هانی رستگاران، مشاور معاون گردشگری در یادداشتی به نقش بی بدیل «زنان» در ثبت روستای جهانی کندلوس، اینگونه نوشت: در قلب البرز، جایی میان مه و موسیقی چشمه‌ها، روستای کندلوس نشسته است؛ روستایی که امروز، نامش نه فقط در فهرست جغرافیای ایران، که در فهرست برترین روستاهای سازمان جهانی گردشگری ملل متحد ثبت شده است. اما فراتر از زیبایی طبیعت و میراث فرهنگی‌اش، راز جهانی شدن کندلوس در تپش دستان زنان آن نهفته است؛ زنانی که بی‌ادعا، اما ژرف و پرصلابت، جهان را به آستانه‌ی خانه‌شان آوردند.

کندلوس با زنانش زنده است؛ با آنانی که از ریشه‌های سنت، شاخه‌های مدرنیت ساختند و در هر گام‌شان، باور به آینده را با کار و عشق درآمیختند. این زنان، حافظان میراث‌اند و پیشگامان تحول؛ کسانی که با همت و خرد جمعی، از دل محدودیت‌ها فرصت آفریدند و از دل زمین، افق ساختند.

از زندگی روزمره تا برنامه‌های جهانی

نقش زنان کندلوس در ثبت جهانی این روستا، تنها در قالب همکاری فرهنگی یا صنایع‌دستی خلاصه نمی‌شود. آنان در قامت کارآفرینان محلی، هنرمندان، میزبانان گردشگر، و حافظان طبیعت، بخشی از طرح بزرگ توسعه پایدار کشور را معنا کرده‌اند. در مسیر چندساله‌ی مستندسازی میراث، آماده‌سازی پرونده ثبت جهانی و اجرای پروژه‌های زیست‌محیطی و گردشگری جامعه‌محور، زنان روستا حضور فعال و اثرگذار داشته‌اند.

در همین روند، تعاونی‌های زنان و گروه‌های مردم‌نهاد محلی با حمایت معاونت گردشگری و ادارات کل میراث فرهنگی استان، توانستند نمونه‌هایی از گردشگری خلاق را پایه‌گذاری کنند؛ گردشگری‌ای که نه تنها به حفظ اصالت روستا انجامید، بلکه کرامت و استقلال اقتصادی زنان را نیز تقویت کرد.

زنان؛ حافظان خاک و خاطره

در کندلوس، زنان تنها بخشی از جامعه نیستند؛ بلکه قلب تپنده‌ی آن‌اند. در کارگاه‌های بافت و سفال، در مزارع گیاهان دارویی، در کلاس‌های آموزش گردشگری و در جشنواره‌های بومی، ردپای آنان دیده می‌شود.

در واقع، کندلوس با مدیریت زنان، از یک مقصد گردشگری صرف، به یک «مدرسه زندگی» بدل شده است. آنان با زبانی نرم اما اندیشه‌ای استوار، آموخته‌اند که توسعه تنها ساختن نیست؛ حفظ و فهمیدن است.

از دل این نگاه است که گردشگری در کندلوس به تجربه‌ای انسانی و اخلاقی تبدیل شده؛ تجربه‌ای که گردشگر خارجی را نیز با حقیقت زندگی ایرانی آشنا می‌سازد.

حمایت‌های سیاستی و نگاه تازه دولت چهاردهم

دولت چهاردهم با تأکید بر «بازگشت به روستا» و عدالت در توسعه گردشگری، سیاست‌های تازه‌ای را در حوزه جوامع محلی و توانمندسازی زنان دنبال کرده است. معاونت گردشگری کشور با تمرکز بر الگوی گردشگری جامعه‌محور، مسیرهایی نو برای پیوند بین سنت و نوآوری گشوده است.

برگزاری کارگاه‌های مهارتی، تسهیل در تشکیل تعاونی‌های بومی، پشتیبانی از برندهای محلی و فراهم‌سازی زمینه حضور زنان در شبکه‌های ملی گردشگری، بخشی از این رویکرد تازه است. کندلوس، اکنون یکی از روشن‌ترین جلوه‌های این سیاست است؛ روستایی که به یمن مشارکت مردم و هم‌افزایی دولت، به الگویی از گردشگری پایدار تبدیل شده است.

تشکل‌های محلی؛ ستون‌های مشارکت اجتماعی

در مسیر ثبت جهانی، یکی از عوامل اصلی موفقیت، حضور و سازمان‌یافتگی تشکل‌های زنان بوده است. شوراهای محلی، انجمن‌های صنایع‌دستی، گروه‌های فرهنگی و داوطلبان بومی، با همدلی و نظم جمعی، مسیر دشوار مستندسازی و اجرای طرح‌ها را هموار کردند.

آنچه در کندلوس اتفاق افتاد، تمرین یک نوع جدید از مدیریت محلی بود؛ مدیریتی که از درون جامعه برمی‌خیزد و در تعامل با سیاست‌های ملی، به نتیجه می‌رسد.

این زنان، دیگر تنها کنشگران فرهنگی نیستند؛ آنان اکنون سفیران ایران نوین‌اند، حاملان تصویری از زنی ایرانی که در متن توسعه، در قلب فرهنگ، و در خط مقدم پایداری ایستاده است.

کندلوس؛ آینه‌ای از ایران فردا

کندلوس، در مسیر جهانی شدن، به ما یادآوری می‌کند که «توسعه»، نه در برج‌های بلند که در خانه‌های روستایی متولد می‌شود؛ در حیاط‌هایی که هنوز بوی خاک و گل می‌دهد، در دستان زنانی که هنوز با باور و لبخند، زندگی را می‌سازند.

ثبت جهانی این روستا، تنها یک افتخار برای مازندران یا ایران نیست؛ بلکه نشانه‌ای از تغییری در نگاه جهانی به ایران است. کندلوس، چهره‌ی زن ایرانی را به جهان معرفی کرده است: زنی که کار می‌کند، می‌آفریند، می‌ماند و می‌درخشد.

در عصر جهانی شدن، کندلوس با زنانش معنا می‌یابد؛ زنانی که هر صبح با خورشید بیدار می‌شوند تا ثابت کنند «جهان‌شدن از دل خانه آغاز می‌شود.»

و شاید همین، راز ماندگاری کندلوس باشد که جهانی شد، چون زنانی داشت که به جای گفتن، ساختن را انتخاب کردند.

انتهای پیام/