حذف یارانه نقدی از مهرماه قطعی شد. دولت اعلام کرده است که دهک‌های بالای درآمدی (۸ تا ۱۰) از مهر ۱۴۰۴ دیگر یارانه نقدی دریافت نخواهند کرد.
به‌گفته وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، ملاک حذف، حداقل حقوق و میزان درآمد خانوار است و سقف دقیق برای هر خانوار اعلام شده است.

چرا حذف یارانه نقدی در مهر انجام می‌شود؟

اجرای حذف یارانه نقدی از مهر به این دلیل است که دهک‌بندی جدید درآمدی از شهریور نهایی شده و حالا پایگاه رفاه ایرانیان توانسته داده‌های بانکی، مالیاتی و بیمه‌ای را تجمیع کند.
به‌گفته‌ی یک مقام وزارت رفاه، از ماه مهر «فاز عملیاتی حذف یارانه نقدی» آغاز می‌شود و پیامک اطلاع‌رسانی برای خانوارهای مشمول ارسال خواهد شد.

چه کسانی مشمول حذف یارانه نقدی از مهر می‌شوند؟

بر اساس مصوبه هیئت وزیران، دهک‌های هشتم، نهم و دهم به‌عنوان خانوارهای پردرآمد شناخته می‌شوند.
این گروه‌ها عمدتاً شامل افراد زیر هستند:

• کارکنان و مدیران با حقوق ماهانه بالای ۳۰ میلیون تومان

• صاحبان مشاغل آزاد و شرکت‌های خصوصی با گردش مالی بالا

• خانوارهایی که بیش از یک ملک یا خودروی لوکس دارند

حداقل حقوق برای حذف یارانه نقدی چقدر است؟

در مصوبه اسفند گذشته، حداقل حقوق لازم برای حذف یارانه نقدی به‌صورت زیر تعیین شد:

 این جدول مبنای جدید دهک‌بندی است و اگر درآمد خانوار از این ارقام بالاتر باشد، یارانه نقدی آنها از مهر حذف می‌شود.

دولت بر چه اساسی حذف یارانه نقدی را انجام می‌دهد؟

وزارت رفاه از طریق پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان و با اتصال به بانک مرکزی، سازمان امور مالیاتی، ثبت احوال و بیمه‌ها، وضعیت درآمدی مردم را ارزیابی می‌کند.
معیارهای کلیدی عبارتند از:

• میانگین تراکنش‌های بانکی ماهانه

• تعداد حساب‌ها و کارت‌خوان‌ها

• ارزش خودرو و ملک

• حقوق دریافتی و بیمه پرداختی

• تعداد اعضای خانواده و سرانه درآمد

آیا حذف یارانه نقدی شامل همه اعضای خانواده است؟

بله. یارانه خانوار به‌صورت واحد حذف می‌شود؛ به‌عبارت دیگر اگر سرپرست خانوار در دهک بالا باشد، همه اعضای خانواده از فهرست یارانه نقدی خارج می‌شوند.
اما در صورت اشتباه، اعتراض سرپرست از طریق سامانه my.gov.ir قابل ثبت است.

روند حذف یارانه نقدی تا پایان سال چگونه خواهد بود؟

طبق برنامه دولت:

• تا پایان مهر: حذف ۱۰ میلیون نفر

• تا پایان پاییز: حذف ۱۴ میلیون نفر

• تا پایان سال ۱۴۰۴: حذف کامل ۱۸ میلیون نفر از دهک‌های بالا

به این ترتیب، تعداد کل یارانه‌بگیران کشور از ۷۸ میلیون نفر به حدود ۶۰ میلیون نفر کاهش می‌یابد.

حذف یارانه نقدی چه هدفی دارد؟

هدف اصلی، انتقال منابع به دهک‌های پایین و تقویت کالابرگ الکترونیک است.
وزارت اقتصاد اعلام کرده است که بودجه آزادشده از حذف دهک‌های بالا برای تأمین اعتبار دهک‌های ۱ تا ۳ در طرح کالابرگ استفاده خواهد شد.

آیا امکان بازگشت یارانه حذف‌شده وجود دارد؟

بله. خانوارها می‌توانند با ورود به سامانه «حمایت» وزارت رفاه، اعتراض خود را ثبت کنند.
در صورت تأیید مجدد دهک درآمدی، یارانه نقدی در ماه بعد به حساب آن‌ها بازگردانده می‌شود.

اگر اشتباهی در حذف یارانه نقدی رخ دهد، چه باید کرد؟

کافی است وارد سایت https://hemayat.mcls.gov.ir شوید و با کد ملی سرپرست خانوار اعتراض ثبت کنید.
در این صفحه امکان مشاهده وضعیت دهک، تاریخ آخرین واریز و علت حذف درج شده است.

آیا حذف یارانه نقدی باعث حذف کالابرگ هم می‌شود؟

خیر. حذف یارانه نقدی لزوماً به معنای حذف کالابرگ نیست.
در برخی استان‌ها، خانوارهایی که درآمدشان مرزی بوده است (مثلاً ۳۷ میلیون تومان)، یارانه نقدی‌شان قطع شده ولی هنوز اعتبار کالابرگ آن‌ها فعال است.

حذف یارانه نقدی شامل بازنشستگان می‌شود؟

بر اساس اعلام وزارت رفاه، بازنشستگان سازمان تأمین اجتماعی و کشوری که دریافتی ماهانه کمتر از ۵۰ میلیون تومان دارند، فعلاً مشمول حذف نیستند.
اما در فاز دوم پالایش، ملاک میانگین درآمد سالانه نیز لحاظ خواهد شد.

حذف یارانه نقدی چه پیامدی برای بودجه دارد؟

به‌گفته کارشناسان اقتصادی، حذف ۱۸ میلیون یارانه‌بگیر می‌تواند حدود ۷۰ هزار میلیارد تومان در سال برای دولت صرفه‌جویی ایجاد کند.
این منابع به‌صورت هدفمند صرف حمایت از دهک‌های پایین و اجرای طرح‌های معیشتی می‌شود.

آیا حذف یارانه نقدی عادلانه است؟

برخی اقتصاددانان معتقدند اجرای دقیق و شفاف می‌تواند به عدالت منجر شود، اما شرط آن دقت در داده‌ها است.
اگر خانوارهایی با درآمد واقعی متوسط اشتباه در دهک بالا قرار گیرند، ممکن است اعتماد عمومی به طرح از بین برود.

حذف یارانه نقدی چه تفاوتی با حذف یارانه انرژی دارد؟

یارانه نقدی مستقیماً به حساب خانوار واریز می‌شود، اما یارانه انرژی (بنزین، گاز، برق) غیرمستقیم است.
فعلاً فقط حذف یارانه نقدی در حال اجراست؛ اما احتمال دارد در نیمه دوم ۱۴۰۵ طرح «یارانه ترکیبی» آغاز شود.

آیا دهک‌بندی یارانه نقدی تغییر می‌کند؟

بله. طبق اعلام رئیس مرکز رفاه ایرانیان، دهک‌بندی‌ها هر سه ماه یک‌بار به‌روزرسانی می‌شوند.
در نتیجه ممکن است خانوارهایی که در مهر حذف شده‌اند، با تغییر درآمد یا اشتغال، مجدداً مشمول شوند.

جمع‌بندی: حذف یارانه نقدی از مهر، گام بزرگ در هدفمندی

با اجرای طرح جدید از مهر ۱۴۰۴، حذف یارانه نقدی وارد مرحله جدی شده است.
حداقل حقوق مبنای حذف برای خانوارهای تک‌نفره ۳۰ میلیون تومان تعیین شده و تا پایان سال، حدود ۱۸ میلیون نفر از فهرست یارانه‌بگیران خارج می‌شوند.
این اقدام قرار است زمینه‌ساز اجرای گسترده‌تر کالابرگ الکترونیک و یارانه هدفمند باشد.

 سوالات متداول

۱. حذف یارانه نقدی از چه زمانی شروع می‌شود؟
از مهر ۱۴۰۴ به‌صورت مرحله‌ای در سراسر کشور.

۲. حداقل درآمد برای حذف یارانه نقدی چقدر است؟
برای خانوار تک‌نفره ۳۰ میلیون، و برای خانوار پنج‌نفره ۶۰ میلیون تومان در ماه.

۳. آیا امکان اعتراض وجود دارد؟
بله، از طریق سامانه hemayat.mcls.gov.ir.

۴. چند نفر تا پایان سال حذف می‌شوند؟
در مجموع ۱۸ میلیون نفر از دهک‌های ۸ تا ۱۰.

۵. آیا یارانه کالابرگ جایگزین می‌شود؟
بله، دهک‌های پایین به‌جای یارانه نقدی، کالابرگ الکترونیکی دریافت خواهند کرد.

فهرست منابع خبری رسمی و معتبر (استنادی برای متن)

1. خبرآنلاین

2. پایگاه خبری اقتصادآنلاین

3. ایرنا (خبرگزاری جمهوری اسلامی)

4. تسنیم‌نیوز (پایگاه خبری تسنیم)

5. ایسنا (خبرگزاری دانشجویان ایران)

6. مهرنیوز

7. سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها (منبع رسمی دولتی)لینک: https://www.hadafmandi.ir

8. مرکز اطلاعات رفاه ایرانیان (وابسته به وزارت تعاون

9. روزنامه همشهری آنلاین