معوقات حقوق بازنشستگان | در حالی‌که بیش از هفت ماه از سال ۱۴۰۴ گذشته، یکی از مهم‌ترین مطالبات بازنشستگان کشور یعنی پرداخت معوقات فروردین‌ماه بازنشستگان تأمین اجتماعی با حقوق بالای ۲۰ میلیون تومان هنوز به‌طور کامل انجام نشده بود.
بر اساس اعلام جدید مرکز پاسخگویی سازمان تأمین اجتماعی (شماره ۱۴۲۰)، این معوقات سرانجام تا پایان مهرماه ۱۴۰۴ به حساب بازنشستگان مشمول واریز خواهد شد. این خبر، موجی از امید و انتظار در میان جامعه بازنشستگان ایجاد کرده است.

پیش‌زمینه ماجرا؛ چرا معوقات فروردین هنوز پرداخت نشده بود؟

پس از اجرای طرح متناسب‌سازی حقوق در فروردین ۱۴۰۴، سازمان تأمین اجتماعی اعلام کرد که پرداخت افزایش حقوق و معوقات به‌صورت مرحله‌ای انجام می‌شود.
در آن زمان، حداقل‌بگیران و بازماندگان در اولویت قرار گرفتند و معوقات آنان تا خردادماه تسویه شد. اما حدود یک‌میلیون نفر از بازنشستگان دارای حقوق بالای ۲۰ میلیون تومان هنوز معوقات فروردین خود را دریافت نکرده بودند.

علت تأخیر طبق اعلام سازمان

به گفته‌ی منابع رسمی، علت اصلی تأخیر در پرداخت این معوقات، محدودیت منابع نقدی، کاهش وصول مطالبات دولت از سازمان و افزایش هزینه‌های درمان و مستمری عنوان شده است.

در بیانیه غیررسمی منتشرشده توسط برخی کانون‌های بازنشستگی آمده بود:«سازمان تأمین اجتماعی برای پرداخت معوقات، منتظر وصول حدود ۷۰ همت از مطالبات خود از دولت است که این روند در مراحل پایانی قرار دارد.»

جزئیات جدید از زمان پرداخت معوقات فروردین

مرکز پاسخگویی سازمان تأمین اجتماعی (۱۴۲۰) در پاسخ به پرسش‌های متعدد بازنشستگان اعلام کرده است که:

«پرداخت معوقات فروردین‌ماه بازنشستگان با حقوق بیش از ۲۰ میلیون تومان حداکثر تا پایان مهرماه ۱۴۰۴ انجام خواهد شد.»

به‌این‌ترتیب، انتظار می‌رود این معوقات همراه با حقوق مهرماه یا حداکثر در روزهای پایانی ماه به حساب این گروه از بازنشستگان واریز شود.

جزئیات گروه‌های مشمول

معوقات شامل بازنشستگان، ازکارافتادگان و بازماندگان صندوق تأمین اجتماعی است که:

• حقوق فروردین‌ماه آن‌ها بر اساس مصوبه متناسب‌سازی پرداخت نشده بود؛

• میزان مستمری ماهانه آن‌ها بیش از ۲۰ میلیون تومان است؛

• در گروه پرداخت مرحله دوم و سوم متناسب‌سازی قرار دارند.

زمان دقیق واریز حقوق مهر و معوقات

طبق روال معمول، حقوق بازنشستگان تأمین اجتماعی از ۲۰ تا ۳۰ هر ماه واریز می‌شود. بر این اساس، انتظار می‌رود:

• پرداخت حقوق مهرماه طبق برنامه از ۲۰ مهر آغاز شود؛

• معوقات فروردین نیز حداکثر تا ۳۰ مهر واریز گردد؛

• احتمال واریز هم‌زمان حقوق و معوقات در یک مرحله وجود دارد.

تأثیر پرداخت معوقات بر معیشت بازنشستگان

پرداخت معوقات فروردین برای بسیاری از بازنشستگان به منزله‌ی نفس تازه‌ای در فشار اقتصادی فعلی است.
با تورم بالای مواد غذایی، هزینه‌های درمانی و اجاره مسکن، بازنشستگان سال‌هاست که از «عدم تناسب حقوق با هزینه زندگی» گلایه دارند.

یکی از بازنشستگان اهوازی در گفتگو با رسانه‌های محلی گفته بود:«همین معوقات چند ماهه می‌تواند بخشی از بدهی‌ها و هزینه‌های درمان ما را پوشش دهد. امیدواریم سازمان این وعده را عملی کند.»

مقایسه پرداخت معوقات گروه‌های مختلف بازنشستگان

وضعیت بدهی دولت به سازمان تأمین اجتماعی

یکی از عوامل اصلی تأخیر در پرداخت معوقات، بدهی سنگین دولت به سازمان تأمین اجتماعی است.
بر اساس آمار رسمی، دولت بیش از ۱۰۰۰ همت (هزار هزار میلیارد تومان) به این سازمان بدهکار است.
بخشی از این بدهی مربوط به:

• پرداخت سهم کارفرمایی گروه‌های خاص،

• اجرای طرح متناسب‌سازی،

• تعهدات درمانی و بیمه‌ای،
  می‌شود.

مسئولان سازمان تأکید کرده‌اند که در صورت تسویه بخشی از این بدهی، امکان پرداخت تمامی معوقات تا قبل از پایان سال فراهم خواهد شد.

ماده ۹۶ قانون تأمین اجتماعی و نقش آن در افزایش حقوق

بازنشستگان بارها بر اجرای ماده ۹۶ قانون تأمین اجتماعی تأکید کرده‌اند.
بر اساس این ماده، سازمان موظف است مستمری بازنشستگان را هر سال متناسب با نرخ تورم اعلامی بانک مرکزی افزایش دهد.
به گفته کارشناسان، در سال ۱۴۰۴ میانگین افزایش تورم سالانه بیش از ۴۰ درصد بوده و افزایش حقوق بازنشستگان باید متناسب با آن انجام گیرد.

واکنش بازنشستگان به وعده پرداخت تا پایان مهر

انتشار خبر رسمی از سوی مرکز ۱۴۲۰ تأمین اجتماعی با استقبال و البته نگرانی بازنشستگان همراه بود.
در شبکه‌های اجتماعی و گروه‌های بازنشستگی، بسیاری از کاربران نوشته‌اند:

«به شرطی که این وعده مثل وعده‌های قبل عملی شود.»

در عین حال، برخی کانون‌های بازنشستگی اعلام کرده‌اند که در صورت عدم تحقق وعده تا پایان مهر، پیگیری‌های صنفی ادامه خواهد یافت.

نظر کارشناسان درباره زمان پرداخت

کارشناسان حوزه بیمه و بازنشستگی معتقدند که با توجه به وضعیت نقدینگی سازمان، پرداخت تا پایان مهر «کاملاً ممکن» است.
دکتر ابوالفضل فلاح، کارشناس تأمین اجتماعی، می‌گوید:«در صورتی که بخشی از منابع حاصل از وصول مطالبات دولت تخصیص یابد، سازمان توان پرداخت کامل معوقات تا پایان مهر را دارد. این پرداخت تأثیری مثبت بر اعتماد بازنشستگان خواهد داشت.»

 نحوه واریز و مشاهده مبلغ معوقات

بازنشستگان می‌توانند با مراجعه به سامانه خدمات غیرحضوری سازمان تأمین اجتماعی به آدرس
es.tamin.ir
مبلغ دقیق معوقات خود را مشاهده کنند.
در بخش «سوابق پرداخت»، فیش حقوقی مهرماه نمایش‌دهنده‌ی مبلغ معوقات فروردین نیز خواهد بود.

نکات مهم برای بازنشستگان مشمول

۱. نیازی به ثبت‌نام یا مراجعه حضوری نیست؛ واریز به‌صورت خودکار انجام می‌شود.
۲. فقط بازنشستگان بالای ۲۰ میلیون تومان مشمول این مرحله هستند.
۳. اگر در مهرماه واریزی نداشتید، از طریق شماره ۱۴۲۰ پیگیری کنید.
۴. فیش جدید در سامانه تأمین اجتماعی قابل مشاهده خواهد بود.

درخواست بازنشستگان از دولت

کانون‌های بازنشستگان کشور در بیانیه‌های جداگانه از دولت خواسته‌اند:

• پرداخت منظم معوقات متناسب‌سازی را در دستور کار قرار دهد؛

• بدهی‌های معوقه به سازمان را تسویه کند؛

• افزایش حقوق بر اساس ماده ۹۶ را در آبان‌ماه اجرا کند.

در این بیانیه آمده است:«قدرت خرید بازنشستگان روزبه‌روز کاهش یافته و تنها با اجرای کامل ماده ۹۶ و پرداخت بدهی دولت، می‌توان عدالت بیمه‌ای را برقرار کرد.»

تأخیر در پرداخت؛ تهدیدی برای اعتماد بازنشستگان

تأخیر در پرداخت معوقات بازنشستگان در سال‌های اخیر یکی از دغدغه‌های جدی بوده است.
تحلیل‌گران اقتصادی هشدار می‌دهند که اگر روند پرداخت‌ها با تأخیر ادامه یابد، ممکن است اعتماد عمومی به نظام بیمه‌ای آسیب ببیند.
از سوی دیگر، تأخیر طولانی‌مدت باعث کاهش ارزش واقعی معوقات به دلیل تورم می‌شود.

جمع‌بندی

بر اساس آخرین اعلام رسمی مرکز ۱۴۲۰ سازمان تأمین اجتماعی، معوقات فروردین بازنشستگان با حقوق بالای ۲۰ میلیون تومان تا پایان مهرماه ۱۴۰۴ واریز خواهد شد.
این اقدام می‌تواند بخشی از نارضایتی‌های چندماهه را کاهش دهد و زمینه اجرای مرحله بعدی متناسب‌سازی را فراهم کند.
بازنشستگان همچنان امیدوارند که دولت با پرداخت بدهی‌های خود به سازمان تأمین اجتماعی و اجرای ماده ۹۶، گام مؤثری برای بهبود معیشت میلیون‌ها بازنشسته ایرانی بردارد.