ذره‌بین روی ادعای سرمربی؛ کدام جوانگرایی آقای قلعه‌نویی؟
ادعای‌های خبرساز امیر قلعه‌نویی، سرمربی تیم ملی، سوژه برنامه «لایو 360» بود.
برنامه «لایو 360»، دوشنبه، به بررسی ادعاهای امیر قلعه‌نویی، سرمربی تیم ملی ایران، اختصاص داشت؛ از وعده‌هایش برای جوانگرایی در تیم ملی گرفته تا اظهارات عجیب و خبرسازش درباره کیفیت تیم ملی ایران، به ویژه در بازی مقابل روسیه.
614 روز بدون تغییری خاص
ابتدای این برنامه به بررسی شرایط تیم ملی در فاصله تقریبی 8 ماهه در جام جهانی اختصاص داشت. ایرانِ تحت نظر امیر قلعه‌نویی پس از ناکامی در رقابت‌های جام ملت‌های آسیا، 614 روز فرصت داشت تا خونی تازه در کالبد بدمد. با این حال، چنین موضوعی در تیم ملی اعمال نشده تا شرایط بدون تغییر باقی بماند؛ نه روند رو به رشدی مشاهده شده و نه حتی میانگین سنی تیم ملی پایین آمده است. در چنین فضایی، فاصله هواداران با تیم ملی ایران هم زیاد و زیادتر شده تا به لحاظ محبوبیت، شرایط این تیم، در مقایسه با ادوار گذشته دشوارتر هم شود. در کنار این موارد، اعتماد ملی به این تیم هم کمتر شده؛ این روزها رسانه‌های مختلف با تیترهای ریز و درشت، به عملکرد تیم ملی انتقاد دارند. نمایش این تیم به قدری خبرساز شده که تبدیل به سیبلی برای رسانه شده؛ به طوری که حتی صدای انتقاد رسانه‌های همراه با جریان حاکم بر فدراسیون فوتبال هم درآمده است.
کدام بازی را دیدید آقای قلعه‌نویی؟
در ادامه برنامه «لایو 360» به اتفاقات بازی ایران و روسیه پرداخته شد؛ دیداری که با شکست 2 بر یک تیم ملی ایران همراه شد. در آن بازی، ایران نمایش خوبی نداشت و صدای منتقدان را درآورد. از همه بدتر اینکه، کارشناسان فوتبال روسیه هم از کیفیت بد تیم ملی ایران انتقاد کردند. در چنین شرایطی ولی امیر قلعه‌نویی، در کنفرانس خبری پیش از دیدار با تانزانیا، در چرخشی آشکار، از این گفت که کارشناسان روسی، متفق‌القول از بازی تیم ملی ایران تمجید کرده و آن را خوب توصیف کردند. این درحالی است که علاوه بر آندری آرشاوین و والری کارپین، سرمربی تیم ملی روسیه، که اعتقاد داشتند ایران فقط تاکتیک اوت دستی داشت، یوری گافریلوف، بازیکن قدیمی روس‌ها هم با انتقاداتی تند، بازیکنان تیم ملی ایران را توریست توصیف کرده بود. او در بخشی از اظهاراتش گفته بود که «برایم این سوال پیش آمده که اصلا ایران چطوری به جام جهانی رسیده است؟ آن‌ها چه تیم‌هایی را شکست داده‌اند؟ شاید در ادامه تیم‌شان بهتر و جنگنده‌تر شود و احتمالا به زمان بیشتری نیاز داشته باشند. شاید هم متفاوت‌تر از چیزی بودند که نشان دادند. به هر حال، در حال حاضر، مسئله این است که آن‌ها به روسیه سفر کرده‌اند؛ کشوری که به ندرت به آنجا سفر می‌کنند. بسیاری از بازیکنان آن‌ها احتمالا برای اولین‌بار بود که به روسیه سفر می‌کردند و هیچ کس نمی‌داند دیگر فرصتی برای‌شان دست می‌دهد که به ولگوگراد سفر مجددی داشته باشند یا خیر. به همین خاطر است که این طوری به نظر می‌رسید که انگار در قالب یک مشت توریست برای دیدن شهر آمده بودند تا جاذبه‌های ولگوگراد را بببیند».
با توجه به ادعای متناقض امیر قلعه‌نویی درباره اظهارات کارشناسان روسی، به نظر می‌رسد سرمربی تیم ملی ایران کلا یک بازی دیگر را دیده؛ وگرنه هم به لحاظ شکل بازی و هم نکات آماری، روسیه تیم برتر میدان بود.
از کدام جوانگرایی صحبت می‌کنید؟
دیگر موضوعی که در برنامه «لایو 360» مورد بررسی قرار گرفت، وعده امیر قلعه‌نویی برای پوست‌اندازی در تیم ملی بود. او بعد از حذف از جام ملت‌های آسیا در کنفرانس خبری گفته بود از این به بعد پوست‌اندازی 60 درصد به بالا را در تیم ملی اعمال خواهد کرد. قلعه‌نویی گفته بود: «ما از الان باید به فکر تغییرات باشیم و باید یکسری نیروهای جوان‌تر وارد چرخه تیم‌ملی کنیم و بتوانیم تغییرات بالای ۶۰ درصد داشته باشیم که هم تیم جوان شده باشد و هم از نظر نتیجه عقب نیفتیم». این ادعای قلعه‌نویی هم مورد بررسی قرار گرفت و مشخص شد که میانگین سنی تیم ملی ایران نه تنها کم نشده بلکه در بازی مقابل روسیه به نزدیکی 31 سال رسیده است! جالب آنکه از نفرات حاضر در تیم ملی ایران در جام ملت‌های آسیا، 20 نفر، همچنان در تیم ملی کنونی حاضر هستند که این مورد تغییر حداکثری 25 درصدی را نشان می‌دهد که اختلاف زیادی با ادعای قلعه‌نویی دارد. این موضوع البته در ترکیب اصلی وخیم‌تر است و تغییرات نزد بازیکنانی که ممکن است در ترکیب اصلی تیم ملی به میدان بروند، به مراتب کم‌وکمتر است.
وعده دادن برای حفظ نیمکت تیم ملی؟
مشخص نیست وعده‌های عملی نشده امیر قلعه‌نویی درباره جوانگرایی در تیم ملی به چه منظوری داده شده؛ واضح است روند برای جوانگرایی در تیم ملی به درستی طی نمی‌شود و گزینه‌های جوانی که شانس حضور در ترکیب اصلی را دارند، نیمکت و یا سکونشین شده‌اند. احتمالا قلعه‌نویی حاضر به پذیرش ریسک استفاده از بازیکنان جوان نیست تا با کسب نتیجه، به هدفی که در سر دارد، یعنی حفظ نیمکت و قطعی کردن حضورش در جام جهانی، نزدیک‌تر شود. در اندیشه‌های قلعه‌نویی، به نظر، حضور قطعی در جام جهانی، مهمتر از جوانگرایی است. البته که این موضوع با بررسی شرایط سنی ایران در جام جهانی، به وضوح شکل بدتری به خود می‌گیرد؛ چراکه تیم ملی زمان صعود به جام جهانی میانگین 31.2 را ثبت کرده و با توجه به فاصله یک ساله، ممکن است میانگین سنی تیم ملی در جام جهانی تا 32 سال هم بالا برود!
پیرترین تیم جام جهانی
در ادامه برنامه، با اشاره به شرایط سنی تیم ملی در ادوار مختلف تورنمنت‌های مهم، روشن شد ایران در جام جهانی پیش‌رو هم دوباره عنوان پیرترین تیم جام جهانی را به خود اختصاص خواهد داد. تیم ملی در جام جهانی قبلی، مسن‌ترین تیم و در جام ملت‌های آسیا هم دومین تیم پیر جام بود. با ادامه روند کنونی، ایران در جام جهانی 2026 هم دوباره عنوان پیرترین تیم جام جهانی را به خود اختصاص خواهد داد. چنین مواردی به وضوح نشان می‌دهد برای آینده فوتبال ایران فکری نشده و تمرکز اصلی روی نتیجه‌گیری گذاشته شده است. هرچند که در این بین، نباید میانگین سنی لیگ فوتبال ایران را هم نادیده گرفت. میانگین سنی لیگ 28.6 سال است که به اندازه کافی بالا است؛ ولی در همین مورد، یک فاکتور دیگر علیه قلعه‌نویی رو می‌شود؛ چرا که میانگین تیم ملی در عصر امیر قلعه‌نویی از میانگین هر 3 دوره اخیر لیگ برتر ایران هم بالاتر است که خود گویای همه چیز است.
میدان دادن به جوانان؟ هرگز!
ادعای امیر قلعه‌نویی درباره جوانگرایی، همواره با یک موضوع دیگر همراه شده؛ اینکه او اعتقاد دارد همواره به جوانان میدان داده است. این ادعا هم دیگر موضوعی بود که در برنامه «لایو 360» مورد بررسی قرار گرفت. همین بررسی‌ها نشان می‌دهد تیم‌های باشگاهی اخیر امیر قلعه‌نویی هم اصلا وضعیت خوبی نداشته؛ میانگین سنی تیم او در سپاهان سپاهان 28.8 سال بوده و سپس در گل‌گهر هم آمار 28.9، 29 و 29.7 را به جا گذاشته است. این آمار نشان می‌دهد ادعای قلعه‌نویی به همراه دستیار همیشگی‌اش، سعید الهویی، درباره استفاده از جوانان و اعتقاد به بازیکنان جوان، درست نیست و از پایه ایراد دارد. در این بخش از برنامه عنوان شد که مربی باید جسارت استفاده از بازیکنان جوان را داشته باشد و پشت بهانه‌هایی که بازیکن جوانی معرفی نشده تا از آن‌ها استفاده شود، پنهان نشود. همین روزها فوتبال ایران بازیکنان جوان خوبی از جمله آریا یوسفی، حزباوی، حسین‌نژاد، سحرخیزان و غیره را دارد که زمان کمی به آن‌ها برای بازی در ترکیب اصلی تیم ملی ایران داده شده است.
استفاده از جوانان؛ فقط در حد شعار
در برنامه «لایو 360» به طور مشخصی، مدت زمانی که به بازیکنان جوان، فرصت بازی داده شده، مورد ارزیابی قرار گرفت. در این بخش، مشخص شد که به بازیکنان زیر 25 سال، کلا 2893 دقیقه فضا داده شده که 7 درصد مجموع کل زمان‌ها را شامل می‌شود. این موضوع درباره استفاده از بازیکنان زیر23 سال بدتر شده و کلا 973 دقیقه به آن‌ها فرصت داده شده که این موضوع 3 درصد مجموع دقایق را شامل شده است. مرور همین موارد هم به خوبی ثابت می‌کند زنگ خطرِ به صدا درآمده درباره فوتبال پیر ایران، در آینده هشدار خطرناک‌تری هم در پی دارد که نیاز به درمان فوری و جدی خواهد داشت.
نگرانی از اوضاع خط دفاعی تیم ملی
در بخش‌های دیگری از برنامه، عملکرد خط دفاعی تیم ملی ایران مورد بررسی قرار گرفت. در این بخش مشخص شد طی 15 سال اخیر، این روزها هم تعداد ضربات در چارچوب به دروازه ایران بیشتر و هم تعداد گل‌های خورده بیشتر شده است. این مورد در کنار ترسو بازی کردن و گل خوردن از تیم‌های درجه چندم آسیایی هم تبدیل به معضلی جدی شده که نگرانی‌ها را افزایش داده است.
در ادامه به بحران ترکیب اصلی تیم ملی هم اشاره و مشخص شد در 38 بازی اخیر تیم ملی، ایران فقط 2 بار با یک ترکیب ثابت در خط دفاعی به میدان رفته و در بقیه موارد، حداقل یک تغییر در این فاز اعمال شده است. این مورد بیانگر آن است که در فاصله اندک مانده تا شروع جام جهانی، هنوز ترکیب خط دفاعی و بازیکنانی که قرار است فیکس بازی کنند، مشخص نیست. ضمن اینکه چنین شرایطی موجب سردرگمی بیشتر بازیکنان هم شده و آن‌ها هنوز نمی‌دانند بالاخره قرار است در کنار کدام بازیکن در ترکیب به میدان بروند.
ایجاد فاصله با مردم
در بخش انتهایی «لایو 360» با اشاره به اظهارات عجیب قلعه‌نویی در کنفرانس‌های خبری به این مورد اشاره شد که چنین موردی باعث می‌شود فاصله بین تیم ملی با مردم بیشتر و بیشتر شود. او حاضر به پذیرش انتقادات نیست و منتقدان را محکوم به ارائه نقدهایی همراه با حب‌وبغض می‌کند. صحبت از کینه و نفرت، موضوعی نیست که بتواند شرایط این تیم را بهتر کند. آخرین جملات ارائه شده در این برنامه، بدون هشدار هم نبود؛ «می‌شود تیم ملی خوبی نداشت ولی کنار مردم بود»