به گزارش خبرگزاری تسنیم از کرج، 118 سال پیش، در روز 20 مهر سال 1294 یک مرکز معتبر پژوهشی در زمینه کشاورزی به نام دبستان برزگران در محل دانشکدگان کشاورزی و منابع طبیعی کرج تأسیس شد، البته نه برای کودکان بلکه جوانان 17 تا 25 ساله دارای سواد خواندن و نوشتن در آن ثبت‌نام می‌کردند.
این دبستان پس از چند سال گسترش یافت و نام آن به «مدرسه فلاحت» تغییر کرد؛ هرچند در برخی منابع از آن با عنوان «مدرسه فلاحت مظفری» نیز یاد می‌شود. پس از حدود 10 تا 15 سال، در سال 1303، این مرکز معتبر به دانشکده کشاورزی کرج تبدیل شد.
این در حالی است که 6 سال پس از آن، در سال 1313، دانشگاه تهران تأسیس شد؛ این نشان می‌دهد که کرج در آن زمان تا چه اندازه پیشرو و جلوتر از بسیاری مراکز علمی کشور بوده است. بنابراین 20 مهرماه به‌عنوان «روز کرج» انتخاب شد و 20 مهرماه 1404 دهمین سال برپایی این روز است.
طی 9 سال گذشته این روز با عنوان روز ملی البرز برگزار می‌شد، اما به دلایلی واژه «ملی» از پیشوند بسیاری از نام‌های روزها حذف و روز البرز به 21 بهمن‌ماه منتقل شد. البته در گذشته 21 فروردین‌ماه هم‌زمان با جشنواره لاله‌های کرج نیز به‌عنوان روز کرج انتخاب شده بود که احتمال دارد حفظ شود.
روز فرهنگی کرج به‌منظور پاسداشت هویت تاریخی، فرهنگی و اجتماعی این شهر و تقدیر از میراث معنوی و ارزش‌های مردمی آن نام‌گذاری شده و این نام‌گذاری نمادی است از اهتمام نسبت به شناسایی و معرفی جلوه‌های فرهنگی و تاریخی شهر، از جمله مشاهیر، هنرمندان، شهدای گرانقدر و سنت‌های بومی و اقوام مختلف ساکن در کرج.
هدف از برگزاری این روز، ارتقای هویت شهری، ترویج فرهنگ مشارکت اجتماعی و تقویت پیوند نسل‌های مختلف شهروندان با تاریخ و سنت‌های اصیل کرج است. اجرای برنامه‌های مرتبط با این روز، فرصتی را برای آشنایی عموم مردم، به‌ویژه کودکان و نوجوانان، با فرهنگ و میراث تاریخی کرج فراهم و حس تعلق فرهنگی و اجتماعی را در شهروندان تقویت می‌کند.
در این راستا به‌مناسبت 20 مهرماه، روز کرج خبرنگار تسنیم از کرج گفت‌وگویی را با حسین سعیدی‌سیرایی، رئیس کمیسیون فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شورای اسلامی شهر کرج ترتیب داده که در ادامه می‌خوانید:
تسنیم: در خصوص نام‌گذاری روز کرج و دلایل انتخاب این روز توضیح دهید؟ آیا این نام‌گذاری به ثبت رسیده است؟
روز کرج از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، زیرا به هویت‌بخشی ملی کمک می‌کند و جایگاه کرج را به‌عنوان شهری تاریخی، با اصالت، دارای میراث معنوی، شهدای گرانقدر و مشاهیر برجسته نشان می‌دهد.
در سال گذشته در جلسه شورای فرهنگ عمومی البرز، با حضور دستگاه‌های مختلف و نماینده ولی فقیه در استان و امام‌جمعه کرج، مقرر شد پس از پایش موضوعات مختلف و برنامه‌ریزی‌های لازم، اقدامات مربوطه به مرحله اجرا برسد و سپس اقدامات مقتضی جهت ثبت روز ملی کرج در تقویم فرهنگی کشور انجام شود.
بر این باورم که کرج سربلند، همانند سایر کلان‌شهرها، شایسته داشتن یک روز خاص و ویژه است که البته برگزاری فاخر این روز، نیازمند برنامه‌ریزی بلندمدت و یک‌ساله است و صرفاً با اجرای برنامه‌های چندهفته‌ای امکان‌پذیر نخواهد بود.
تسنیم: چشم‌انداز و نقشه راه کمیسیون فرهنگی شورای شهر برای هویت‌سازی فرهنگی کرج چیست؟ چه شاخص‌های قابل‌اندازه‌گیری برای موفقیت این نقشه راه تعریف کرده‌اید؟
اعتقاد دارم هویت‌سازی یک شهر، فرآیندی مقطعی و محدود به یک یا دو سال نیست و تنها به یک کمیسیون خاص نیز محدود نمی‌شود. دستیابی چنین هویتی نیازمند عزم جدی، برنامه‌ریزی بلندمدت و مشارکت فعال همه دستگاه‌ها و نهادهای مرتبط است تا ریشه‌دار، پایدار و مؤثر باشد.
با این حال، آنچه تاکنون در کمیسیون فرهنگی شورای اسلامی شهر کرج موردتوجه قرار گرفته، تلاش برای پررنگ کردن نقش و مشارکت مردم در فرآیند تصمیم‌گیری‌های فرهنگی بوده که این امر نشان‌دهنده اهمیت نگاه مشارکتی در شکل‌دهی فرهنگ و هویت شهری است.
به‌طورکلی می‌توان گفت شورای اسلامی شهر کرج اقدامات و مصوباتی دارد که زمینه تحقق عدالت فرهنگی و توزیع متوازن امکانات فرهنگی را فراهم می‌آورند. از جمله این اقدامات می‌توان به تصویب سند جامع فرهنگی - اجتماعی با اولویت‌بندی موضوعاتی مانند حاشیه‌نشینی و توسعه زیرساخت‌ها اشاره کرد.
اختصاص بودجه قابل‌توجه و توزیع آن میان دستگاه‌ها و اعطای تخفیف عوارض به پروژه‌هایی که ماهیت خدمات فرهنگی دارند، از دیگر اقدامات هستند. همچنین توجه ویژه به سراهای محله، به‌ویژه در مناطق کم‌برخوردار و تأکید بر وجود نظام عادلانه توزیع امکانات فرهنگی در شهرداری و دستور تهیه نظام‌نامه مرتبط، بیانگر اهتمام مدیریت شهری نسبت به ارتقای عدالت فرهنگی و تقویت دسترسی شهروندان به خدمات فرهنگی است.
هرچند باید اذعان داشت که هنوز در ابتدای مسیر قرار داریم و راه طولانی و پیچیده‌ای پیش روی ماست که نیازمند همت جمعی، استمرار تلاش‌ها و برنامه‌ریزی هدفمند است.
تسنیم: نام‌گذاری روز فرهنگی کرج یک فرصت نمادین است. شورای شهر به‌عنوان نهاد سیاست‌گذار، چه برنامه‌های ملموس و جدیدی را برای غنی‌سازی این مناسبت در نظر دارد؟
یکی از مراسم‌هایی که در سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری کرج در حال برنامه‌ریزی است، رویداد بزرگ «ایران کوچک، رؤیاهای بزرگ» است. این رویداد به معرفی آئین‌ها و سنت‌های قدیمی، به‌ویژه مرتبط با اقوام مختلف حاضر در شهر کرج و همچنین بازی‌ها و سنت‌های بومی این شهر می‌پردازد.
اجرای چنین برنامه‌ای می‌تواند گامی مهم در آشنایی عموم شهروندان، به‌ویژه کودکان و نوجوانان، با کرج قدیم، تاریخ و سنت‌های اصیل این شهر باشد و بستر مناسبی را برای تقویت حس تعلق فرهنگی و هویت شهری ایجاد کند.
تسنیم: فرهنگ غالباً نخستین قربانی کمبود بودجه است. سهم بودجه‌ای که در بودجه سالانه شهرداری کرج به امور فرهنگی و برنامه‌های مرتبط با تقویت هویت شهری اختصاص یافته، چقدر است؟ آیا این میزان را کافی می‌دانید؟
مجموعه مدیریت شهری کرج در دوره ششم اهتمام ویژه‌ای نسبت به بودجه فرهنگی داشته و در سال 1404 نیز همت و تلاش شورای شهر و شهرداری کرج در این راستا مشهود بوده است؛ تصویب بودجه مناسب و برنامه‌ریزی‌شده نسبت به سال گذشته نشان‌دهنده آن است که دغدغه موضوعات فرهنگی مرتبط با مدیریت شهری در اولویت قرار داشته و دارد.
امسال بودجه 300 میلیارد تومانی برای اجرای برنامه‌ها و نیز حوزه عمرانی اختصاص یافته که این میزان نشان‌دهنده تعهد جدی مدیریت شهری به تقویت برنامه‌ها و زیرساخت‌های فرهنگی و همچنین اجرای پروژه‌های مرتبط است.
مهم‌ترین پروژه یا طرح فرهنگی که شهرداری کرج موظف به اجرای آن در سال جاری شده است، چیست؟
یکی از مهم‌ترین پروژه‌هایی که در سال‌های اخیر موردتوجه شورای شهر و مدیریت شهری قرار گرفته، پروژه «اطلس فرهنگی شهر کرج» است. این پروژه پس از طی مراحل مختلف، اکنون به مرحله عقد قرارداد با دانشگاه تهران جهت بررسی فاز یک و جمع‌آوری و پایش اطلاعات رسیده و در حال پیشرفت است.
از دیگر موضوعات حائز اهمیت در سال جاری می‌توان به تصویب برگزاری «کنگره شهدای ملی استان البرز» و تخصیص بودجه به اجرای این رویداد بزرگ فرهنگی در شهر کرج اشاره کرد. همچنین، طرح آموزش شهروندی از دیگر برنامه‌هایی است که با توجه به اهمیت فرهنگی و شهروندی و نقش آن در بهبود زندگی فردی و اجتماعی عموم مردم، در دستور کار شهرداری کرج و سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی قرار گرفته است.
برنامه‌ریزی و اجرای این طرح با تخصیص بودجه مناسب در سال جاری که معادل 10 برابر بودجه سال گذشته است، صورت می‌گیرد تا آموزش‌ها به بهترین نحو در مدارس و محله‌های شهری ارائه و زمینه تقویت فرهنگ شهروندی و مشارکت فعال مردم در زندگی شهری فراهم شود.
رقم بودجه سال گذشته حدود 4 میلیارد و 700 میلیون تومان بوده که برای سال جاری به 50 میلیارد تومان افزایش یافته است. بر اساس برنامه‌ریزی انجام‌شده، مقرر شده با محوریت محله‌های شهری، در زمینه فرهنگ شهروندی در موضوعاتی همچون پسماند و مدیریت زباله، طرح «ساعت 21»، فرهنگ ترافیک، آپارتمان‌نشینی و دیگر موضوعات روز فرهنگ شهروندی اقدامات لازم انجام شود.
تسنیم: بسیاری از برنامه‌های فرهنگی در مرکز شهر متمرکز هستند. شورای شهر چه الزامات و دستورالعملی برای عدالت فرهنگی و توزیع متوازن امکانات و رویدادهای فرهنگی در تمامی مناطق و محلات کرج به شهرداری ابلاغ کرده است؟
اهتمام مدیریت شهری کرج بر برنامه‌ریزی و تمرکز بر محله‌های شهری است. علاوه بر برگزاری رویدادهای متمرکز در سطح شهر، بسیاری از برنامه‌ها با محوریت مراکز تحت نظارت سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری، از جمله فرهنگ‌سراها و سراهای محله، در عمق محله‌های شهری برگزار می‌شود.
همچنین، دغدغه مدیریت شهری، به‌ویژه متولی این امر یعنی سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی، برگزاری رویدادها و جشن‌های نشاط اجتماعی در محله‌های هدف است. این برنامه‌ها بر اساس مناسبت‌های مختلف و برنامه‌ریزی‌های صورت‌گرفته، در زمان مقرر اجرا می‌شوند.
تسنیم: به نظر شما بزرگ‌ترین ضعف یا چالش در مدیریت فرهنگی کلانشهر کرج چیست؟
کرج شهری با رشد سریع جمعیت و مهاجرت‌پذیری بالاست و جمع زیادی از اقوام، فرهنگ‌ها و استان‌های مختلف در آن سکونت دارند. این تنوع قومی و فرهنگی، درحالی‌که می‌تواند به‌عنوان یک فرصت فرهنگی ارزشمند مورد استفاده قرار گیرد، در صورت نبود برنامه‌ریزی مناسب ممکن است به ایجاد شکاف فرهنگی و کاهش انسجام اجتماعی منجر شود.
بدون شک، سرمایه‌گذاری در حوزه آموزش شهروندی به‌ویژه از سنین پایین و توسعه زیرساخت‌های فرهنگی متناسب با تنوع قومی و نیازهای محله‌ای، می‌تواند نقش مؤثری در کاهش این چالش‌ها ایفا کند و زمینه‌ساز تربیت نسلی مسئول، مشارکت‌جو و پایبند به ارزش‌های اجتماعی و فرهنگی خواهد شد.
تسنیم: شورای شهر چگونه پیوند بین فرهنگ و مسائل روزمره شهری را در دستور کار خود قرار داده است؟ آیا برای ارتقای فرهنگ شهروندی برنامه مصوبی دارید؟
این پیوند با مسائل روزمره شهری و موضوعاتی که معمولاً بیشترین ارتباط را بین شهروند و مدیریت شهری ایجاد می‌کنند، محقق خواهد شد. موضوعات فرهنگ شهروندی در زمینه‌های پسماند، خدمات شهری، ترافیک، آپارتمان‌نشینی، پرداخت عوارض و سایر حوزه‌ها، ارتقای فرهنگ شهروندی در سال جاری را به‌عنوان یکی از اولویت‌های مهم مدیریت شهری تعیین کرده است.
افزایش 10 برابری اعتبار نسبت به سال گذشته نیز نشان‌دهنده اهتمام ویژه شورای ششم و مدیریت شهری است. موضوعاتی نظیر پسماند (ساعت زباله، تفکیک زباله و راهکارهای کاهش پسماند)، فرهنگ آپارتمان‌نشینی و فرهنگ ترافیک (به‌ویژه در فصل مدارس)، از جمله مباحثی هستند که در اولویت اقدامات فرهنگ‌سازی قرار دارند.
با توجه به اهمیت پیشگیری از حوادث و اتفاقات غیرمترقبه، طرح «دوام» با هدف آگاه‌سازی شهروندان نسبت به مخاطرات طبیعی مانند سیل و آتش‌سوزی اجرا می‌شود و از طریق آن، آموزش‌های عملی و کاربردی، از جمله کمک‌های اولیه و اطفای حریق، به شهروندان ارائه می‌شود. اولویت اقدامات در طرح «دوام» نیز به محله‌های مختلف شهری، به‌ویژه محلات هدف، اختصاص خواهد داشت.
گفت‌وگو: مینا صدیقیان
انتهای پیام/