حقوق بازنشستگان | در حالی که انتظار می‌رفت با پرداخت حقوق مهرماه بازنشستگان و مستمری‌بگیران، حق اولاد بازماندگان تأمین اجتماعی نیز به‌صورت خودکار واریز شود، گزارش‌های متعددی از قطع کامل این حق در ماه‌های شهریور و مهر ۱۴۰۴ منتشر شده است.
بازماندگان و مستمری‌بگیران می‌گویند: «نه تنها حق اولاد شهریور پرداخت نشده، بلکه در مهرماه نیز مبلغی به حساب ما واریز نشده است.»
گلایه بازماندگان از قطع حق اولاد در حقوق بازنشستگان
به گزارش خبرنگار ایلنا و شبکه خبری بازنشستگان، جمعی از بازماندگان مستمری‌بگیر تأمین اجتماعی در تماس با رسانه‌ها از عدم پرداخت حق اولاد خود خبر داده‌اند.
یکی از این افراد می‌گوید:«در خبرها اعلام کرده بودند که حق اولاد بازماندگان برقرار می‌شود، اما وقتی فیش حقوقی مهرماه را دیدیم، هیچ مبلغی بابت حق اولاد پرداخت نشده بود. حتی حق شهریور را هم نداده‌اند.»
این موضوع به‌سرعت به یکی از مطالبات جدی جامعه بازنشستگان و بازماندگان تبدیل شده است.
پاسخ رسمی تأمین اجتماعی درباره حق اولاد بازماندگان
به گفته یکی از بازماندگان مراجعه‌کننده به شعبه تأمین اجتماعی:«کارمند شعبه گفتند که فعلاً حق اولاد بازماندگان دختر قطع شده و در مهرماه نیز هیچ‌گونه پرداختی نخواهیم داشت. اگر اعتراضی دارید، باید از طریق دیوان عدالت اداری اقدام کنید.»
بر اساس همین گفته‌ها، سازمان تأمین اجتماعی به‌صورت موقت پرداخت حق اولاد برای برخی بازماندگان را متوقف کرده تا وضعیت قانونی آن مشخص شود.
حق اولاد چیست و چه کسانی مشمول آن می‌شوند؟
حق اولاد یکی از مزایای رفاهی و حمایتی مستمری‌بگیران است که به ازای هر فرزند زیر ۱۸ سال یا فرزندان دانشجو تا ۲۵ سال پرداخت می‌شود.
این حق در واقع نوعی افزودنی به حقوق بازنشستگان تأمین اجتماعی است و در کنار حق همسر، کمک عائله‌مندی، و سایر مزایای ماهانه پرداخت می‌شود.
در سال‌های اخیر، حق اولاد حدود ۱۰٪ از حداقل حقوق ماهانه مستمری‌بگیران بوده و مبلغ آن بسته به نوع بازنشستگی و تعداد فرزندان متفاوت است.
تغییر در پرداخت حق اولاد بازماندگان دختر
طبق اعلام منابع داخلی سازمان تأمین اجتماعی، از ابتدای نیمه دوم سال ۱۴۰۴، پرداخت حق اولاد برای بازماندگان دختر متوفی (به‌ویژه آن‌هایی که خود تحت پوشش مستمری هستند) متوقف شده است.
این تصمیم براساس تفسیر جدید از قوانین بیمه‌ای و در انتظار تأیید نهایی مراجع قضایی است.
واکنش بازماندگان به قطع حق اولاد حقوق بازنشستگان
بسیاری از بازماندگان در تماس با رسانه‌ها اعلام کرده‌اند که هیچ‌گونه اطلاع‌رسانی قبلی از سوی سازمان تأمین اجتماعی انجام نشده است.
یکی از بازماندگان در تماس با ایلنا گفته است:«ما هر ماه روی همین حق اولاد حساب می‌کردیم. نه پیامک آمد و نه اطلاعیه‌ای. یک‌باره از فیش حقوقی حذف شد.»
به گفته آنان، این اقدام باعث نارضایتی شدید و بی‌اعتمادی میان مستمری‌بگیران شده است.
موضع رسمی سازمان تأمین اجتماعی درباره حقوق بازنشستگان
در پاسخ به پیگیری خبرنگاران، روابط عمومی سازمان تأمین اجتماعی اعلام کرده است:«در خصوص مواردی که بازماندگان نسبت به قطع مزایای فرزندان یا همسر متوفی اعتراض دارند، تنها مرجع صالح برای بررسی، دیوان عدالت اداری است.»
این پاسخ به معنای آن است که سازمان فعلاً تصمیمی برای بازپرداخت فوری یا اصلاح فیش‌ها ندارد و بازماندگان باید از مسیر حقوقی اقدام کنند.
دستورالعمل جدید درباره پرداخت مزایای فرزندان
بررسی‌ها نشان می‌دهد سازمان تأمین اجتماعی در حال اجرای بخشنامه‌ای است که در آن پرداخت حق اولاد برای برخی از بازماندگان دختر و همسران بازنشستگان متوفی منوط به بررسی شرایط سنی و تأهل شده است.
به این ترتیب، اگر فرزند یا همسر بازمانده ازدواج کرده یا شاغل باشد، احتمالاً از فهرست دریافت‌کنندگان حذف می‌شود.
کارشناسان چه می‌گویند؟
کارشناسان حوزه بیمه و رفاه معتقدند که حذف یا تعلیق حق اولاد باید با شفافیت و اطلاع‌رسانی قبلی انجام شود.
آن‌ها می‌گویند:«قطع ناگهانی پرداخت بدون اطلاع‌رسانی، نقض اعتماد بیمه‌شدگان است. تأمین اجتماعی باید پیش از هر تصمیمی، جزئیات را در فیش حقوقی یا سامانه شفاف‌سازی اعلام کند.»
به باور آنان، حق اولاد بازماندگان از جنس حقوق مستمری است و باید با حکم قانونی قطعی حذف شود، نه صرفاً بر اساس بخشنامه داخلی.
مسیر قانونی اعتراض به قطع حق اولاد
طبق اعلام تأمین اجتماعی، بازماندگان می‌توانند از دو مسیر پیگیر موضوع شوند:
-
ثبت شکایت در دیوان عدالت اداری (موضوع ماده ۱۰ قانون دیوان عدالت)
-
از طریق سایت: www.divan-edalat.ir
-
با درج مشخصات مستمری‌بگیر و شماره بیمه.
-
-
ثبت درخواست بررسی مجدد در شعب تأمین اجتماعی محل پرونده
-
همراه با مدارک خانوار (کارت ملی، شناسنامه فرزندان، گواهی تحصیل و ...)
-
واکنش کانون بازنشستگان تأمین اجتماعی
کانون عالی بازنشستگان کشور نیز در اطلاعیه‌ای خواستار بررسی فوری موضوع حق اولاد بازماندگان شد.
در بخشی از این بیانیه آمده است:«قطع پرداخت حق اولاد بدون اطلاع‌رسانی به ذی‌نفعان، خلاف عدالت بیمه‌ای است. از سازمان تأمین اجتماعی می‌خواهیم تا زمان رأی نهایی مراجع قضایی، پرداخت این مزایا را متوقف نکند.»
فشار هزینه‌ها بر دوش بازنشستگان و بازماندگان
قطع حق اولاد در شرایطی رخ داده که افزایش هزینه‌های زندگی و تأخیر در پرداخت معوقات، وضعیت معیشتی مستمری‌بگیران را دشوار کرده است.
حق اولاد، هرچند مبلغ بزرگی نیست، اما برای خانواده‌هایی با درآمد ثابت، منبع مهمی برای پوشش هزینه‌های روزمره فرزندان است.
ضرورت شفاف‌سازی درباره حقوق بازنشستگان تأمین اجتماعی
در شرایط فعلی، کارشناسان بر ضرورت ایجاد سامانه اطلاع‌رسانی شفاف برای بازنشستگان تأکید دارند تا هرگونه تغییر در فیش حقوقی پیش از واریز اعلام شود.
پیشنهاد آن‌ها، افزودن بخشی در سایت tamin.ir برای اطلاع از «وضعیت مزایای حذف یا تغییر یافته» است.
آیا حق اولاد بازماندگان بازخواهد گشت؟
منابع آگاه در وزارت تعاون می‌گویند احتمال دارد پس از بررسی‌های قضایی، پرداخت حق اولاد بازماندگان مجدداً برقرار شود.
اما تا زمان صدور رأی نهایی از دیوان عدالت اداری، این پرداخت متوقف مانده و بودجه‌ای برای آن در نظر گرفته نشده است.
مطالبه بازنشستگان برای بازنگری فوری
بازنشستگان و مستمری‌بگیران خواستار آن هستند که دولت و مجلس با همکاری دیوان عدالت اداری، تکلیف حق اولاد را تا پایان سال ۱۴۰۴ مشخص کنند.
به گفته آن‌ها، این موضوع تنها یک مطالبه مالی نیست، بلکه نماد احترام به شأن بازنشستگان است.
جمع‌بندی
قطع ناگهانی حق اولاد بازماندگان تأمین اجتماعی بدون اطلاع‌رسانی قبلی، موجی از نارضایتی در میان مستمری‌بگیران ایجاد کرده است.
سازمان تأمین اجتماعی در پاسخ، بازماندگان را به دیوان عدالت اداری ارجاع داده است.
با این حال، کارشناسان و کانون‌های بازنشستگی تأکید دارند که تا پیش از صدور رأی قطعی، نباید پرداخت این مزایا متوقف شود.
این ماجرا بار دیگر اهمیت شفافیت، ثبات مقررات و احترام به حقوق بازنشستگان را یادآور می‌شود.
سوالات متداول (FAQ)
۱. چرا حق اولاد بازماندگان تأمین اجتماعی قطع شده است؟
طبق تفسیر جدید از قوانین بیمه‌ای، حق اولاد بازماندگان دختر فعلاً متوقف شده تا رأی نهایی مراجع قضایی صادر شود.
۲. آیا امکان بازگشت حق اولاد وجود دارد؟
بله. در صورت رأی مثبت دیوان عدالت اداری، پرداخت مجدد از ماه‌های آینده ممکن است.
۳. چگونه می‌توان اعتراض کرد؟
از طریق ثبت شکایت در سایت دیوان عدالت اداری یا مراجعه حضوری به شعب تأمین اجتماعی محل پرونده.
۴. آیا این قطع شامل همه بازماندگان می‌شود؟
خیر، فعلاً مربوط به بازماندگان دختر و برخی گروه‌های خاص است.
۵. مبلغ حق اولاد چقدر است؟
حدود ۱۰٪ از حداقل حقوق مستمری‌بگیران، بسته به تعداد فرزندان و نوع پرونده بیمه‌ای.