به گزارش خبرگزاری تسنیم از گرمسار، در حالی که ایران موفقیت جهانی در احیای گورخر آسیایی کسب کرده، برنامه جامعی برای نجات 154 گونه جانوری در معرض انقراض در دست اجراست.
حمید ظهرابی در مراسمی در گرمسار تأکید کرد این برنامه با هدف حفظ سرمایه‌های ژنتیکی کشور اجرا می‌شود.
وی افزود: تاکنون برای 43 گونه در حال انقراض برنامه‌های ویژه‌ای تدوین شده که گام بلندی در مسیر حفظ تنوع زیستی کشور محسوب می‌شود.
ایران؛ گنجینه ناشناخته زیستی
ایران با دارا بودن بیش از 54 هزار گونه زیستی شناسایی شده، در میان کشورهای دارای تنوع زیستی غرب آسیا جایگاه ویژه‌ای دارد. به گفته ظهرابی، این آمار با ادامه مطالعات به‌ویژه در حوزه میکروارگانیسم‌ها افزایش خواهد یافت.
معاون محیط زیست تأکید کرد: هر گونه زیستی حلقه‌ای ضروری در زنجیره حیات است و حذف هر کدام می‌تواند تعادل طبیعی را برهم زند.
پیشگامان حفاظت از طبیعت
ظهرابی به پیشینه درخشان ایران در حوزه محیط زیست اشاره کرد و گفت: همان‌طور که برخی کشورها در عرصه ورزش یا هنر شناخته شده‌اند، ایران با چهره‌هایی مانند مهندس ضیایی، بیژن فرهنگ‌دره‌شی و مهندس بهزاد در حوزه محیط زیست پیشینه ارزشمندی دارد.
تنوع زیستی؛ ثروت آینده جهان
معاون سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به نقش تنوع ژنتیکی در توسعه پایدار گفت: در عصر حاضر، تنوع زیستی و ژن‌ها به عنوان ثروت واقعی کشورها شناخته می‌شود.
وی افزود: پیشرفت در حوزه‌هایی مانند زیست‌فناوری نشان می‌دهد اقتصاد آینده جهان بر پایه این تنوع شکل خواهد گرفت و ایران باید با حفظ ذخایر ژنتیکی خود، جایگاهش را در این عرصه تثبیت کند.
تخریب و نابودی زیستگاه‌ها به عنوان بزرگ‌ترین تهدید برای تنوع زیستی شناسایی شده است. به گفته ظهرابی، این عامل 60 تا 70 درصد علل انقراض گونه‌ها را تشکیل می‌دهد.
وی انقراض گونه‌های زیستی را یکی از سه بحران بزرگ بشر در قرن حاضر خواند که پیامدهای آن فراتر از مرزهای ملی خواهد بود.
ایران از سال 1375 به کنوانسیون جهانی تنوع زیستی پیوسته و متعهد به اجرای مفاد آن است. بر اساس این کنوانسیون، دولت‌ها موظف به انجام اقدامات عملی برای جلوگیری از انقراض گونه‌ها هستند.
ظهرابی گفت: سازمان حفاظت محیط زیست در همین راستا برنامه‌های جامع و بلندمدتی برای حفاظت و احیای گونه‌های در معرض خطر اجرا می‌کند.
گونه‌های در آستانه نابودی
آمارها نشان می‌دهد 87 گونه جانوری در ایران در شرایط بحرانی قرار دارند که با احتساب گونه‌های آسیب‌پذیر، این تعداد به 154 گونه می‌رسد.
معاون محیط زیست از گسترش برنامه‌های احیا خبر داد و گفت: تا پیش از سال گذشته برای 25 گونه برنامه جامع احیا و حفاظت اجرا می‌شد که سال گذشته 13 گونه و امسال پنج گونه دیگر به این برنامه اضافه شده است.
گورخر آسیایی؛ الگویی برای موفقیت
یکی از دستاوردهای ایران در حوزه حفاظت از گونه‌ها، احیای گورخر آسیایی است. این گونه که زمانی در گستره وسیعی از آسیا زندگی می‌کرد، امروز تنها در ایران باقی مانده است.
ظهرابی توضیح داد: زیستگاه‌های اصلی این گونه در گذشته نی‌ریز فارس و خارتوران سمنان بود. خوشبختانه جمعیت این گونه در فارس از حدود 70 رأس به بیش از 1200 رأس افزایش یافته است.
پروژه احیای گورخر در کویر سمنان از سال 1390 آغاز شد که در جریان آن، تعدادی گور از یزد به خارتوران منتقل شدند تا تنوع ژنتیکی جمعیت افزایش یابد.
معاون محیط زیست به حادثه تلخ اشاره کرد: در یکی از مراحل انتقال، حادثه‌ای رخ داد و تعدادی از گورها تلف شدند. با وجود فشارهای رسانه‌ای، سازمان پروژه را متوقف نکرد و با پیگیری مستمر، طرح با موفقیت ادامه یافت.
ظهرابی با اشاره به تجربه حادثه گورخرها گفت:بخشی از انتقادها از سوی افرادغیرمتخصص مطرح شد که آگاهی کافی از فرآیندهای علمی و حفاظتی نداشتند.
وی تأکید کرد: انتقاد باید آگاهانه و کارشناسی باشد، زیرا انتقادهای غیرمسئولانه می‌تواند به توقف پروژه‌های مهم و زیان‌های غیرقابل جبران منجر شود.
اولویت‌های آینده
معاون سازمان حفاظت محیط زیست گفت: هدف اصلی تمامی فعالان حوزه محیط زیست باید نجات تنوع زیستی کشور باشد. گونه‌های در معرض خطر باید در اولویت باشند و احیای آن‌ها باید بر پایه مطالعات علمی و برنامه‌های منظم ادامه یابد.
وی از اجرای برنامه‌های احیا برای چند گونه گیاهی نیز خبر داد و بر ضرورت پیگیری جدی این برنامه‌ها تأکید کرد.
انتهای پیاکم/361