خبرگزاری بین المللی اهل بیت(ع)_ابنا: در تقویم جهانی، ۱۹ مهرماه (مصادف با ۱۱ اکتبر) به عنوان «روز جهانی دختر» نامگذاری شده است؛ روزی برای تأمل در وضعیت دختران، مبارزه با تبعیضهای جنسیتی، و حمایت از حقوق انسانی آنان. اما در فرهنگ اسلامی، تکریم دختران نه یک مناسبت سالانه، بلکه یک اصل بنیادین در نظام ارزشی قرآن و سیرهٔ پیامبر اسلام صلیاللهعلیهوآله است.
دختران در قرآن؛ از مذمت جاهلیت تا ستایش طهارت
در عصر جاهلیت، تولد دختران مایهٔ شرم و ننگ تلقی میشد. قرآن کریم با لحنی تند این نگرش را محکوم میکند:
﴿وَإِذَا بُشِّرَ أَحَدُهُم بِالْأُنثَیٰ ظَلَّ وَجْهُهُ مُسْوَدًّا وَهُوَ کَظِیمٌ﴾
«و چون یکی از آنان را به [دختر] بشارت دهند، چهرهاش سیاه میشود و درونش پر از خشم میگردد.»(1)
و در ادامه، با لحنی پرسشگرانه و عدالتخواهانه میفرماید:
﴿وَإِذَا الْمَوْءُودَةُ سُئِلَتْ * بِأَیِّ ذَنبٍ قُتِلَتْ﴾
«و چون از دختر زندهبهگور شده پرسیده شود: به کدام گناه کشته شد؟»(2)
این آیات نهتنها نقدی بر فرهنگ تبعیضآمیز جاهلیاند، بلکه بیانیهای الهی در دفاع از کرامت دختراناند.
دختران در روایات؛ حسنات الهی و سرچشمهٔ رحمت
در روایات اهل بیت علیهمالسلام، دختران با واژگانی سرشار از مهر و معنویت توصیف شدهاند. امام صادق علیهالسلام میفرمایند:
«البنات حسنات و البنون نعم، والحسنات یثاب علیها و النعم یسأل عنها.»(3)
«دختران، نیکیهای خداوندند و پسران نعمتها. بر نیکیها پاداش داده میشود و از نعمتها بازخواست خواهد شد.
و پیامبر اکرم صلیاللهعلیهوآله فرمودند:
«من کانت له أنثی فلم یئدها، ولم یهنها، ولم یؤثر ولده علیها، أدخله الله بها الجنة.»(4)
«هر کس دختری داشته باشد و او را زنده نگه دارد، خوارش نسازد، و فرزند پسرش را بر او ترجیح ندهد، خداوند به برکت آن دختر او را وارد بهشت خواهد کرد.»
این نگاه، نهتنها تکریم دختران را واجب میداند، بلکه آن را راهی به سوی رضایت الهی و سعادت اخروی معرفی میکند.
دختران الگو در قرآن؛ از حضرت مریم تا دختر حضرت شعیب
قرآن کریم از زنان و دخترانی یاد میکند که الگوی ایمان، حیا، و پاکیاند. حضرت مریم سلاماللهعلیها، که خداوند او را «مطهّره» و «برگزیده» خوانده، نمونهای از طهارت زنانه در تاریخ وحی است. همچنین دختر حضرت شعیب علیهالسلام، که با حیای خود در برخورد با حضرت موسی، الگویی از ادب و وقار را به نمایش میگذارد.
روز جهانی دختر؛ فرصتی برای بازخوانی کرامت زنانه
در روز جهانی دختر، جهان به چالشهای دختران در عرصههای آموزش، سلامت، امنیت، و حقوق اجتماعی میپردازد. اما در فرهنگ قرآنی، دختران نه قربانیان تبعیض، بلکه حاملان رحمت، لطافت، و معنویتاند. آنان مادران آینده، مربیان نسلها، و آیینههای صفا و حیا هستند.
بیایید در این روز، با نگاهی از سر عشق و احترام، نهتنها به حقوق دختران بیندیشیم، بلکه به جایگاه الهی آنان در نظام خلقت نیز تأمل کنیم. تکریم دختران، نه یک شعار جهانی، بلکه یک سنت نبوی و یک وظیفهٔ ایمانی است.
پی نوشت:
1-سوره نحل، آیه ۵۸
2-سوره تکویر، آیات ۸–۹
3-الکافی6/7/12
4-کنز العمال