به‌گزارش خبرنگار تسنیم از تبریز، بحران فاضلاب و آلودگی صنعتی در محدوده شهرک چرمشهر و روستای مایان، همچنان یکی از جدی‌ترین تهدیدهای زیست‌محیطی شمال‌غرب کشور است، تهدیدی که از سال 1399 تاکنون در سایه سکوت و تعلل دستگاه‌های مسئول، به مرحله هشدار رسیده است.
اداره‌کل حفاظت محیط زیست آذربایجان شرقی در سال 1399 با ارسال گزارش رسمی به دادستانی تبریز، از شهرک چرمشهر به‌دلیل تخلفات گسترده زیست‌محیطی شکایت کرد. دادگاه نیز حکم داد تا ظرف دو سال اقدامات اصلاحی و پژوهشی برای رفع آلودگی انجام شود. اما حالا، پس از گذشت پنج سال، هیچ گزارش مستندی از نتایج آن حکم ارائه نشده و پیگیری‌ها نیز به نتیجه نرسیده است.
در سال 1400 نیز شکایت دیگری از سوی شهروندان و فعالان محیط زیست مطرح شد، اما آن‌هم بی‌اثر ماند. به‌نظر می‌رسد چرخه معیوب مکاتبه، وعده و بی‌عملی، عملاً به تداوم وضعیت بحرانی چرمشهر انجامیده است.
سکوت نهادها و گلایه مردم
اهالی منطقه مایان از بی‌توجهی چند دستگاه اجرایی گلایه دارند و این پرسش را مطرح می‌کنند که فرمانداری تبریز در اجرای مصوبات جلسات و برخورد با تخلفات چه کرده است؟
آیا اداره‌کل صنعت، معدن و تجارت نظارت کافی بر عملکرد واحدهای آلاینده داشته است؟ و از همه مهم‌تر، نقش اداره‌کل محیط زیست استان در پیگیری شکایات مردمی و اجرای احکام قضایی چه بوده است؟
در حالی که گزارش‌های کارشناسی متعدد از تداوم آلودگی خبر می‌دهد، هیچ اقدام قاطعی برای توقف تخلفات زیست‌محیطی مشاهده نمی‌شود.
به گفته اهالی مایان، کانال روباز فاضلاب که از محدوده آناخاتون آغاز می‌شود و از میان بافت مسکونی روستا عبور می‌کند، امروز به یکی از دردناک‌ترین معضلات زیست‌محیطی منطقه تبدیل شده است.
در تابستان، بوی تند و زننده فاضلاب زندگی روزمره مردم را مختل می‌کند و در زمستان، نشت مداوم پساب‌ها، آب‌های زیرزمینی را آلوده می‌سازد.
این وضعیت نه‌تنها بهداشت عمومی را تهدید می‌کند، بلکه نشان‌دهنده نبود زیرساخت اصولی فاضلاب شهری و صنعتی در حاشیه تبریز است.
مشکل دیگر، کیفیت پایین آب شرب منطقه است. اهالی مایان می‌گویند آب لوله‌کشی آن‌قدر پر از املاح و آهک است که کارشناسان به آن «آب سنگین» می‌گویند.
به‌گفته پزشکان، مصرف طولانی‌مدت این آب می‌تواند موجب سنگ‌سازی کلیه و افزایش خطر بیماری‌های قلبی شود.
با وجود هشدارهای مکرر، اداره آب و فاضلاب هنوز برنامه مشخصی برای بهبود این وضعیت ارائه نکرده است.
تنها راه نجات چرمشهر و مایان، نوسازی کامل تصفیه‌خانه‌های صنعتی است. بسیاری از سامانه‌های پیش‌تصفیه سال‌هاست از کار افتاده‌اند و بدون جذب سرمایه جدید، امکان راه‌اندازی دوباره آن‌ها وجود ندارد.
این در حالی است که با اندکی حمایت دولتی یا مشارکت بخش خصوصی، می‌توان ضمن بازیافت فاضلاب صنعتی، از آسیب‌های جبران‌ناپذیر زیست‌محیطی جلوگیری کرد.
بحرانی فراتر از چرمشهر
بحران فاضلاب در چرمشهر دیگر یک مسئله محلی یا صنعتی نیست؛ بلکه هشداری جدی برای آینده زیست‌محیطی تبریز و شمال‌غرب کشور به‌شمار می‌آید.
رهاسازی پساب‌های صنعتی در اراضی کشاورزی و مسیر رودخانه‌ها، به تدریج می‌تواند سفره‌های آب زیرزمینی، خاک حاصل‌خیز و منابع طبیعی منطقه را آلوده سازد.
ادامه این وضعیت، اعتماد عمومی به دستگاه‌های نظارتی را کاهش داده و مطالبه اجتماعی برای پاسخ‌گویی را افزایش داده است.
اکنون زمان آن رسیده که سازمان حفاظت محیط زیست، استانداری، فرمانداری و سایر نهادهای مرتبط در قبال سلامت مردم و آینده زیست‌محیطی استان پاسخ‌گو باشند.
محیط زیست نباید قربانی توسعه صنعتی شود؛ توسعه‌ای که بدون رعایت ملاحظات زیست‌محیطی، نه پیشرفت، بلکه خودویرانگری شهری است.
انتهای پیام/