، بسیاری از اسرائیلیها اکنون احساس بیگانگی و گریز اجتماعی فزایندهای در داخل و خارج کشور دارند. در مقابل، افزایش حضور اسرائیلیها در یونان پرسشهای تازهای در میان مردم محلی و یهودیان یونانی ایجاد کرده است؛ از جمله اینکه مرز میان نقد سیاسی از اسرائیل و یهودستیزی کجاست؟
این وضعیت بازتابدهندهی تنشهای اخلاقی و سیاسی است که جنگ غزه از هفتم اکتبر ۲۰۲۳ بهراه انداخته است. در طول یکونیم سال گذشته، درخواستهای ویزای طلایی از سوی اسرائیلیها در یونان بهطور چشمگیری افزایش یافته است، تا جایی که موضوع خرید ملک به بخشی از داستانی بزرگتر بدل شده — داستانی که از اقتصاد فراتر میرود و به بحران هویت و شکافهای روانی جامعهی اسرائیل پس از جنگ مربوط میشود.
هالپر میگوید: این مهاجرت خاموش به سوی آتن و سالونیک صرفاً جستوجوی تابعیت یا خانه نیست، بلکه تلاشی برای بازتعریف خویشتن در میانهی شکاف ملی و اخلاقی عمیقی است که جنگ ایجاد کرده و چهرهی هویت اسرائیلی را دگرگون ساخته است.
تراز منفی مهاجرت
گزارشهای رسمی نشان میدهد که در سالهای اخیر تعداد اسرائیلیهایی که برای مدت طولانی کشور را ترک کردهاند و قصد بازگشت ندارند، بهشدت افزایش یافته است، در حالی که هیچ برنامهی دولتی روشنی برای مهار این روند وجود ندارد. این پدیده اکنون به شاخصی اجتماعی و سیاسی خطرناک تبدیل شده که کاهش اعتماد به ساختار حاکم و حتی کل پروژهی صهیونیستی را نشان میدهد.
بر اساس گزارشی از مرکز پژوهش و اطلاعات کِنِسِت، شمار اسرائیلیهایی که بین سالهای ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۴ برای مدت طولانی کشور را ترک کردهاند، ۱۴۵ هزار و ۹۰۰ نفر بیش از بازگشتکنندگان بوده است که نشانهای از گسترش مهاجرت مداوم از اسرائیل در سالهای اخیر است. در سالهای ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳، اسرائیل افزایش چشمگیری در تراز منفی مهاجرت تجربه کرد؛ تعداد کسانی که کشور را ترک کردند بهمراتب بیش از کسانی بود که بازگشتند.
در سال ۲۰۲۲، حدود ۵۹ هزار و ۴۰۰ نفر از اسرائیل خارج شدند که افزایشی ۴۴ درصدی نسبت به سال قبل داشت. در سال ۲۰۲۳، رقم مهاجرت به ۸۲ هزار و ۸۰۰ نفر رسید، در حالی که تنها ۲۴ هزار و ۲۰۰ نفر بازگشتند و این آمار، فاصلهای بیسابقه میان مهاجران و بازگشتکنندگان در اسرائیل را نشان میدهد.
پس از آغاز جنگ غزه در اکتبر ۲۰۲۳، این روند سرعت بیشتری گرفت و احساس ناامنی و بیثباتی آینده در میان بخشهای وسیعی از جامعه اسرائیلی افزایش یافت. در هشت ماه نخست سال ۲۰۲۴ نیز این روند ادامه یافت؛ حدود ۵۰ هزار اسرائیلی مهاجرت کردند و فقط ۱۲ هزار نفر بازگشتند که نشانهای از تداوم و تعمیق موج مهاجرت در اسرائیل است.
طبق دادههای مرکز آمار اسرائیل، بین آغاز سال عبری ۲۰۲۴ تا ۲۰۲۵، حدود ۷۹ هزار اسرائیلی کشور را ترک کردهاند که یکی از بالاترین ارقام در دههی اخیر است. روزنامه «یدیعوت آحرونوت» نیز از قول منابع دولتی نوشت که اسرائیل هیچ برنامهی مشخصی برای توقف موج فزاینده مهاجرت یا تشویق بازگشت مهاجران ندارد، و این وضعیت نگرانیهایی جدی دربارهی تأثیرات جمعیتی و اقتصادی آن بر ساختار داخلی اسرائیل ایجاد کرده است.
..............................
پایان پیام/ ۲۶۸