به گزارش خبرگزاری تسنیم، زمستان در راه است و ایران، پس از تحمل تابستانی پرتنش با قطعی‌های مکرر برق، حالا با تهدیدی بزرگ‌تر روبروست؛ ناترازی گاز طبیعی. مجید چگنی، مدیرعامل سابق شرکت ملی گاز ایران و مشاور معاون وزیر نفت در امور گاز، با صراحت اعلام کرده که ناترازی گاز در زمستان پیش‌رو به 350 تا 400 میلیون مترمکعب در روز خواهد رسید، رقمی که زنگ خطر را برای اقتصاد کشور به صدا درآورده است. این بحران، که در سرمای زمستان اوج می‌گیرد، دولت را ناچار به قربانی کردن سوخت صنایع و نیروگاه‌ها برای تامین گرمایش خانه‌ها می‌کند. آمارها نشان می‌دهد که بالای 50 درصد گاز تولیدی کشور در ماه‌های سرد به بخش خانگی، تجاری و صنایع کوچک اختصاص می‌یابد، در حالی که غول‌های صنعتی و نیروگاه‌ها در تنگنای کمبود سوخت گرفتار می‌شوند. اما در این میان، راه‌حلی هوشمندانه و کم‌هزینه پیش روی ماست؛ طرح «کارور گاز» که با بهینه‌سازی مصرف گاز در بخش خانگی، نه تنها می‌تواند تعادل را به شبکه انرژی بازگرداند، بلکه سوخت بسیار ارزشمند گاز را برای نسل‌های آینده حفظ کرده و از خسارتی هنگفت به اقتصاد ملی جلوگیری کند.
ناترازی گاز و تهدید صنایع
ناترازی گاز طبیعی در ایران ریشه در افزایش اختلاف تقاضا و تولید دارد. خوراک اصلی بسیاری از صنایع کلیدی مانند پتروشیمی، فولاد و سیمان، گاز است. در زمستان، دولت برای تامین گرمایش خانگی، ناچار به کاهش سهمیه گاز صنایع و حتی نیروگاه‌ها می‌شود، که این امر منجر به توقف تولید، افزایش هزینه‌ها و از دست رفتن فرصت‌های صادراتی می‌گردد. کارشناسان انرژی هشدار می‌دهند که ادامه این روند، نه تنها چرخ تولید را متوقف می‌کند، بلکه به وابستگی بیشتر به واردات سوخت‌های جایگزین دامن می‌زند.
راه‌حل‌های بهینه‌سازی؛ سرمایه‌گذاری کم، سود زیاد
بهینه‌سازی مصرف گاز در بخش خانگی می‌تواند کلید حل این بحران باشد. اقداماتی مانند جایگزینی بخاری‌ها و وسایل گرمایشی قدیمی با مدل‌های پربازده (با بازدهی بالا) و عایق‌بندی دیوارها و پنجره‌های ساختمان‌ها، می‌تواند مصرف را تا 30 درصد کاهش دهد. این طرح، که تحت عنوان "کارور گاز" پیشنهاد شده، نیاز به سرمایه‌گذاری کمتری نسبت به پروژه‌های بزرگ افزایش تولید دارند. علاوه بر این، حفظ گاز طبیعی برای نسل‌های آینده، یک مزیت زیست‌محیطی و اقتصادی بلندمدت است. عدم اجرای این طرح‌ها، سالانه تا 20 میلیارد دلار عدم‌النفع به اقتصاد کشور تحمیل می‌کند؛ رقمی که می‌تواند صرف توسعه زیرساخت‌ها شود. بر اساس گزارش‌های کارشناسی، صنایع با ایجاد مخازن ذخیره‌سازی گاز و سرمایه‌گذاری‌های کمتر از ایجاد میادین جدید گازی(با صرف هزینه برای فشارافزایی و ایجاد کمپرسورهای جدید) در دوره پیک مصرف می‌توانند تولید را تداوم بخشند و از این عدم‌النفع جلوگیری کنند.
ارتباط ناترازی گاز با بحران برق؛ دو مشکل، یک راه‌حل
ناترازی گاز نه تنها تولید صنعتی را تهدید می‌کند، بلکه مستقیماً بر تأمین برق تأثیر می‌گذارد. بسیاری از نیروگاه‌های کشور وابسته به گاز طبیعی هستند و کاهش سوخت آن‌ها در زمستان، می‌تواند به ناترازی برق نیز بیشتر دامن بزند. اگر ناترازی گاز از طریق بهینه‌سازی مصرف خانگی حل شود، بخش قابل توجهی از ناترازی برق(تخمیناً تا 40 درصد) نیز برطرف خواهد شد. این ارتباط دوجانبه نشان می‌دهد که تمرکز بر مصرف خانگی، می‌تواند زنجیره‌ای از مشکلات انرژی را قطع کند و پایداری شبکه برق را تضمین نماید. کارشناسان مانند علیرضا کلاهی، اقتصاددان، هشدار داده‌اند که تداوم ناترازی برق و گاز بدون تغییرات اساسی، رشد اقتصادی را متوقف خواهد کرد.
کارور گاز، صرفه‌جویی 30 درصدی با پشتوانه بازار بورس انرژی
طرح «کارور گاز» با تمرکز بر بهینه‌سازی مصرف خانگی، راهکاری مؤثر و کم‌هزینه برای رفع ناترازی گاز است که می‌تواند ضمن حفظ تولید صنعتی، مصرف را تا 30 درصد کاهش دهد. اجرای این طرح، با تصویب آیین‌نامه کارور گاز توسط هیئت وزیران، گامی بلند در مسیر بهینه‌سازی مصرف گاز خانگی است. این طرح، با ایجاد سازوکارهایی نظیر صدور گواهی صرفه‌جویی قابل معامله در بورس، نه تنها انگیزه‌ای برای مشارکت بخش خصوصی فراهم می‌کند، بلکه با هوشمندسازی کنتورها و تأمین تجهیزات کم‌مصرف، مصرف گاز را به شکل پایدار کاهش می‌دهد. این مکانیزم، با تضمین منابع مالی از طریق فروش گواهی‌های صرفه‌جویی در بازار بورس انرژی، می‌تواند فاصله عرضه و تقاضای گاز را کم کرده و از خاموشی‌ها و افت فشار در زمستان جلوگیری کند.
انتهای پیام/