شناسهٔ خبر: 75169489 - سرویس فرهنگی
نسخه قابل چاپ منبع: ابنا | لینک خبر

نامه‌های نهج‌البلاغه ۲۳/ قرآن و سنت؛ محور وصیت‌نامه‌های امیرالمومنین(ع)

در منابع تاریخی از امام علی(ع) سه وصیت‌نامه نقل شده که در آن موضوعات مختلف بیان شده است. نامه ۲۳ نهج‌البلاغه، وصیت‌نامه امام علی(ع) در آستانه شهادت ایشان است که سید رضی، بخش دوم این وصیت‌نامه را در نامه ۴۷ نهج‌البلاغه نقل کرده است.

صاحب‌خبر -

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی اهل‌بیت(ع) ـ ابنا ـ در میان نامه‌های نهج‌البلاغه، چهار وصیت‌نامه از امام علی(ع) نقل شده است. حضرت بعد از بازگشت از جنگ صفین و حدود سه سال قبل از شهادت، یک وصیت‌نامه نسبتاً بلند به امام حسن(ع) داشته‌اند که به نظر می‌رسد سید رضی در  نامه ۲۴، بخش اقتصادی و در نامه ۳۱ بخش غیراقتصادی آن را نقل کرده است. در روزهای قبل از شهادت در فاصله زمانی میان ۱۹ تا ۲۱ ماه رمضان نیز ایشان وصیت‌نامه‌ای را تقریر کرده‌اند که این وصیت‌نامه نیز در دو بخش و در نامه‌های ۲۴ و ۴۷ نهج‌البلاغه نقل شده است.

در جلد هفتم کتاب «تمام نهج‌البلاغه» تالیف حجت‌الاسلام سیدصادق موسوی نیز وصیت‌نامه دیگری از امام علی(ع) نقل شده که آن را برای «زیاد بن نضر حارثی» و «شریح بن هانی» نوشته‌اند. مولف محترم این کتاب سعی کرده که مجموعه‌ای کامل از همه سخنان و مکتوبات امام علی(ع) را جمع‌آوری کرده باشد. بر این اساس باید گفت که از امام علی(ع) سه وصیت‌نامه نقل شده که هر کدام از آن‌ها، دارای مضامین مشترک اعتقادی و اخلاقی همچنین تفاوت‌هایی در برخی دیگر از موضوعات دیگر وجود دارد.

در اولین وصیت‌نامه نقل شده از امام علی(ع) در نهج‌البلاغه که با عنوان نامه ۲۳ معرفی می‌شود، امام علی(ع) ضمن توصیه به همگان برای تبعیت از قرآن و سنت رسول خدا(ص)، این دو را «ستون‌های دین» و «چراغ‌های هدایت» معرفی می‌کند که پیروی‌کننده از این دو، سزاوار هیچ سرزنشی نخواهد بود.

«وَصِیَّتِی لَکُمْ أَلَّا تُشْرِکُوا بِاللَّهِ شَیْئاً، وَ مُحَمَّدٌ (صلی الله علیه وآله) فَلَا تُضَیِّعُوا سُنَّتَهُ، أَقِیمُوا هَذَیْنِ الْعَمُودَیْنِ وَ أَوْقِدُوا هَذَیْنِ الْمِصْبَاحَیْنِ وَ خَلَاکُمْ ذَمٌّ. سفارش من به شما، آن که به خدا شرک نورزید، و سنّت محمّد صلّی اللّه علیه و آله و سلّم را تباه نکنید. این دو ستون دین را بر پا دارید، و این دو چراغ را روشن نگه دارید، آنگاه سزاوار هیچ سرزنشی نخواهید بود.»

ایشان در بخش دوم این وصیت‌نامه، در هنگامی که در بستر بیماری ناشی از ضربت شمشیر بودند، این گونه می‌فرمایند: «أَنَا بِالْأَمْسِ صَاحِبُکُمْ وَ الْیَوْمَ عِبْرَةٌ لَکُمْ وَ غَداً مُفَارِقُکُمْ، من دیروز همراهتان بودم و امروز مایه عبرت شما می‌باشم، و فردا از شما جدا می‌گردم.»

به نظر می‌رسد که این جمله امام علی(ع)، نسبت انسان با هر شخص یا هر چیزی را بیان می‌کند، هر انسانی در طول حیات خویش، ممکن است با اعضای خانواده خود یا دیگران، همراه و هم‌صحبت باشد؛ همانگونه که ممکن است نسبت به برخی از دارایی‌های خود نیز این گونه باشد.

اگر به این افراد یا اموال به هر دلیلی مانند بیماری یا خرابی، آسیب یا آفتی وارد شود، انسان نگران از دست دادن آن‌ها می‌شود، در این صورت آن افراد یا اشیاء، موجب «عبرت» می‌شوند تا به افرادی یا دارایی‌های خود دل نبندد و بداند که آنچه در دنیا است موقتی است و زمانی که دور یا نزدیک خواهد بود، آن را از دست می‌دهد. 

سید علی‌اصغر حسینی/ ابنا

................

پایان پیام