به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه در زاهدان، حجت الاسلام والمسلمین مصطفی محامی، نماینده ولی فقیه در سیستان و بلوچستان در جمع دانش‌پژوهان مؤسسه علوم اسلامی خاتم‌النبیین(ص) و شرکت‌کنندگان وبیناری از شهرستان‌های سراوان، ایرانشهر و چابهار، با تبریک آغاز سال تحصیلی جدید و آرزوی توفیق برای طلاب و دانش‌پژوهان، اظهار داشت: هدف ما در این مجموعه، تربیت عالمانی عاقل، مؤمن، دارای اخلاق اسلامی و اهل تعامل با آحاد جامعه اسلامی است. هر یک از این ویژگی‌ها نیازمند تبیین دقیق است و در جلسات پیشین درباره هر کدام سخن گفته‌ایم.
وی با اشاره به مباحث گذشته پیرامون عقل و خردورزی، گفت: عقل وجه امتیاز انسان از سایر حیوانات است و باید آن را حفظ و تقویت کرد. در یکی از جلسات مدارس آموزش و پرورش از من پرسیدند چرا مشروبات الکلی حرام است؟ پاسخ دادم چون وجه امتیاز انسان از حیوان عقل اوست و نباید این امتیاز را از بین ببرد، چه موقت و چه دائم. نتیجه خردورزی، رسیدن به حکمت است و انسان عاقل در دو راهی‌های زندگی راه صحیح را برمی‌گزیند.
حجت الاسلام والمسلمین محامی تصریح کرد: ارتقاء قوه عقلانی و تقویت عقلانیت در فرد و جامعه نیازمند کار و تلاش است و خروجی این مؤسسه باید عالمی باشد که در کنار علم، از عقل و خرد برخوردار باشد. علم بدون تلاش و رنج به دست نمی‌آید و علمای سلف با وجود سختی‌ها، با اخلاص و همت بلند در مسیر علم و تربیت گام برداشتند.
وی در ادامه افزود: خروجی این مؤسسه باید انسان‌هایی با اخلاق، معنویت و خلوص نیت باشند. همه مردم نیازمند اخلاق هستند، اما ما طلاب و مبلغان دینی مسئولیت بیشتری داریم،اگر طهارت روح نباشد، انسان از آیات و روایات درست نمی‌فهمد؛ «لا یَمَسُّهُ إِلَّا الْمُطَهَّرُونَ». ارتباط جان و روح انسان با باطن قرآن زمانی برقرار می‌شود که روح او پاک باشد. اگر چنین نباشد، حتی ممکن است برداشت‌های انحرافی از قرآن شکل گیرد، همان‌گونه که گروه‌های افراطی مانند داعش چنین کردند.
حجت‌الاسلام والمسلمین محامی با بیان اینکه فهم قرآن با فهم علوم تجربی تفاوت دارد، گفت: در علوم تجربی، ایمان یا فسق تأثیری در نتیجه ندارد، اما فهم قرآن مشروط به طهارت روح است. هرچه جنبه معنوی در انسان تقویت شود، خداوند او را در فهم معارف دینی یاری می‌کند.
وی خاطرنشان کرد: طلبه‌ای که می‌خواهد مبلغ دین باشد، باید خود از معنویت و طهارت باطنی برخوردار باشد، زیرا انسانی که نور ندارد، نمی‌تواند نور را به دیگران منتقل کند. همچنین، تبلیغ دین نیازمند اخلاق نیکوست. مبلغ باید با رفتار اخلاقی و عاطفی با مردم سخن بگوید تا کلامش اثرگذار شود. پیامبر اکرم(ص) در مدت کوتاهی جامعه‌ای را متحول کرد و بخش عمده این موفقیت به اخلاق نیکوی ایشان بازمی‌گردد: «إنی بعثت لأتمم مکارم الأخلاق» و خداوند درباره او فرمود: «وَإِنَّکَ لَعَلی خُلُقٍ عَظِیمٍ».
نماینده ولی‌فقیه در استان سیستان و بلوچستان افزود: اگر می‌خواهیم در مسیر پیامبر اکرم(ص) گام برداریم، باید دعوت‌کننده به اخلاق پیامبری باشیم و آن را در وجود خود نهادینه کنیم.
وی در بخش دیگری از سخنان خود اظهار داشت: باید انسان‌هایی تربیت شوند که اهل تعامل، همکاری و ارتباط با تمام آحاد امت اسلامی باشند و نگاه آنان باید فرامذهبی باشد تا بتوانند در مسیر احیای تمدن نوین اسلامی و اتحاد امت اسلامی نقش‌آفرینی کنند. فردی که بداخلاق و تندخوست و تنها خود را کامل می‌پندارد، نمی‌تواند در مسیر تعامل و وحدت گامی بردارد.
حجت‌الاسلام والمسلمین محامی تأکید کرد: تمام این مباحث زنجیروار با یکدیگر مرتبط‌اند و هدف نهایی آن است که خروجی مؤسسه، عالمانی باشند که در کنار علم و ایمان، از عقلانیت، اخلاق و روحیه تعامل برخوردار باشند.
نماینده مقام معظم رهبری در سیستان و بلوچستان در ادامه اظهار داشت: موضوع جدید این جلسه در امتداد همان مباحث پیشین است و با هدف رشد عقلانیت و تقویت قوه عاقله مطرح می‌شود. یکی از راه‌های تحقق این هدف، «تعارف» به معنای آشنایی با یکدیگر است، باید بکوشیم تا همدیگر را بشناسیم و معتقدات و معارف یکدیگر را درک کنیم تا زمینه همکاری فراهم شود.
وی افزود: در معارف اسلامی مذاهب مختلف، بخش عمده مباحث، مشترک است و اختلافات در جزئیات طبیعی است. شناخت مشترکات و آشنایی با دیدگاه‌های یکدیگر، زمینه تعامل و هم‌افزایی را فراهم می‌سازد. اگر پیروان مذاهب از یکدیگر آگاهی نداشته باشند، دشمن با تبلیغات سوء، بذر کینه و اختلاف را میان آنان می‌پراکند.
حجت‌الاسلام والمسلمین محامی با اشاره به طراحی مرزهای سیاسی و فرهنگی برای ایجاد تفرقه در جهان اسلام، گفت: دشمنان با تحریکات قومی و مذهبی، اختلاف میان اقوام و مذاهب را دامن می‌زنند و ما باید برای شناخت متقابل بکوشیم تا از بروز فتنه جلوگیری شود.
وی با اشاره به تجربه شخصی خود در سراوان بیان کرد: در اوایل دهه هفتاد که برای تبلیغ به سراوان رفتم، مشاهده کردم شیعه و اهل سنت شناختی از هم ندارند. با پیشنهاد برگزاری کلاس‌های مشترک، طلاب هر دو مذهب توانستند دیدگاه‌های یکدیگر را بشناسند و فضای تفاهم شکل گرفت.
نماینده ولی‌فقیه افزود: بعدها جلسات مشترکی در مناسبت‌هایی چون عید مبعث و نیمه‌شعبان برگزار کردیم که موجب تغییر نگرش و رفع سوءتفاهم‌ها شد. دشمن از ناآگاهی ما نسبت به یکدیگر سوءاستفاده می‌کند، اما اگر خودمان معارف هم را بشناسیم، اختلافات از میان می‌رود.
وی تأکید کرد: گسترش آشنایی و تعامل میان مذاهب اسلامی، بسیاری از مشکلات را برطرف می‌کند. حتی در موضوعات اختلافی مانند امامت و خلافت، اگر نگاه ما علمی و منصفانه باشد، اختلاف به دشمنی نمی‌انجامد.
حجت‌الاسلام والمسلمین محامی افزود: نباید تصور کنیم طرف مقابل از روی عناد با حقیقت مخالفت می‌کند؛ بلکه هر مذهب براساس اجتهاد خود به نتیجه‌ای رسیده است. نگاه علمی و منصفانه، در برابر نگاه تکفیری و افراطی قرار دارد.
وی خاطرنشان کرد: مباحث اختلافی نباید در میان عموم مطرح شود، اما در محیط‌های علمی باید به‌صورت منطقی بررسی گردد تا شناخت متقابل افزایش یابد. از همین‌رو، بخشی از دروس مؤسسه خاتم‌النبیین(ص) به‌صورت مقارن برگزار می‌شود تا موجب گسترش افق فکری طلاب گردد.
نماینده ولی‌فقیه در سیستان و بلوچستان ادامه داد: آشنایی با دیدگاه‌های مختلف موجب افزایش قدرت تشخیص و انتخاب می‌شود. قرآن کریم می‌فرماید: «فَبَشِّرْ عِبَادِ الَّذِینَ یَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَیَتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ». هرچه افق اندیشه بازتر باشد، رشد علمی بیشتر می‌شود.
وی تأکید کرد: شناخت متقابل و گفت‌وگوی علمی، عامل تحکیم وحدت و رفع سوءتفاهم‌هاست. در مباحث کلامی نیز باید با شرح صدر برخورد کنیم؛ اختلاف در مراتب توحید نباید موجب نفی ایمان دیگران شود. تفکر تکفیری و افراطی در هر مذهب که باشد، خطرناک است و تنها گفت‌وگوی علمی و منصفانه می‌تواند آن را اصلاح کند.