شفقنا- اریک روزنباخ و کریس لی در مقالهای مشترک که روزنامه «نیویورک تایمز» منتشر کرده، هشدار دادهاند که روابط بین آمریکا و چین در مرحلهای شدیداً خطرناک قرار دارد و احتمال وقوع یک درگیری نظامی تصادفی میان دو قدرت بیش از هر زمان دیگری واقعی است. نویسندگان میگویند تنشها در دریای جنوبی چین و تنگه تایوان افزایش یافته و در سالهای اخیر حوادث اعتراض هوایی و دریایی میان نیروهای دو کشور بیشتر شده است، به گونهای که کوچکترین اشتباه میتواند منجر به یک مواجهه گسترده شود.
به گزارش شفقنا؛ وبگاه شبکه الجزیره نوشت: «روزنباخ و لی به نمونههایی از این حوادث اشاره کردهاند؛ از جمله نزدیک شدن خطرناک یک جنگنده چینی به یک هواپیمای شناسایی آمریکایی در ماه مه ۲۰۲۳ و همچنین مجبور شدن یک هواپیمای آمریکایی دیگر به تغییر مسیر پس از نزدیک شدن هواپیمای چینی به فاصله تنها ۲۰ فوت. همچنین پکن اخیراً ویدیویی از مواجهه هلیکوپترهای آمریکایی و چینی در تنگه تایوان منتشر کرده و استرالیا اعلام کرده که یک جنگنده چینی شعلههای حرارتی نزدیک به هواپیمای خود شلیک کرده است».
این مقاله تأکید دارد که خطر تنها ناشی از این حوادث نیست، بلکه فقدان کانالهای ارتباطی قابل اعتماد میان ارتشهای آمریکا و چین برای جلوگیری از بحرانها نیز مسئلهای جدی است. بر خلاف دوران جنگ سرد میان واشنگتن و مسکو که مکانیزمهای ارتباطی و تضمینهای ایمنی مانع از سقوط به درگیری مستقیم میشد، امروز چنین سیستمهای دائمی و مؤثری میان آمریکا و چین وجود ندارد. نویسندگان معتقدند که ایجاد یک نظام دائمی برای مدیریت بحران با چین، گامی استراتژیک برای تضمین صلح و همچنین ایجاد ارثیه تاریخی برای رئیسجمهور دونالد ترامپ خواهد بود که جهان را از آستانه یک جنگ جهانی جدید دور نگه دارد.
نویسندگان همچنین به تاریخ هشدار میدهند. آنها بحران موشکی کوبا در سال ۱۹۶۲ را یادآوری کردهاند، زمانی که تصادف یا اشتباه میتوانست منجر به یک رویارویی هستهای شود. همچنین به حادثه مشابهی در سال ۲۰۰۱ اشاره میکنند، هنگامی که یک هواپیمای جاسوسی آمریکایی با یک جنگنده چینی بر فراز دریای جنوبی چین برخورد کرد؛ این حادثه منجر به کشته شدن خلبان چینی و بازداشت خدمه آمریکایی در جزیره هاینان شد و پس از ده روز مذاکرات دیپلماتیک حساس حل شد. روزنباخ و لی شک دارند که چنین راهحلی در شرایط فعلی، با توجه به افزایش ملیگرایی و تشدید اقدامات نظامی متقابل، ممکن باشد.
مقاله به تجربه دوران جنگ سرد میان واشنگتن و مسکو نیز اشاره میکند که در آن زمان کشورها پیش از پرتاب موشکها یکدیگر را مطلع میکردند و سیستمهای شفافیت متقابل برای تمایز میان تمرینات نظامی و حملات واقعی اعمال میشد، روشی که از وقوع فجایع جلوگیری کرد. به عنوان نمونه، نویسندگان به تجربه سال ۲۰۱۵ در سوریه اشاره کردهاند، زمانی که بازگشایی کانالهای ارتباطی نظامی میان آمریکا و روسیه از بروز هرگونه برخورد غیرعمدی جلوگیری کرد.
با این حال، روابط کنونی میان آمریکا و چین به دلیل محدودیتها و قطع مکرر گفتگوهای نظامی، از جمله پس از سفر نانسی پلوسی، رئیس سابق مجلس نمایندگان آمریکا به تایوان در سال ۲۰۲۲، شکننده باقی مانده است. گرچه در سال ۲۰۲۳ رئیسجمهور وقت آمریکا، جو بایدن، و رئیسجمهور چین، شی جینپینگ، توافق کردند که ارتباطات نظامی را از سر بگیرند، اما این ارتباطات هنوز به یک سیستم مؤثر و دائمی تبدیل نشده است و محدود به تماسها یا دیدارهای پراکنده است که قادر به مدیریت بحرانهای فوری و پیشگیری از درگیری نیستند.