به گزارش خبرگزاری تسنیم از قم، اگر فکر میکنید چون برای عضویت در فیسبوک پولی پرداخت نکردهاید، پس این خدمات رایگان است، سخت در اشتباه هستید. در اقتصاد جدید، پول تنها ارز مبادله نیست. در واقع، فاجعه وقتی آغاز میشود که یک سکو، عمداً «غیرکالایی» و رایگان طراحی میشود، زیرا در این صورت است که داراییهای ارزشمندتر شما نشانه میرود.
تصور رایج این است که رایگان بودن یک موهبت است. اما در دنیای سکوهای اجتماعی، این یک استراتژی حسابشده است. وقتی شما مستقیماً پولی پرداخت نمیکنید، در واقع در حال مبادلهای پنهان هستید. شما با وقت، توجه، دادههای شخصی و قدرت انتخاب خود، هزینه استفاده از این پلتفرم را میپردازید. اینجا، «اقتصاد توجه» حاکم است.
مکانیزم واقعی درآمدزایی سکوها چیست؟ آنها توجه شما را جمعآوری میکنند. توجه، ترکیبی از زمان، انرژی ذهنی و قدرت تصمیمگیری آزاد شماست. سکوها این توجه جمعآوریشده را در قالب تبلیغات هدفمند، به شرکتها و نهادهایی میفروشند که قصد تأثیرگذاری بر رفتار، سبک زندگی و انتخابهای شما را دارند. بنابراین، شما محصول اصلی هستید که به مشتریان واقعی، یعنی تبلیغدهندگان، فروخته میشوید.
ما معمولاً فقط «پول» را به عنوان دارایی ارزشمند میشناسیم. درحالیکه داراییهایی مانند آزادی، اختیار، آبرو، اعتبار، حریم خصوصی و سلامتی روان بسیار ارزشمندتر هستند. متأسفانه به دلیل عدم درک این ارزش، ما این گوهرهای وجودی را در ازای دسترسی به یک سرویس به ظاهر رایگان، به ارزانترین قیمت میفروشیم. آیا حاضر بودید در یک معامله شفاف، تمام اختیار و دادههای زندگیتان را به یک شرکت بفروشید؟
برای رهایی از این وضعیت، نیاز به یک تغییر بنیادین داریم. ذات غیرکالایی سکو (یعنی عضویت رایگان در ازای فروش توجه) باید «کالایی» شود؛ یعنی شفاف باشد و کاربر با آگاهی و به صورت مستقیم برای عضویت بهای مناسبی بپردازد. در مقابل، درون سکو باید «غیرکالایی» شود تا دسترسی عادلانهای برای همه فراهم گردد. این تغییر به نفع همه است، جز برای سودجویانی که از ناآگاهی ما ثروت میاندوزند.
پس دفعه بعد که در یک پلتفرم رایگان مشغول اسکرول کردن بودید، از خود بپرسید: «آیا من کاربر این سکو هستم، یا کالایی که آن را میفروشند؟»
محمدجواد رضازاده، پژوهشگر کارگروه مطالعات فضای مجازی پژوهشکده باقرالعلوم(ع)
انتهای پیام/