به گزارش خبرگزاری حوزه، حجت‌الاسلام حمید محسنی، دبیر علمی همایش سایبرنتیک، فضای سایبر و هوش مصنوعی که در مدرسه علمیه معصومیه برگزار شد، به تحلیل مبانی فلسفی فناوری‌های نوین پرداخت.

وی با اشاره به آزمون تورینگ، بیان کرد: به طور مثال می‌توانیم این مباحث را در لابه‌لای بحث‌هایی که ارائه می‌دهند مشاهده کنیم. تورینگ در مقاله مربوط به خودش تصریح می‌کند که مسئله خود را مطرح می‌کند. اینکه آیا ماشین می‌تواند تفکر کند، خود یک مسئله فلسفی است.

این پژوهشگر حوزوی با تحلیل رویکرد تورینگ افزود: تورینگ در آن مقاله تقسیم‌بندی می‌کند و می‌گوید: می‌خواهم تعاریفی که دو هزار سال از زمان ارسطو تاکنون در مورد ماهیت هوش وجود داشته را کنار بگذارم و یک تعریف کارکردگرایانه از هوش ارائه دهم.

حجت‌الاسلام محسنی به ریشه‌های فلسفی این نگاه اشاره کرد و گفت: این تحلیل به نظر بنده به اندیشه رفتارگرایی در روان‌شناسی و فلسفه ذهن بازمی‌گردد. ما تا قبل از این بیشتر دنبال ماهیت و ذات اشیا بودیم که شناخته شود.

وی با مقایسه دو رویکرد فلسفی، اظهار داشت: در بحث منطق نیز داریم که تعریف انسان مثلاً چیست؟ ماهیت انسان چیست؟ جنس و فصلش مشخص شود تا ذات پدیده مشخص شود. اما به نظر می‌رسد تورینگ در اینجا یک پرش می‌زند و مباحث فلسفی و ماهیت را کنار می‌زند و یک تعریف رفتارگرایی را با آزمون تورینگ خود ارائه می‌دهد.

دبیر علمی همایش به تأثیرپذیری فناوری از فلسفه زبان اشاره کرد و گفت: بحث بعدی که می‌توانیم مبانی نظری و اندیشه آن را مشاهده کنیم، در بحث مدل‌های زبانی بزرگ است. یکی از چالش‌های فناوری پردازش زبان طبیعی و مدل‌های زبانی بزرگ این بود که چگونه سیستم می‌تواند محتوا و کلمات را بفهمد.

این استاد حوزه در زمینه هوش مصنوعی با اشاره به نقش داده‌های بزرگ، افزود: در بیشتر مراحل اولیه مدل‌های زبانی، توالی کلمات برای اینکه ماشین بتواند به فهم برسد، با داده‌های کلانی که به آن آموزش می‌دادند، توانستند این مشکل را به نوعی حل کنند.

حجت‌الاسلام محسنی به تأثیرپذیری از فیلسوفان غرب اشاره کرد و بیان کرد: برخی از مقالات تصریح می‌کنند که این رویکرد در مدل‌های زبانی به نوعی برخاسته از نگاه ویتگنشتاین (فیلسوف نامدار اتریشی قرن بیستم بود که باب‌های زیادی را در فلسفهٔ ریاضی، فلسفهٔ زبان، و فلسفهٔ ذهن گشود) در بحث زبان است. او زبان را به اینکه ساختار زبان چیزی است که در ساختار جمله فهمیده می‌شود تعریف می‌کند.

وی به تأثیر نظریه تکامل داروین اشاره کرد و گفت: مسئله دیگری که تاثیر گذاشته، بحث الگوریتم‌های ژنتیک و الگوریتم‌های تکاملی است که برخاسته از نظریه داروین است که بر اساس تصادف، انتخاب‌هایی را انجام می‌دهد.

این پژوهشگر حوزوی در زمینه فضای سایبر به تأثیر نظریه محاسبات بر هوش مصنوعی پرداخت و اظهار داشت: مباحث دیگری که تاثیر بسزایی گذاشته، نظریه محاسبات و فلسفه ذهن و علوم شناختی است که در هوش مصنوعی و محاسبات ماشینی تاثیر گذاشته است.

حجت‌الاسلام محسنی با اشاره به تغییر نگرش به انسان گفت: حتی اندازه این مباحث نظریه بازنمایی و محاسبات در فناوری هوش مصنوعی تبیین شده که نگاه آن‌ها به انسان نیز عوض شده است. انسان را یک نوع موجود محاسبه‌گر و کامپیوتر هوشمند حساب می‌کند.

وی به توسعه نظریات در رباتیک اشاره کرد و گفت: نظریات باز جلوتر می‌رود در بحث بدنمندی و بحث‌هایی که شناخت است. این بیشتر در بحث رباتیک شناختی است. در بحث رباتی که شناختی و هوش مصنوعی دارد، چالش شناخت و ارتباط با محیط اطراف، چگونه می‌خواهد ارتباط بگیرد، اینجا با مباحث فلسفه ذهن و علوم شناختی تاثیر بسزایی گذاشته است.

دبیر علمی همایش به نظریه ذهن بدنمند اشاره کرد و افزود: در اینجا نظریه "ذهن بدنمند" مطرح شده که می‌گوید ربات بتواند با اطراف خودش تعامل ایجاد کند. این بر اساس نظریه "ذهن بدنمند" است که گفتند هرچه ذهن بتواند بدنمند باشد، چرا انسان می‌تواند با محیط پیرامون خودش تعامل برقرار کند؟ چون دارای بدن است.

این استاد حوزه با اشاره به کاربرد این نظریه گفت: به نوعی در هوش مصنوعی و بحث رباتیک می‌خواهد بدنمند شود تا شناخت بتواند تعامل بیشتری داشته باشد و در صنعت و کارهای بیشتری بتواند انجام دهد.

حجت‌الاسلام محسنی به دیگر نظریه‌ها اشاره کرد و بیان کرد: نظریه بعدی نظریه "ذهن بسترمند" است که در بحث شناخت رباتیک تاثیر گذاشته است. همچنین نظریه "ذهن گسترش‌یافته" که ذهن فقط در بدن خلاصه نمی‌شود بلکه پیرامون محیط اطرافش هم در ذهن تاثیر می‌گذارد.

وی افزود: نظر چهارم این است که ذهن یک نوع کنش و یک نوع فعل که انجام می‌گیرد و رفتاری که انجام می‌گیرد شکل می‌گیرد. این‌ها مباحثی است که از فلسفه ذهن بر علوم شناختی تاثیر گذاشته و در هوش مصنوعی رباتیک اثر گذاشته است.

این پژوهشگر به نقدهای صورت گرفته اشاره کرد و گفت: دِنِت تصریح می‌کند که هوش مصنوعی کلاسیک برخاسته از تمدن غرب است از ارسطو بگیرید تا به امروز. بعد اندازه با مبانی هایلگری خودش هوش مصنوعی کلاسیک را نقد می‌کند.

وی با هشدار درباره برخی قرائت‌ها گفت: متاسفانه یک قرائتی در کشور ما دارد ارائه می‌شود که فکر می‌کنند هوش مصنوعی فقط مختص فناوری است. اینگونه نیست. بحث فناوری‌هایی است و بحث فضای سایبر نیز هست.

این استاد حوزه‌ سایبر در پایان تأکید کرد: غرب که این نوع فناوری از تمدن غرب آمده، به مبانی فلسفی خود عنایت داشته و از ریشه این مبانی و از دل اندیشه‌های فیلسوفان خودشان آن را درآورده و در فناوری تاثیر گذاشته است. حال که ما تمدن اسلامی داریم و نظام اسلامی مستقلی داریم، ان شاءالله اساتید این را تبلیغ خواهند کرد که آیا مبانی اندیشه ما می‌تواند در بحث فناوری نوین به خصوص فضای سایبر و هوش مصنوعی تاثیر بگذارد؟

انتهای پیام/