به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، طبقهبندی وظایف دولت (COFOG) توسط سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD) تدوین و از سوی بخش آمار سازمان ملل متحد منتشر شده است. این طبقهبندی را میتوان برای هزینههای دولت و نیز تحصیل خالص داراییهای غیرمالی بهکار برد. ساختار COFOG از سه سطح جزئیات تشکیل شده است:
1. بخشها (Divisions)
2. گروهها (Groups)
3. طبقات (Classes)
در این نظام، «بخشها» اهداف کلی و کلان دولت را نشان میدهند، حال آنکه «گروهها» و «طبقات» روشها و ابزارهای تحقق آن اهداف را در سطح اجرایی و تفصیلی مشخص میسازند.
در این نظام، پس از عنوان هر طبقه، درون پرانتز یکی از دو علامت “CS” یا “IS” درج میشود تا نشان دهد خدمات ارائهشده توسط واحدهای دولتی در آن طبقه جمعی (Collective Services) یا فردی (Individual Services) است. این تمایز در محاسبهی هزینه نهایی مصرف دولت و مصرف نهایی واقعی در حسابهای ملی مورد استفاده قرار میگیرد.
شمارهگذاری طبقات نیز اندکی تغییر یافته تا با نظام کدگذاری این دستورالعمل هماهنگ شود:
1- خدمات عمومی اصلی (GENERAL PUBLIC SERVICES)
1. دستگاههای اجرایی و قانونگذار، امور مالی و مالیاتی، و امور خارجی
دستگاههای اجرایی و قانونگذار (CS)
− اداره، فعالیت یا پشتیبانی از دستگاههای اجرایی و قانونگذاری.
شامل موارد زیر است:
دفتر عالیترین مقام اجرایی در تمام سطوح حکومت ـ دفتر پادشاه، فرماندارکل، رئیسجمهور، نخستوزیر، استاندار، شهردار و …؛
نهادهای قانونگذاری در تمام سطوح ـ مجالس شورا، مجالس نمایندگان، سنا، مجمعها، شوراهای شهری و غیره؛
کارکنان مشورتی، اداری و سیاسی وابسته به دفاتر اجرایی و مجالس قانونگذاری؛
کتابخانهها و دیگر خدمات مرجع که عمدتاً در خدمت دستگاههای اجرایی و قانونگذار هستند؛
امکانات فیزیکی و رفاهی فراهمشده برای مقام اجرایی، مجلس و کارکنان همراه آنان؛
کمیسیونها و کمیتههای دائمی یا موقت که از سوی یا به نمایندگی مقام اجرایی یا مجلس ایجاد شدهاند یا عمل میکنند.
استثنا: وزارتخانهها، دفاتر رؤسای سازمانها و ادارات محلی، کمیتههای میانبخشی و سایر نهادهایی که به یک وظیفه خاص مرتبطاند (بر حسب همان وظیفه طبقهبندی میشوند).
امور مالی و مالیاتی (CS)
− اداره امور مالی و مالیاتی و خدمات وابسته؛ مدیریت وجوه عمومی و بدهی دولت؛ اجرای طرحهای مالیاتی؛
− فعالیتهای خزانهداری یا وزارت دارایی، دفتر بودجه، اداره درآمد داخلی، گمرک، خدمات حسابداری و حسابرسی؛
− تولید و انتشار اطلاعات عمومی، مستندات فنی و آمار مربوط به امور مالی و مالیاتی و خدمات وابسته.
شامل: تمام امور مالی و مالیاتی در کلیه سطوح حکومت.
استثنا: هزینههای انتشار یا کارمزد تعهد و بهره بدهیهای دولت (70170)؛ نظارت بر صنعت بانکداری.
پیوست فصل ششم: طبقهبندی وظایف دولت (COFOG)
این طبقهبندی ابزاری برای تحلیل ساختار عمودی و افقی هزینههای دولت است؛ بهگونهای که تفاوت میان وظایف حاکمیتی، خدمات عمومی و خدمات اختصاصی شهروندان قابل تفکیک و سنجش آماری گردد.
امور خارجی (External Affairs - CS)
− ادارهٔ امور و خدمات مرتبط با روابط خارجی؛
− فعالیتهای وزارت امور خارجه و مأموریتهای دیپلماتیک و کنسولی مستقر در خارج از کشور یا دفاتر سازمانهای بینالمللی؛
− اداره یا پشتیبانی از خدمات اطلاعاتی و فرهنگی برای توزیع فرامرزی؛ اداره یا پشتیبانی از کتابخانهها، تالارهای مطالعه و خدمات مرجع مستقر در خارج؛
− پرداختهای منظم عضویت و مشارکتهای ویژه برای تأمین هزینههای عمومی عملیاتی سازمانهای بینالمللی.
استثناها:
− کمک اقتصادی به کشورهای درحالتوسعه یا درحالگذار (70121)؛
− مأموریتهای کمک اقتصادی وابسته به دولتهای خارجی (70121)؛
− مشارکت در برنامههای کمک توسعه ادارهشده توسط سازمانهای بینالمللی یا منطقهای (70122)؛
− واحدهای نظامی مستقر در خارج (70210)؛ کمک نظامی به کشورهای خارجی (70230)؛ امور کلی اقتصادی و تجاری بینالمللی (70411)؛ امور گردشگری (70473).
2.کمک اقتصادی خارجی (FOREIGN ECONOMIC AID)
کمک اقتصادی به کشورهای درحالتوسعه و درحالگذار (CS)
− ادارهٔ همکاریهای اقتصادی با کشورهای درحالتوسعه و درحالگذار؛
− فعالیت مأموریتهای کمک اقتصادی وابسته به دولتهای خارجی؛
− اجرای یا پشتیبانی از برنامههای کمک فنی، دورههای آموزشی و طرحهای بورسیه و کمکهزینهٔ تحصیلی؛
− کمکهای اقتصادی بهصورت بلاعوض (نقدی یا غیرنقدی) و وام (با هر نرخ بهرهای).
استثنا: مشارکت در صندوقهای توسعه ادارهشده توسط سازمانهای بینالمللی یا منطقهای (70122)؛ کمک نظامی به کشورهای خارجی (70230).
کمک اقتصادی از طریق سازمانهای بینالمللی (CS)
− ادارهٔ کمکهای اقتصادی ارسالشده از طریق سازمانهای بینالمللی؛
− مشارکتهای نقدی یا غیرنقدی در صندوقهای توسعه اقتصادی که تحت مدیریت سازمانهای بینالمللی، منطقهای یا چندملیتی قرار دارند.
استثنا: کمک به عملیات حفظ صلح بینالمللی (70230).
3. – خدمات عمومی (GENERAL SERVICES)
این گروه شامل خدماتی است که به وظیفه خاصی مرتبط نیستند و معمولاً توسط دفاتر مرکزی در سطوح مختلف حکومت انجام میشوند، و نیز خدماتی که گرچه مرتبط با وظیفهای خاصاند، اما توسط همین دفاتر مرکزی اداره میگردند؛ مثلاً جمعآوری آمارهای صنعتی، محیط زیست، بهداشت یا آموزش توسط مرکز آمار دولتی.
خدمات عمومی نیروی انسانی (CS)
− اداره و اجرای خدمات عمومی مرتبط با کارکنان دولت از جمله تدوین و اعمال سیاستها و رویههای کلی منابع انسانی در زمینههای استخدام، ارتقاء، ارزیابی عملکرد، توصیف و رتبهبندی مشاغل، مدیریت مقررات خدمات کشوری و موضوعات مشابه.
استثنا: خدمات نیروی انسانی وابسته به وظیفهای خاص (بر اساس همان وظیفه طبقهبندی میشود).
برنامهریزی و خدمات آماری کلان (CS)
− اداره و اجرای خدمات برنامهریزی اقتصادی و اجتماعی کلان و خدمات آماری عمومی، از جمله تدوین، هماهنگی و پایش برنامهها و طرحهای کلان اقتصادی و اجتماعی و برنامههای آماری کلان.
استثنا: برنامهریزی و خدمات آماری مربوط به وظیفه خاص (بر اساس همان وظیفه طبقهبندی میشود).
سایر خدمات عمومی (CS)
− اداره و اجرای سایر خدمات عمومی نظیر تأمین و خرید متمرکز، نگهداری و بایگانی اسناد دولتی، ادارهٔ ساختمانهای دولتی، ناوگان وسایل نقلیه دولتی، چاپخانههای دولتی، خدمات متمرکز رایانهای و پردازش دادهها، و غیره.
استثنا: سایر خدمات عمومی مرتبط با وظیفه خاص (بر اساس همان وظیفه طبقهبندی میشود).
4. تحقیقات پایهای (BASIC RESEARCH)
تحقیقات پایهای، کار تجربی یا نظری است که عمدتاً با هدف کشف دانش تازه دربارهٔ بنیادهای پدیدهها و حقایق مشاهدهپذیر انجام میشود، بدون آنکه کاربرد خاصی مدنظر باشد.
تحقیقات پایهای (CS)
− اداره و فعالیت سازمانهای دولتی درگیر در تحقیقات پایهای؛
− اعطای کمکهزینهها، وامها یا یارانهها برای حمایت از تحقیقات پایهای در نهادهای غیردولتی مانند مؤسسات پژوهشی و دانشگاهها.
استثنا: تحقیقات کاربردی و توسعه آزمایشی (بر اساس وظیفه طبقهبندی میشود).
5. تحقیق و توسعه در خدمات عمومی اصلی (R&D GENERAL PUBLIC SERVICES)
تحقیقات کاربردی بررسیهای اصیل در جهت کسب دانش جدید با هدفی عملی است؛ توسعهٔ آزمایشی نیز کار نظاممند مبتنی بر دانش حاصل از پژوهش و تجربه برای تولید مواد، محصولات، دستگاهها و یا بهبود چشمگیر آنهاست.
تحقیق و توسعه در خدمات عمومی عمومی (CS)
− اداره و اجرای فعالیتهای سازمانهای دولتی درگیر در تحقیقات کاربردی و توسعه آزمایشی مرتبط با خدمات عمومی عمومی؛
− اعطای کمکهزینهها، وامها یا یارانهها برای حمایت از تحقیقات کاربردی و توسعه آزمایشی در مؤسسات پژوهشی و دانشگاههای غیردولتی.
استثنا: تحقیقات پایهای (70140).
6. خدمات عمومی عمومیِ طبقهبندی نشده دیگر (N.E.C.)
خدمات عمومی عمومیِ N.E.C. (CS)
− اداره، اجرا یا پشتیبانی از خدمات عمومی مانند ثبتنام رأیدهندگان، برگزاری انتخابات و همهپرسیها، ادارهٔ مناطق غیرخودگردان یا مشمول قیمومت و نظایر آن.
استثنا: معاملات بدهی عمومی و انتقالات کلی میان سطوح مختلف دولت.
7. معاملات بدهی عمومی (PUBLIC DEBT TRANSACTIONS)
معاملات بدهی عمومی (CS)
− پرداخت بهره و هزینههای انتشار یا تأمین وامهای دولتی.
استثنا: هزینههای اداری مدیریت بدهی عمومی.
8. انتقالات کلی میان سطوح مختلف دولت (TRANSFERS OF A GENERAL CHARACTER)
انتقالات کلی میان سطوح مختلف دولت (CS)
− انتقالات میان سطوح مختلف دولت که ماهیتی کلی دارند و به وظیفه خاصی اختصاص نیافتهاند.
2- دفاع (DEFENSE)
1. دفاع نظامی (CS)
− اداره امور و خدمات دفاعی؛
− فعالیت نیروهای زمینی، دریایی، هوایی و فضایی؛ فعالیت نیروهای مهندسی، ترابری، ارتباطات، اطلاعات، نیروی انسانی و سایر نیروهای غیررزمی؛ پشتیبانی از نیروهای ذخیره و کمکی؛
شامل: دفاتر وابستههای نظامی در خارج، بیمارستانهای صحرایی.
استثنا: مأموریتهای کمک نظامی؛ بیمارستانهای پایگاه؛ دانشگاهها و مدارس نظامی با برنامه آموزشی مشابه مؤسسات مدنی؛ طرحهای بازنشستگی نظامیان.
2. دفاع غیرنظامی (CS)
− اداره امور دفاع غیرنظامی؛ تدوین طرحهای اضطراری؛ سازماندهی تمرینات با مشارکت نهادها و جمعیتهای مدنی؛
− فعالیت یا پشتیبانی از نیروهای دفاع غیرنظامی.
استثنا: خدمات حفاظت مدنی (70320)؛ خرید و انبار اقلام اضطراری در زمان صلح.
3. کمک نظامی خارجی (CS)
− اداره مأموریتهای کمک نظامی وابسته به دولتهای خارجی یا سازمانهای نظامی بینالمللی؛
− کمکهای نظامی بهصورت بلاعوض (نقدی یا غیرنقدی)، وام (با هر بهرهای) یا واگذاری تجهیزات؛ مشارکت در نیروهای حفظ صلح بینالمللی از طریق تأمین نیرو انسانی.
4. تحقیق و توسعه دفاعی (CS)
− اداره و اجرای فعالیتهای سازمانهای دولتی در تحقیقات کاربردی و توسعه آزمایشی مرتبط با دفاع؛
− حمایت مالی (وام یا یارانه) از تحقیقات دفاعی در مؤسسات پژوهشی و دانشگاههای غیردولتی.
استثنا: تحقیقات پایهای.
5. فعالیتهای دفاعی طبقهبندینشده (CS)
− اداره، اجرا یا پشتیبانی از سیاستها، طرحها، برنامهها و بودجههای کلی حوزه دفاع؛
− تهیه و اجرای قوانین دفاعی؛ تهیه و انتشار اسناد عمومی، اطلاعات فنی و آمارهای مربوط به دفاع.
استثنا: اداره امور جانبازان و بازنشستگان نظامی.
3 – نظم و ایمنی عمومی (PUBLIC ORDER AND SAFETY)
1. خدمات پلیس (CS)
− اداره امور و خدمات پلیس از جمله ثبت اتباع خارجی، صدور مجوزهای کاری و سفر برای مهاجران، نگهداری سوابق بازداشتها و آمارهای پلیسی، تنظیم مقررات ترافیک جادهای، مقابله با قاچاق و کنترل ماهیگیریهای ساحلی؛
− فعالیت نیروهای پلیس منظم و کمکی، پلیس بندر، مرزی و ساحلی، و سایر نیروهای ویژه؛ اداره آزمایشگاههای پلیس؛ پشتیبانی از آموزشهای پلیسی.
شامل: مأموران کنترل ترافیک.
استثنا: دانشکدههای پلیس با آموزش عمومی (7091 تا 7094).
2. خدمات آتشنشانی (CS)
− اداره امور و خدمات پیشگیری و مقابله با آتشسوزی؛
− فعالیت نیروهای آتشنشانی منظم و کمکی؛ پشتیبانی از برنامههای آموزشی آتشنشانان.
شامل: خدمات حفاظت مدنی مانند نجات کوهستان، پایش ساحل، تخلیه مناطق سیلزده و …
استثنا: نیروهای آموزشدیده برای آتشسوزیهای جنگلی (70422).
3. دادگاهها (CS)
− اداره و حمایت از دادگاههای مدنی و کیفری و کل نظام قضایی؛ اجرای احکام، جریمهها و سازشهای قضایی؛ اداره نظام آزادی مشروط و مراقبت.
− نمایندگی و مشاورهٔ حقوقی از سوی دولت برای خود یا دیگران، بهصورت نقدی یا خدماتی.
شامل: دادگاههای اداری، دادگاههای تظلمات (امبودزمانها).
استثنا: اداره زندانها (70340).
4. زندانها (CS)
− اداره و فعالیت زندانها و سایر مراکز نگهداری یا بازپروری مجرمان مانند مزارع زندان، خانههای کاری، دارالتأدیبها، زندانهای نوجوانان و تاسیسات روانپزشکی جنایی.
5. تحقیق و توسعه در نظم و ایمنی عمومی (CS)
− اداره و اجرای تحقیقات کاربردی و توسعه آزمایشی در حوزه نظم و ایمنی عمومی؛ اعطای کمکهزینه یا وام به مؤسسات پژوهشی و دانشگاهها.
استثنا: تحقیقات پایهای (70140).
6. امور نظم و ایمنی عمومی
− اداره، اجرا و پشتیبانی از سیاستها، طرحها و قوانین کلی حوزه نظم و ایمنی عمومی؛ تولید و انتشار اطلاعات فنی و آماری مربوطه.
شامل: مواردی که در هیچیک از گروههای (7031 تا 7035) قرار نمیگیرند.
4- امور اقتصادی (ECONOMIC AFFAIRS)
1. امور کلی اقتصادی، تجاری و کار (GENERAL ECONOMIC, COMMERCIAL AND LABOR AFFAIRS)
امور اقتصادی و تجاری عمومی (CS)
− اداره و سیاستگذاری کلی امور اقتصادی و تجاری؛ هماهنگی میان بخشهای مختلف دولت و ارتباط با بخش خصوصی؛
− تنظیم یا حمایت از فعالیتهای عمومی اقتصادی و تجاری مانند صادرات و واردات، بازارهای کالا و سهام، کنترل درآمد، ترویج تجارت عمومی، نظارت بر انحصارها و ورود به بازار؛
− نظارت بر صنعت بانکداری؛
− فعالیت یا پشتیبانی از نهادهای ثبت علائم تجاری، پتنت، استاندارد، پیشبینی هوا، نقشهبرداری آب و خاک و …؛
− اعطای کمکهزینه یا وام برای اجرای سیاستها و برنامههای اقتصادی و تجاری عمومی.
شامل: آموزش و حمایت از مصرفکننده.
استثنا: امور اختصاصی صنایع.
2. امور عمومی کار (CS)
− اداره و سیاستگذاری کلی در حوزه کار و اشتغال؛ نظارت بر شرایط کار (ساعات، دستمزد، ایمنی و …)؛ ارتباط میان دولت و سازمانهای کارگری و تجاری؛
− برنامههایی برای تسهیل جابهجایی نیروی کار، کاهش تبعیض جنسیتی، نژادی یا سنی، کاهش بیکاری مناطق محروم، ارتقای اشتغال گروههای خاص؛
− فعالیت دفاتر کاریابی و خدمات میانجیگری؛
− تهیه و انتشار اطلاعات و آمار عمومی حوزه کار؛
− اعطای کمک یا وام برای ارتقای سیاستهای اشتغال.
استثنا: امور کار بخش خاص (7042 تا 7047) و حمایت اجتماعی نقدی از بیکاران (71050).
3. انرژی غیرالکتریکی (Non-electric Energy - CS)
− اداره و مدیریت امور و خدمات مرتبط با انرژی غیرالکتریکی، بهویژه تولید، توزیع و بهرهبرداری از گرما بهصورت بخار، آب گرم یا هوای گرم؛
− ساخت یا بهرهبرداری از سامانههای خدماتی غیرانتفاعی تأمینکننده انرژی غیرالکتریکی؛
− تولید و انتشار اطلاعات عمومی، اسناد فنی و آمار درباره دسترسی، تولید و مصرف انرژی غیرالکتریکی؛
− اعطای کمکهزینه، وام یا یارانه برای ترویج استفاده از انرژی غیرالکتریکی.
شامل: منابع زمینگرمایی (ژئوترمال)؛ انرژی غیرالکتریکی حاصل از باد یا گرمای خورشید.
4. معدن، تولید و ساختوساز (Mining, Manufacturing and Construction)
استخراج مواد معدنی غیرسوختی (CS)
− اداره امور و خدمات مربوط به استخراج و منابع معدنی غیرسوختی؛ حفاظت، اکتشاف، توسعه و بهرهبرداری منطقی از منابع معدنی؛ نظارت بر کاوش، استخراج، بازاریابی و سایر جنبههای تولید مواد معدنی؛
− تولید و انتشار اطلاعات، مستندات فنی و آمار در خصوص امور معدنی؛
− اعطای کمکها، وامها یا یارانهها برای حمایت از فعالیتهای تجاری استخراج مواد معدنی.
شامل: صدور مجوز و اجارهنامه، تنظیم نرخ تولید، بازرسی معادن از حیث رعایت مقررات ایمنی.
استثنا: زغالسنگ و سوختهای جامد (70431)، نفت و گاز طبیعی (70432) و مواد سوختی هستهای (70433).
تولید (Manufacturing - CS)
− اداره امور تولیدی؛ توسعه، گسترش یا بهبود صنایع تولیدی؛ نظارت بر تأسیس و فعالیت واحدهای تولید؛ ارتباط با انجمنهای تولیدکنندگان و سایر سازمانهای صنعتی مرتبط؛
− تهیه و انتشار اطلاعات و آمار درباره فعالیتهای تولیدی و محصولات صنعتی؛
− اعطای وام یا یارانه برای حمایت از بنگاههای تولیدی.
شامل: بازرسی واحدهای تولیدی از حیث ایمنی، و حمایت از حقوق مصرفکنندگان در برابر محصولات خطرناک.
استثنا: صنایع فرآوری زغالسنگ (70431)، پالایش نفت (70432) و صنایع سوخت هستهای (70433).
ساختوساز (Construction - CS)
− اداره امور مرتبط با ساختوساز؛ نظارت بر صنعت ساختمان؛ تدوین و تنظیم استانداردهای ساختوساز؛
− تهیه و انتشار اطلاعات، اسناد فنی و آمار درباره امور ساختوساز.
شامل: صدور گواهیهای بهرهبرداری، بازرسی سایتهای ساختمانی در زمینه ایمنی.
استثنا: یارانهها و وامها برای ساخت واحدهای مسکونی، صنعتی، خیابانها، تأسیسات عمومی و فرهنگی (بر اساس کارکرد طبقهبندی میشوند)؛ توسعه و تنظیم استانداردهای مسکن (70610).
5. حملونقل (Transport)
حملونقل جادهای (Road Transport - CS)
− مدیریت امور و خدمات مرتبط با بهرهبرداری، استفاده، ساخت و نگهداری سامانهها و تأسیسات حملونقل جادهای (راهها، پلها، تونلها، پارکینگها، پایانهها و غیره)؛
− نظارت بر کاربران جاده (مجوز وسایل نقلیه و رانندگان، بازرسی ایمنی، حجم بار و اندازه خودروها، ساعات کاری رانندگان و …)؛ تنظیم عملیات حملونقل عمومی و ایمن؛ تعیین تعرفهها و برنامههای رفتوآمد؛
− ساخت یا بهرهبرداری از سامانههای غیرانتفاعی حملونقل جادهای؛
− انتشار اطلاعات و آمار در زمینه بهرهبرداری و ساخت جادهها؛
− اعطای وام یا یارانه برای پشتیبانی از نگهداری، ارتقاء یا ساخت سامانههای حملونقل جادهای.
شامل: بزرگراهها، خیابانهای شهری، مسیرهای دوچرخهسواری و پیادهروها.
استثنا: کنترل ترافیک جادهای (70310)، حمایت از تولیدکنندگان وسایل نقلیه (70442)، پاکسازی خیابانها (70510)، سدهای صوتی و سازههای ضدصدا (70530)، روشنایی خیابان (70640).
حملونقل آبی (Water Transport - CS)
− اداره امور و خدمات مرتبط با بهرهبرداری، استفاده، ساخت و نگهداری سیستمهای حملونقل آبی داخلی، ساحلی و دریایی (بندرها، اسکلهها، آبراهها، سدها، پایانهها و غیره)؛
− نظارت بر کاربران حملونقل آبی (ثبت و مجوز کشتیها و خدمه، مقررات ایمنی مسافران و امنیت بار)، تنظیم فعالیتها و تعرفهها؛
− ساخت یا اداره سامانههای غیرانتفاعی حملونقل آبی (از جمله خدمات فری یا قایقرانی عمومی)؛
− انتشار اطلاعات فنی و آماری مربوط به عملیات و ساخت تسهیلات آبی؛
− اعطای وام یا یارانه برای حمایت از بهرهبرداری و توسعه سامانههای حملونقل آبی.
شامل: سامانههای ناوبری رادیویی و ماهوارهای؛ خدمات نجات و یدککشی.
استثنا: یارانه یا کمک به صنایع کشتیسازی (70442).
حملونقل ریلی (Railway Transport - CS)
− اداره و نظارت بر بهرهبرداری، استفاده، ساخت و نگهداری سامانههای حملونقل ریلی (خطوط، پایانهها، تونلها، پلها، خاکریزها و …)؛
− تنظیم ایمنی واگنها، ثبات مسیر، امنیت مسافر و بار؛
− بهرهبرداری یا ساخت سامانههای ریلی غیرانتفاعی؛
− انتشار اطلاعات فنی و آماری درباره حملونقل و ساخت خطوط ریلی؛
− اعطای وام یا یارانه جهت توسعه یا نگهداری شبکههای ریلی.
شامل: خطوط بینشهری، زیرزمینی شهری، ترن سریعالسیر، و تأمین و نگهداری واگنها.
استثنا: یارانه به سازندگان واگن (70442)، پروژههای ضدصدا ریلی (70530).
حملونقل هوایی (Air Transport - CS)
− اداره و نظارت بر بهرهبرداری، استفاده، ساخت و نگهداری سامانههای حملونقل هوایی (فرودگاهها، باندها، پایانهها، آشیانهها، سامانههای کنترل هوایی و تجهیزات ناوبری)؛
− تنظیم مقررات مربوط به ایمنی پرواز، ثبت و بازرسی هواپیماها و خدمه، بررسی حوادث هوایی؛
− ساخت یا اداره خدمات هوایی عمومی غیرانتفاعی؛
− انتشار اطلاعات و آمار در زمینه فعالیتهای هوایی؛
− اعطای وام یا یارانه جهت حمایت از توسعه یا نگهداری سامانههای هوایی.
شامل: سامانههای ناوبری رادیویی و ماهوارهای؛ خدمات نجات اضطراری؛ پروازهای برنامهریزیشده و اختصاصی؛ تنظیم پروازهای شخصی.
استثنا: یارانه به تولیدکنندگان هواپیما (70442).
خطوط لوله و سایر حملونقلها (Pipeline and Other Transport - CS)
− اداره امور و خدمات مربوط به بهرهبرداری، استفاده، ساخت و نگهداری خطوط لوله و سایر سیستمهای حملونقل (ریل آویزان، تلهکابین، آسانسور هوایی و …)؛
− نظارت بر کاربران، تجهیزات، ایمنی و آموزش؛ تنظیم تعرفهها و برنامههای خدماتی؛
− ساخت یا بهرهبرداری از سامانههای غیرانتفاعی خطوط لوله و سایر حملونقلها؛
− انتشار اطلاعات فنی و آماری درباره بهرهبرداری و ساخت این سامانهها؛
− اعطای کمک مالی، وام یا یارانه جهت توسعه یا نگهداری این سیستمها.
6. ارتباطات (Communication - CS)
− اداره، نظارت و پشتیبانی از ساخت، توسعه، بهبود، بهرهبرداری و نگهداری سیستمهای ارتباطی (پستی، تلفنی، تلگرافی، بیسیم و ماهوارهای)؛
− تنظیم فرانشیزها، تخصیص فرکانسها و تعرفهها؛
− ایجاد و انتشار اطلاعات، مدارک فنی و آمارهای ارتباطی؛
− اعطای وام یا یارانه برای حمایت از ساخت، بهرهبرداری یا ارتقای سیستمهای ارتباطی.
استثنا: سامانههای ناوبری رادیویی مربوط به دریا (70452) و هوا (70454)، سامانههای رادیو/تلویزیون (70830).
7. سایر صنایع (Other Industries - CS)
تجارت توزیعی، ذخیرهسازی و انبارداری (CS)
− اداره امور تجارت عمدهفروشی و خردهفروشی و صنعت انبارداری؛
− نظارت بر مجوزها، شیوههای فروش، برچسبگذاری مواد غذایی و کالاهای مصرفی خانوار، بازرسی تجهیزات توزین و موازنه؛
− اجرای طرحهای کنترل قیمت و سهمیهبندی از طریق خردهفروشان یا عمدهفروشان؛
− تهیه و انتشار اطلاعات برای تجارت و مصرفکنندگان درباره قیمتها، موجودی کالا و سایر دادههای بازار؛
− اعطای وام یا یارانه برای حمایت از تجارت توزیعی و صنعت انبارداری.
استثنا: کنترل قیمتهای تولیدکننده و یارانههای خاص گروهی (رده 710).
هتلها و رستورانها (CS)
− اداره و نظارت بر ساخت، توسعه، بهرهبرداری و نگهداری هتلها و رستورانها؛
− تنظیم مقررات قیمتگذاری، بهداشت، صدور مجوزها؛
− انتشار اطلاعات فنی و آماری مربوطه؛
− اعطای یارانه و وام برای بهبود این تأسیسات.
گردشگری (Tourism - CS)
− اداره امور گردشگری؛ ترویج و توسعه توریسم؛ هماهنگی با صنایع حملونقل، هتلداری، رستورانداری و سایر بخشهای وابسته؛
− راهاندازی دفاتر گردشگری داخلی و خارجی؛ سازماندهی کمپینهای تبلیغاتی و انتشار مطالب ترویجی؛
− گردآوری و انتشار آمارهای گردشگری.
پروژههای توسعه چندمنظوره (Multipurpose Development Projects - CS)
− اداره و پشتیبانی از پروژههای چندمنظوره شامل تولید نیرو، کنترل سیلاب، آبیاری، ناوبری و تفریح؛
− تهیه و انتشار اطلاعات و اسناد فنی درباره این پروژهها؛
− اعطای وام یا یارانه برای ساخت و بهرهبرداری آنها.
استثنا: پروژههایی با یک وظیفهٔ اصلی و سایر وظایف فرعی (بر حسب وظیفه اصلی طبقهبندی میشوند).
8. تحقیق و توسعه امور اقتصادی (R&D Economic Affairs - CS)
− اداره سازمانهای دولتی درگیر در تحقیقات کاربردی و توسعه آزمایشی در بخشهای مختلف اقتصادی؛
− حمایت مالی (وام، یارانه) از تحقیقات مرتبط در مؤسسات غیردولتی.
زیرگروهها:
تحقیقات و توسعه در امور اقتصادی، تجاری و کار
تحقیقات و توسعه در کشاورزی، جنگلداری، صید و شکار
تحقیقات در بخش سوخت و انرژی
تحقیقات در معدن، تولید و ساختوساز
تحقیقات در حملونقل
تحقیقات در ارتباطات
تحقیقات در سایر صنایع از جمله تجارت، هتلداری، گردشگری و پروژههای چندمنظوره
9. امور اقتصادی طبقهبندینشده (Economic Affairs N.E.C. - CS)
− اداره، اجرا یا پشتیبانی فعالیتهای مرتبط با امور اقتصادی عمومی یا بخشی که در هیچیک از گروههای (7041 تا 7048) قرار نگیرند.
5- حفاظت محیطزیست (Environmental Protection)
1. مدیریت پسماند (Waste Management - CS)
− اداره، نظارت، بازرسی و اجرای فعالیتهای جمعآوری، تصفیه و دفع پسماند در تمام انواع آن؛
− اعطای وام یا یارانه برای پشتیبانی از سامانههای مرتبط.
شامل: جمعآوری و دفع پسماندهای هستهای.
2. مدیریت فاضلاب (Waste Water Management - CS)
− اداره و نظارت بر سامانههای فاضلاب و تصفیه آب؛
− حمایت مالی از ساخت یا نگهداری آنها.
3. کاهش آلودگی (Pollution Abatement - CS)
− اداره و اجرای طرحهای کنترل آلودگی هوا، خاک، آب، صدا و تابش؛
− اعطای کمکهزینه یا وام برای فعالیتهای مقابله با آلودگی.
4. حفاظت از تنوع زیستی و چشمانداز (Protection of Biodiversity and Landscape - CS)
− اداره و حمایت از فعالیتهای حفظ گونههای جانوری و گیاهی، احیای گونههای در معرض انقراض، مدیریت پارکها و ذخایر طبیعی، و زیباسازی مناظر طبیعی؛
− اعطای یارانه و وام برای این فعالیتها.
5. تحقیق و توسعه برای حفاظت محیطزیست (R&D Environmental Protection - CS)
− فعالیت و حمایت از تحقیقات کاربردی در زمینه حفاظت محیطزیست؛
− اعطای کمکهزینه، وام یا یارانه به مؤسسات پژوهشی و دانشگاهها.
6. امور حفاظت محیطزیست طبقهبندینشده (Environmental Protection N.E.C. - CS)
− اداره، سیاستگذاری، هماهنگی، نظارت، اجرای قوانین و برنامههای کلی مرتبط با حفاظت محیطزیست؛
− انتشار اطلاعات، اسناد فنی و آمار مربوطه.
6- مسکن و تسهیلات محلی (Housing and Community Amenities)
1. توسعه مسکن (Housing Development - CS)
− اداره، ترویج و ارزیابی فعالیتهای توسعه مسکن؛ تدوین و اجرای استانداردهای نظارتی؛
− بازسازی مناطق فرسوده، تملک زمین برای احداث مسکن عمومی یا گروههای خاص؛
− انتشار اطلاعات و آمار مرتبط؛
− اعطای وام یا یارانه برای گسترش و بهبود موجودی مسکن.
استثنا: توسعه استانداردهای ساختوساز (70443) و یارانههای مستقیم مسکن (71060).
2. توسعه اجتماعی و شهری (Community Development - CS)
− اداره و نظارت بر قوانین ناحیهبندی، کاربری زمین و ساختمان؛
− طراحی جوامع جدید یا بازسازیشده، برنامهریزی بهبود زیرساختها و خدمات اجتماعی، تدوین طرحهای مالی برای توسعه شهری؛
− انتشار اطلاعات و آمار مربوط به توسعه اجتماعی.
استثنا: اجرای واقعی ساخت تأسیسات (بر اساس کارکرد طبقهبندی میشود)؛ اصلاحات ارضی (70421)؛ مقررات ساخت (70443 و 70610).
3. تأمین آب (Water Supply - CS)
− اداره، ارزیابی نیازها و تنظیم عرضه آب آشامیدنی؛
− نظارت بر کیفیت، قیمت و کمیت آب؛
− ساخت یا بهرهبرداری از سامانههای غیرانتفاعی تأمین آب شهری؛
− انتشار اطلاعات فنی و آمار درباره تأمین آب؛
− اعطای وام یا یارانه برای توسعه یا نگهداری سامانههای تأمین آب.
استثنا: سامانههای آبیاری (70421)، پروژههای چندمنظوره (70474)، تصفیه فاضلاب (70520).
4. روشنایی معابر (Street Lighting – CS)
− اداره و مدیریت امور مربوط به روشنایی معابر؛ تدوین و تنظیم استانداردهای روشنایی شهری؛
− نصب، بهرهبرداری، نگهداری و ارتقاء سامانههای روشنایی خیابانها.
استثنا: خدمات روشنایی مرتبط با احداث یا بهرهبرداری جادهها.
5. تحقیق و توسعه در حوزه مسکن و تسهیلات محلی (R&D Housing and Community Amenities – CS)
− اداره و فعالیت سازمانهای دولتی فعال در تحقیقات کاربردی و توسعه آزمایشی مرتبط با مسکن و تسهیلات محلی؛
− اعطای وام، کمک یا یارانه برای حمایت از تحقیقات کاربردی و توسعه آزمایشی مرتبط که توسط نهادهای غیردولتی از جمله مؤسسات پژوهشی و دانشگاهها انجام میشود.
استثنا: پژوهش پایه (70140)؛ تحقیقات کاربردی در زمینه روشها یا مصالح ساختمانی.
6. امور مسکن و تسهیلات محلی طبقهبندینشده (Housing and Community Amenities N.E.C. – CS)
− اداره، اجرا یا پشتیبانی فعالیتهایی مانند تدوین، هماهنگی، نظارت و ارزیابی سیاستها، برنامهها و بودجههای کلان مرتبط با مسکن و تسهیلات محلی؛
− تدوین و اجرای قوانین و استانداردهای مرتبط؛
− تولید و انتشار اطلاعات عمومی، اسناد فنی و آمار در زمینه مسکن و تسهیلات محلی.
شامل: فعالیتهای اداری یا حمایتی مربوط به مسکن و تسهیلات محلی که در ردههای 7061 تا 7065 قابل طبقهبندی نیستند.
7- سلامت (Health)
شامل کلیه مخارج دولت در حوزه سلامت، اعم از خدمات فردی و جمعی.
خدمات سلامت جمعی شامل تدوین و اجرای سیاستهای دولتی، وضع استانداردهای حرفهای برای کارکنان و نهادهای درمانی، صدور مجوز، و تحقیقات کاربردی در زمینه مسائل پزشکی و سلامت است.
هزینههای اداری مرتبط با گروهی از بیمارستانها یا درمانگاهها جزو هزینههای فردی محسوب میشود.
1. محصولات و تجهیزات درمانی (Medical Products, Appliances and Equipment – IS)
محصولات دارویی، پروتز، تجهیزات و سایر کالاهای مرتبط با سلامت که افراد خارج از مراکز درمانی مصرف میکنند.
زیرگروهها:
محصولات دارویی: داروها، واکسنها، مکملها، داروهای خوراکی پیشگیری.
سایر محصولات پزشکی: ترمومتر، بانداژ، سرنگ، کیتهای کمکهای اولیه، وسایل پیشگیری مکانیکی.
تجهیزات درمانی و وسایل کمکپزشکی: عینک، لنز، سمعک، اعضای مصنوعی، ویلچر، ابزار کنترل فشار خون و…
شامل: تعمیر تجهیزات درمانی.
استثنا: اجاره تجهیزات درمانی.
2. خدمات سرپایی (Outpatient Services – IS)
− ارائه خدمات طب عمومی، تخصصی، دندانپزشکی و پیراپزشکی به بیماران سرپایی در مطبها، درمانگاهها یا منازل.
− داروها و وسایل درمانی عرضهشده به بیماران سرپایی نیز در این رده قرار میگیرد.
زیرگروهها:
خدمات عمومی پزشکی
خدمات تخصصی پزشکی
خدمات دندانپزشکی
خدمات پیراپزشکی (شامل فیزیوتراپی، مامایی، گفتاردرمانی، اپتومتری، طب سنتی و خدمات آمبولانس شهری).
3. خدمات بیمارستانی (Hospital Services – IS)
− بستریکردن، مراقبت، درمان و توانبخشی در بیمارستانها و سایر مراکز اقامت درمانی؛ شامل هزینههای غیرپزشکی بیمارستان (اداری، تغذیه، اقامت، خدمات کارکنان).
زیرگروهها:
بیمارستانهای عمومی
بیمارستانهای تخصصی
مراکز پزشکی و زایمان
خانههای نقاهت و پرستاری
شامل: مراکز سالمندان که نظارت درمانی دارند و مراکز توانبخشی با هدف درمانی.
استثنا: بیمارستانهای میدانی نظامی و مراکز حمایتی بلندمدت.
4. خدمات بهداشت عمومی (Public Health Services – IS)
− خدمات عمومی مانند بانک خون، واکسیناسیون، کنترل بیماریها، پایش تغذیه و سلامت کودکان، تنظیم خانواده؛
− جمعآوری دادههای اپیدمیولوژیک و انتشار آگاهیهای سلامت.
شامل: آزمایشگاههای بهداشت عمومی، خدمات سلامت در مدارس و محیط کار.
استثنا: آزمایشگاههای تخصصی بیماریها.
5. تحقیق و توسعه سلامت (R&D Health – CS)
− فعالیت نهادهای دولتی در تحقیق و توسعه کاربردی در حوزه سلامت؛
− اعطای وام و یارانه به موسسات تحقیقاتی و دانشگاهها برای پژوهشهای سلامت.
شامل: آزمایشگاههای بررسی علل بیماریها.
استثنا: پژوهش پایه.
6. سلامت طبقهبندینشده (Health N.E.C. – CS)
− تدوین، اجرا و نظارت بر سیاستهای کلی سلامت؛ قانونگذاری، صدور مجوز مراکز درمانی و کارکنان؛ گردآوری اطلاعات و آمار سلامت.
شامل: امور سلامت و خدماتی که در ردههای 7071 تا 7075 قرار نمیگیرند.
8- تفریحات، فرهنگ و مذهب (Recreation, Culture, and Religion)
1. خدمات تفریحی و ورزشی (Recreational and Sporting Services – IS)
− مدیریت امور ورزشی؛ اداره و پشتیبانی از اماکن ورزشی و تفریحی مانند زمینها، سالنها، استخرها، پارکها، اردوگاهها و ساحلهای عمومی؛
− اعطای حمایت مالی، وام یا یارانه به تیمها و ورزشکاران.
شامل: محلهای تماشاگران و مسابقات ملی یا محلی.
استثنا: باغهای گیاهشناسی و مؤسسات آموزشی ورزشی.
2. خدمات فرهنگی (Cultural Services – IS)
− تأمین و اداره خدمات فرهنگی (کتابخانه، موزه، گالری، تئاتر، بناهای تاریخی)؛
− برگزاری رویدادهای فرهنگی، حمایت از هنرمندان و نویسندگان و سازمانهای هنری.
شامل: جشنهای ملی درونمرزی.
استثنا: جشنهای توریستی (70473) و تولید فرهنگی رسانهای (70830).
3. رادیو، تلویزیون و انتشارات (Broadcasting and Publishing Services – CS)
− نظارت و اداره امور پخش و نشر؛
− حمایت مالی برای تأسیسات تلویزیونی، چاپ روزنامهها و کتابها، تولید محتوا و نشر آثار.
استثنا: چاپ دولتی (70133) و آموزش رسانهای عمومی.
4. خدمات مذهبی و اجتماعی (Religious and Other Community Services – CS)
− اداره امور دینی و اجتماعی؛ تأمین هزینه مراسم مذهبی، پرداخت حقوق روحانیون؛
− حمایت از سازمانهای مدنی، جوانان، کارگری و احزاب سیاسی.
5. تحقیق و توسعه تفریح، فرهنگ و مذهب (R&D Recreation, Culture, and Religion – CS)
− اجرای تحقیقات کاربردی در حوزههای تفریح، فرهنگ یا مذهب توسط نهادهای دولتی یا دانشگاهی.
استثنا: پژوهش پایه.
6. امور طبقهبندینشده تفریح، فرهنگ و مذهب (Recreation, Culture, and Religion N.E.C. – CS)
− تدوین، اجرا و نظارت بر سیاستها و برنامههای کلان فرهنگی، تفریحی، ورزشی و مذهبی؛ گردآوری آمار و اطلاعات عمومی در این زمینه.
9- آموزش (Education)
شامل مخارج دولت در آموزش فردی (7091 تا 7096) و جمعی (7097 تا 7098) بر اساس طبقهبندی ISCED‑97 یونسکو.
1. آموزش پیشدبستانی و ابتدایی
آموزش پیشدبستانی (سطح 0 ISCED)
آموزش ابتدایی (سطح 1 ISCED)
2. آموزش متوسطه
متوسطه اول (سطح 2 ISCED)
متوسطه دوم (سطح 3 ISCED)
3. آموزش پسادبیرستانی غیردانشگاهی (سطح 4 ISCED)
− شامل آموزش بزرگسالان و دورههای فنی حرفهای.
4. آموزش عالی (Tertiary Education)
مرحله اول (سطح 5 ISCED)
مرحله دوم (سطح 6 ISCED)
5. آموزش غیرقابل تعریف بر حسب سطح (Education Not Definable by Level)
− آموزشهای عمومی و بزرگسالان که پیشنیاز خاصی ندارند (فرهنگی یا فنی).
6. خدمات جنبی آموزش (Subsidiary Services to Education)
− حملونقل، تغذیه، خوابگاه، مراقبتهای پزشکی و دندانپزشکی دانشآموزان.
7. پژوهش و توسعه آموزشی (R&D Education – CS)
− اجرای و حمایت از تحقیقات کاربردی آموزشی در نهادهای دولتی و دانشگاهی.
8. آموزش طبقهبندینشده (Education N.E.C. – CS)
− سیاستگذاری، قانونگذاری، نظارت و جمعآوری آمار آموزش کل کشور.
10- حمایتهای اجتماعی (Social Protection)
بر اساس نظام آماری ESSPROS یورواستات (1996) – شامل پرداختهای نقدی و خدمات حمایتی فردی و جمعی.
زیرگروهها:
1. بیماری و ناتوانی (Sickness and Disability)
مرخصی استعلاجی، کمکهای نقدی هنگام بیماری.
مستمری ناتوانی، کمکهزینه مراقبتی و خدمات بازتوانی.
2. سالمندی (Old Age): مستمری و خدمات رفاهی سالمندان.
3. بازماندگان (Survivors): پرداختهای فوت و مستمری بازماندگی.
4. خانواده و کودکان (Family and Children): کمکهای نقدی و خدمات نگهداری و حمایت از کودکان.
5. بیکاری (Unemployment): مستمری، آموزش مجدد، و کمکهزینه بیکاران.
6. مسکن (Housing): کمکهای غیرنقدی برای اجاره، وام مسکن یا تأمین مسکن اجتماعی.
7. طرد اجتماعی طبقهبندینشده (Social Exclusion N.E.C.): حمایت از اقشار فقیر، مهاجران، قربانیان خشونت یا اعتیاد.
8. تحقیق و توسعه در حمایت اجتماعی (R&D Social Protection – CS)
− تحقیقات کاربردی توسط دولت یا دانشگاهها در حوزه حمایت اجتماعی.
9. حمایت اجتماعی طبقهبندینشده (Social Protection N.E.C. – CS)
− سیاستگذاری و نظارت کلان بر نظامهای حمایتی؛ جمعآوری دادهها و آمار؛
− شامل کمکهای اضطراری به قربانیان حوادث طبیعی، ذخیره غذا و تجهیزات برای شرایط بحرانی؛ و سایر خدماتی که در گروههای پیشگفته قرار نمیگیرند.
کاربردهای اصلی COFOG
COFOG نظامی بینالمللی برای طبقهبندی هزینههای عمومی بر اساس هدف اجتماعیـاقتصادی آنها است؛ یعنی پاسخ به پرسش «دولت چرا هزینه میکند؟» نه «در کجا» یا «چه مقدار». این چارچوب بهصورت رسمی توسط سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD) تدوین و توسط بخش آمار سازمان ملل (UNSD) منتشر شده است و اکنون مرجع اصلی در نظامهای مالی کشورها، بهویژه در ارتباط با دستورالعمل آمار مالی دولت (GFSM 2014) صندوق بینالمللی پول محسوب میشود.
1. تحلیل سیاستی و بودجهریزی کارکردی
COFOG، پایهای برای بودجهریزی مبتنی بر عملکرد و نتایج اجتماعی است. دولتها از آن برای برقراری رابطه میان تخصیص منابع و اهداف کلان اجتماعی (مثل عدالت آموزشی یا سلامت همگانی) استفاده میکنند.
2. حسابهای ملی و مقایسه بینالمللی
در نظام حسابهای ملی (SNA 2008)، COFOG مبنای گزارشدهی مخارج عمومی است. به کمک آن، کشورها میتوانند سهم هزینههای عمومی خود در بخشهای اصلی (مانند آموزش یا امنیت) را قابلمقایسه با سایر دولتها ارائه دهند.
3. حکمرانی داده و شفافیت مالی
COFOG ابزار استاندارد برای کدگذاری دادههای هزینهای دولت است؛ به نحوی که تحلیلگران، نهادهای نظارتی و مردم بتوانند از دادههای یکپارچه، شفاف و قابل رهگیری استفاده کنند. اتصال مستقیم آن با سامانههای حسابداری دولتی، امکان رصد لایهبهلایهٔ هزینه تا سطح برنامه یا نهاد اجرایی را فراهم میکند.
4. پایش توسعه پایدار (SDGs)
سازمان ملل از COFOG برای اندازهگیری میزان سرمایهگذاری دولتها در حوزههای مرتبط با اهداف توسعه پایدار (بهویژه آموزش، سلامت، محیطزیست و حمایت اجتماعی) بهره میگیرد.
5. تحلیل کارآیی بینبخشی
با استفاده از دادههای COFOG میتوان کارایی نسبی هزینههای عمومی را میان بخشها سنجید و زمینه اصلاح ساختار تخصیص بودجه را فراهم ساخت؛ مثلاً مقایسهٔ هزینه در بخش سلامت نسبت به نتایج بهداشتی اجتماعی.
چرا برای ایران اهمیت دارد؟
در ایران، استفاده از COFOG میتواند گذار از «بودجهریزی دستگاهمحور» به «بودجهریزی کارکردمحور» را تسهیل کند. این نظام کمک میکند تا بهجای نگاه سنتی به ردیفهای اعتباری، هزینهها بر اساس وظایف واقعی دولت و اثرات اجتماعی آنها بازنگری شوند؛ پایهای برای حکمرانی دادهمحور مالی، شفافیت هزینهها، و پاسخگویی هزینهای به مردم.
COFOG در واقع چارچوب زبان واحد دولتها برای گفتوگو با آمار، سیاست و جامعه است.
هر عدد و ردیف بودجهای در این نظام، به یک کارکرد اجتماعی ترجمه میشود. بنابراین، از منظر حکمرانی داده، COFOG نه صرفاً یک نظام آماری، بلکه ستون فقرات شفافیت مالی و پاسخگویی عمومی در جهان امروز است.
انتهای پیام/