حجت الاسلام و المسلمین عباس بادله طارسی، از اساتید حوزه علمیه قم در گفت وگو با خبرنگار خبرگزاری حوزه در ساری، با اشاره به جایگاه والای علم و علماء اظهار داشت: در متون اسلامی ما بر علم نافع تأکید شده است.
استاد حوزه علمیه قم گفت: در اصول کافی می خوانیم: «عن أبی الحسن موسی (ع) قال: دخل رسول الله (ص) المسجد فإذا جماعة قد أطافوا برجل فقال ما هذا فقیل علامة فقال و ما العلامة فقالوا له أعلم الناس بأنساب العرب و وقائعها و أیام الجاهلیة و الأشعار العربیة قال فقال النبی (ص) ذاک علمٌ لا یضرّ من جهله و لا ینفع من علمه ثم قال النبی (ص) إنما العلم ثلاثة آیة محکمة أو فریضة عادلة أو سنة قائمة و ما خلاهن فهو فضل» (الکافی (ط - الإسلامیة)؛ ج ۱؛ ص ۳۲)
وی بیان کرد: بر اساس این حدیث شریف، علم سه گونه است که اولین آن، «آیه محکمه» است؛ در تفسیر آن فرموده اند که منظور، اعتقادات انسان است و انسان در این نظر باید قوی بشود؛ مخصوصا ما طلبه ها که در این زمینه باید قوی بشویم. در ابتدای کتاب «جامع المقدمات»، بعد از «بسم الله الرحمن الرحیم»، آمده است: «اول العلم معرفة الجبار»
حجت الاسلام و المسلمین بادله طارسی تصریح کرد: هر کس به اندازه توانایی خود باید خدای عالم را بشناسد و به پروردگار عالم، غیب و قیامت، و انبیاء و اولیاء شناخت پیدا کند. اهمیت دادن به شناخت مسائل اعتقادی، هم برای خودمان و هم برای جامعه باید مورد توجه قرار بگیرد؛ چه اینکه اگر مسائل اعتقادی ضعیف بشود، دیگر مسائل نیز ضعیف خواهد شد.
وی ادامه داد: دومین نوع علم که در این حدیث به آن اشاره شده، «فریضة عادلة» است که در تفسیر آن فرموده اند، منظور از آن، «مسائل اخلاقی» است. این امر، چه برای علما و چه غیر علما، مهم است؛ اخلاق، و مخصوصا اخلاق اسلامی، از جایگاه بالایی برخوردار است؛ ما به عنوان مسلمان، باید بدانیم که چگونه در رفتار، کردار و منش خود عمل کنیم.
استاد حوزه علمیه قم با تأکید بر اسوه بودن پیامبر خدا (ص) ابراز کرد: در قرآن کریم می خوانیم: «و لکم فی رسول الله اسوة حسنة». ابراهیم، پیامبر، علی امیرالمؤمنین، حضرت زهرا (ع) اسوه بودند؛ ما کمبودی در این زمینه نداریم.
وی اضافه کرد: باید توجه کرد که در کنار مسائل اعتقادی، مسائل اخلاقی خیلی مهم است؛ مشکلات عمده جامعه، مخصوصا جامعه اسلامی ما مسائل اخلاقی است؛ اگر اخلاق و رفتار درست بشود، برای دنیا و آخرت انسان ها اثرگزار است.
استاد حوزه علمیه قم به بخش سوم، یعنی «سنة قائمه» پرداخت و خاطرنشان کرد: منظور از آن، مسائل احکام و مسائل فقهی است که از نیازهای ضروری انسان ها به شمار می آید. از این رو می بینیم که در رساله فقها و مجتهدین ما ذکر گردیده که بر انسان واجب است آنچه را که نیاز دارد، یاد بگیرد.
حجت الاسلام و المسلمین بادله طارسی، تأکید کرد: شهدا از جایگاه بالایی برخوردار هستنند، اما علما چه ویژگی هایی دارند که «مداد العلماء افضل من دماء الشهداء». عالم ویژگی هایی دارد که شاید دیگران نداشته باشند؛ و آن، دارا بودن علم با عمل و اخلاص است.
وی اضافه کرد: اینکه می بینیم علما به مقام بسیار عالی می رسند، بی جهت نیست. در مورد مرحوم نراقی رضوان الله تعالی علیه آمده که وقتی جامع السعادات را نوشت، این کتاب به دست بزرگان نجف می رسد و در همین راستا مرحوم بحر العلوم نیز این کتاب را مطالعه می کند، مرحوم نراقی سفری به نجف دارند؛ با توجه به اینکه ایشان مجتهد بزرگواری بودند، همه علما به دیدار ایشان می روند؛ اما علامه بحرالعلوم به دیدار ایشان نمی روند و این امتناع از رفتن، تا سه روز به طول می انجامد؛ بعد از روز سوم علامه بحرالعلوم به دیدار مرحوم نراقی می روند؛ اما ایشان را تحویل نمی گیرند، بعد از آن، مردم می بینند که علامه بحرالعلوم پا برهنه به دیدار مرحوم نراقی می روند. از ایشان سؤال می کنند که چرا این سه روز به دیدار ایشان نرفتید و اکنون پابرهنه می روید. می فرماید: من کتاب ایشان را مطالعه کردم؛ خواستم ببینم که آیا ایشان اهل عمل هم هستند یا نه؛ که دیدم بله! ایشان اهل عمل هستند؛ تواضع کردند.
استاد حوزه علمیه قم در ادامه بیان کرد: «تواضع» و «فروتنی»، «اخلاص» و «نیت پاک»، «اهل تکبر و خودخواهی نبودن» و «مردم دار بودن» ویژگی های علما است که آنها را از دیگران ممتاز کرده است؛ از این رو است که روایت بیان می دارد: «مداد العلماء افضل من دماء الشهدا»
وی ضمن اشاره به شخصیت والای آیت الله حسینی زابلی رضوان الله علیه اظهار کرد: یکی از ویژگی های مهم آیت الله حسینی زابلی تسلط ایشان بر علوم تجربی بوده است، که این امر، علاوه بر تسلط ایشان بر علوم دینی است.
حجت الاسلام و المسلمین بادله طارسی خاطرنشان کرد: امام خمینی(ره) فرمودند: یک عالم، علاوه بر اینکه مسائل علمی فقه و اصول و فلسفه و کلام را باید بداند، دو چیز مهم است که بداند: مسأله زمان و مکان «العالم بزمانه»
وی ادامه داد: عالم بودن به زمان و به مکان، مسأله خیلی مهمی است؛ اینکه امام رضوان الله علیه می تواند سرآمد بشود و دنیا را تکان بدهد، از همین رو بود. همین عالم به زمان و مکان بودن است که می تواند موجب پیشرفت هم خود عالم و مردم عصر خود بشود.
استاد حوزه علمیه قم بیان کرد: به طلبه ها توصیه ای دارم که برگرفته از روایتی از امیرالمؤمنین علی(ع) است: «الناس ثلاثة عالم ربانی و متعلم علی سبیل نجاة و همج رعاع أتباع کل ناعق یمیلون مع کل ریح لم یستضیئوا بنور العلم و لم یلجئوا إلی رکن وثیق» (ثقفی، ابراهیم بن محمد بن سعید بن هلال، الغارات؛ ج ۱؛ ص: ۸۹)، دسته اول، علما و دانشمندان هستند که زحمت کشیدند و علم به دست آوردند، دسته دوم کسانی که به دنبال علم می رود و پژوهش می رود و دسته سوم غثاء خاشاک هستند که ارزشمند نیستند، دو گروه نخست هستند که می تواننند به جامعه ارزش بدهند و خود به تکامل برسند و دیگران را به تکامل برسانند. اما باید توجه داشت که مراد از عالم، عالم عامل به علم است که می تواند ارزشمند و مؤثر مفید بوده باشد.
انتهای پیام. /