به گزارش خبرگزاری تسنیم از یاسوج، افزایش نرخ سالمندی یک واقعیت انکارناپذیر در ساختار جمعیتی کشور بوده و کهگیلویه و بویراحمد نیز از این قاعده مستثنی نیست و با توجه به فرهنگ ریشهدار عشایری این استان که اتکا به خانواده را در اولویت قرار میدهد، شناخت دقیق وضعیت سالمندان، چالشهای پیش روی آنها در حوزه سلامت و امکانات نگهداری و همچنین نقش خانواده در تکریم این قشر ارزشمند، اهمیت دوچندان یافته است.
بر اساس اطلاعات ارائه شده توسط دانشگاه علوم پزشکی یاسوج، سالمندان در حال حاضر 9 درصد از جمعیت استان کهگیلویه و بویراحمد را تشکیل میدهند و ساختار اجتماعی استان به گونهای است که بیش از 90 درصد این قشر، یا در کنار خانواده زندگی میکنند و یا به تنهایی روزگار میگذرانند که این امر نشاندهنده قوام فرهنگ عشایری و تمایل به نگهداری سالمند در محیط خانه است و کمتر از مراکز نگهداری استفاده میشود.
این در حالی است که تعداد خانههای سالمندان در استان کهگیلویه و بویراحمد بسیار اندک بوده و اغلب ساکنان این مراکز نیز غیربومی هستند، که این موضوع فشار بیشتری بر سیستم حمایتی خانوادگی وارد میکند.
رئیس گروه جوانی جمعیت دانشگاه علوم پزشکی یاسوج در تشریح وضعیت سلامت و حمایت از سالمندان نکات مهمی را مطرح کرد و گفت: سالمندان به طور معمول مستعد ابتلا به بیماریهای مزمن قلبی-عروقی نظیر دیابت، فشار خون و ناراحتیهای قلبی هستند و به دلیل سابقه مواجهه با عوامل آسیبزا، سرطان نیز از دیگر ریسک فاکتورهای جدی برای این گروه سنی محسوب میشود.
زهرا رادمنش تأکید کرد که مراکز بهداشتی درمانی و خانههای بهداشت در این زمینهها به سالمندان آموزش میدهند و آنها را برای درمان به موقع ارجاع میدهند و مهمترین راه پیشگیری اصلاح سبک زندگی و استانداردسازی آن بوده و ورزشهایی مانند پیادهروی و تغذیه مناسب را برای حفظ سلامتی الزامی است.
یک کارشناش روانشانسی و مشاوره در این زمینه به تسنیم گفت: برای جامعیت بخشیدن به حمایت از سالمندان کهگیلویه و بویراحمد تقویت و گسترش خدمات حمایتی و مراقبتی در منزل، برنامههای ارتقاء سلامت جسمی و روانی، بازتعریف نقش اجتماعی سالمند و توسعه زیرساختها ضروری است.
بهروز نصرتزاده بیان کرد: مسئولان و متولیان امر و همچنین خانوادهها باید برای ایجاد فضاهایی برای گردهمایی سالمندان، انجام فعالیتهای فرهنگی، هنری، ورزشی سبک و تبادل تجربه، با هدف کاهش انزوا و افزایش روحیه، برگزاری کارگاههای آموزشی عملی برای سالمندان و خانوادههایشان با تمرکز بر تغذیه مناسب برای بیماریهای شایع و راهکارهای ساده برای تحرک روزانه و ایجاد دسترسی آسان به روانشناسان و مشاوران برای سالمندان و خانوادههایشان جهت مدیریت افسردگی، اضطراب و سایر مسائل روحی باید تدبیری کنند.
وی سازماندهی سالمندان علاقهمند در قالب مشاوران افتخاری در مدارس، مراکز فرهنگی، یا پروژههای اجتماعی با هدف انتقال تجربیات را ضروری دانست و ادامه داد: تولید محتوا در رسانههای محلی (رادیو، تلویزیون، خبرگزاریها) برای ارتقاء جایگاه سالمند، معرفی الگوهای موفق سالمندی و ترویج فرهنگ تکریم و احترام، افزایش تعداد مراکز شبانهروزی و روزانه نگهداری از سالمندان با نظارت دقیق بر کیفیت خدمات و ایجاد کلینیکهای تخصصی سالمندان در مناطق دورافتادهتر و تسهیل دسترسی به خدمات توانبخشی نیز لازم است.
به گزارش تسنیم، همزمان با افزایش جمعیت سالمند، دغدغه اصلی در کهگیلویه و بویراحمد حفظ سلامت و کرامت این قشر است و در حوزه پیشگیری تمرکز بر آموزش تغذیه سالم، سبک زندگی فعال و مدیریت بیماریهای مزمن مانند دیابت و فشار خون توسط کادر بهداشت و درمان ضروری است.
اما مهمتر از بُعد درمانی، نقش محوری خانوادهها بوده و توصیه اصلی به خانوادهها این است که تکریم سالمند را در اولویت قرار داده و از طرد اجتماعی و انزوای سالمندان جلوگیری کنند، همچنین باید تغذیه متناسب با شرایط بیماری هر فرد سالمند رعایت شود و در مجموع استفاده از خرد و تجربه سالمندان و ایجاد بستر مناسب برای زندگی فعال و توأم با احترام، رسالت اساسی جامعه و خانواده در این استان فرهنگی محسوب میشود.
وضعیت سالمندان در کهگیلویه و بویراحمد، آینهای از چالشهای پیش روی جامعه در مواجهه با پدیده سالمندی است و 9 درصد جمعیت استان نه تنها از نظر آماری، بلکه از نظر فرهنگی و اجتماعی، سرمایههای ارزشمندی هستند که نیازمند توجهی فراتر از صرف نگهداری صرف هستند.
فرهنگ عشایری که بر خانواده تاکید دارد، میتواند هم پناهگاه و هم در صورت عدم مدیریت صحیح، عاملی برای انزوای سالمندان باشد و رفع آسیبهای جسمی و روحی نیازمند یک رویکرد جامع و چندوجهی است که هم به نیازهای بهداشتی و درمانی پاسخ دهد و هم ابعاد روانی و اجتماعی را در بر گیرد.
حمایت از خانوادهها، بازتعریف نقش سالمندان در جامعه و توسعه زیرساختهای حمایتی گامهایی اساسی برای تضمین سالهای پایانی عمر با کرامت و شادکامی برای این قشر است.
انتهای پیام/
∎