به گزارش خبرگزاری بین‌المللی اهل‌بیت(ع) ـ ابنا ـ مقاله منتشرشده در وب‌سایت الجزیره انگلیسی توسط یاشراج شارما و عبید حسین گزارشی جامع درباره درگیری‌های اخیر میان پاکستان و افغانستان، دلایل شروع آن، آخرین تحولات و نقش کشورهای منطقه و جهان در این تنش‌ها و پیش‌بینی‌ها برای آینده این بحران ارائه می‌دهد.
تبادل آتش و کشته‌ها
گزارش می‌گوید که نیروهای دو کشور در چند نقطه مرزی اقدام به تبادل آتش مرگبار کرده‌اند. هر یک از طرفین ادعا کرده‌اند که توانسته‌اند نقاط مرزی را تصرف یا تخریب کنند و ده‌ها نفر از طرف مقابل کشته شده‌اند. این یکی از شدیدترین درگیری‌های مرزی در سال‌های اخیر است.
علت شروع تنش
روز پنج‌شنبه، ۹ اکتبر، انفجارهای متوالی در کابل و یک انفجار دیگر در بازار غیرنظامی استان باکتیکا رخ داد. کابل، اسلام‌آباد را به نقض حاکمیت خاک افغانستان متهم کرد، در حالی که پاکستان مسئولیت مستقیم انفجارها را نپذیرفت اما از افغانستان خواست فعالیت‌های طالبان پاکستان را کنترل کند. منابع امنیتی پاکستانی گفته‌اند حملات هوایی علیه نور ولی محسود، رهبر طالبان پاکستان، انجام شده است، اما صحت جان سالم بردن او قابل تأیید مستقل نیست.
روابط گذشته دو کشور
پاکستان و طالبان زمانی متحد بودند و منافع امنیتی مشترک داشتند، اما رابطه آن‌ها پس از آنکه اسلام‌آباد طالبان افغانستان را به پناه دادن به طالبان پاکستان متهم کرد، به دشمنی تبدیل شد. مرکز مطالعات امنیتی اسلام‌آباد گزارش داده است که طی ۹ ماه نخست سال جاری حداقل ۲۴۱۴ نفر در حملات کشته شده‌اند و اگر این روند ادامه یابد، سال ۲۰۲۵ ممکن است یکی از خونین‌ترین سال‌ها برای پاکستان باشد.
در دوره نخست‌وزیری عمران خان، تلاش شد طالبان پاکستان از ادامه حملات خودداری کنند، اما این توافق پس از مدتی شکست و حملات شدت گرفت.
علت مستقیم درگیری
تحلیلگران می‌گویند افزایش حملات طالبان پاکستان علیه سربازان پاکستانی علت مستقیم درگیری‌ها بوده است. محمود جان بابر، تحلیلگر سیاسی و امنیتی، می‌گوید این حملات حتی شامل عملیات‌های انتحاری می‌شود و پاکستان را مجبور به پاسخ نظامی داخل خاک افغانستان کرده است. افغانستان نیز به دلیل ترس از شورش داخلی، در مقابله با طالبان پاکستان دست به اقدامی نزده است.
مواضع کشورهای منطقه
این تنش‌ها باعث نگرانی کشورهای منطقه شده است. ایران، قطر و عربستان از هر دو طرف خواسته‌اند خویشتنداری کنند و دیپلماسی و گفتگو را اولویت دهند. هند هنوز موضع رسمی اعلام نکرده و این مساله باعث بدگمانی اسلام‌آباد نسبت به نقش دهلی‌نو شده است. تحلیلگران معتقدند دیدار وزیر خارجه افغانستان از هند و استقبال گرم از او ممکن است یکی از دلایل تشدید اقدامات پاکستان باشد.
احتمال تشدید درگیری
کارشناسان امنیتی و دیپلمات‌های پیشین بر این باورند که هر دو کشور تمایل دارند از تشدید بحران جلوگیری کنند. افغانستان توانایی نظامی سنتی قابل مقایسه با پاکستان ندارد و جنگ چریکی متفاوت از جنگ نظامی است. هر دو طرف با مشکلات داخلی مواجه‌اند و تلاش خواهند کرد تنش‌ها کاهش یابد.
همچنین دو کشور باید از مسیر دیپلماتیک برای حل اختلافات استفاده کنند؛ ملاقات‌های اخیر وزرای خارجه دو کشور نشان داده است که هر دو طرف متعهد به عدم درگیری هستند. حمایت چین و روسیه از دیپلماسی و فشار برای بازگشت طرفین به میز مذاکره نیز مؤثر خواهد بود.
با این حال، وجود طالبان پاکستان بزرگ‌ترین مانع برای بهبود روابط دو کشور است و تا زمانی که این عامل پابرجاست، تنش‌ها ادامه خواهند داشت.
..............................
پایان پیام/ ۲۶۸