خبرگزاری بین‌المللی اهل‌بیت(ع) _ ابنا: قرآن کریم انسان را موجودی مختار و مسئول معرفی می‌کند: «إِنَّ اللَّهَ لا یُغَیِّرُ مَا بِقَوْمٍ حَتَّی یُغَیِّرُوا مَا بِأَنْفُسِهِمْ» (رعد/۱۱).
این آیه شریفه نشان می‌دهد که تغییر واقعی در زندگی انسان تنها با اراده و تلاش او ممکن است و هیچ تحولی بدون خواست و اقدام شخصی اتفاق نمی‌افتد. قرآن در آیاتی دیگر نیز بر اراده و مسئولیت فردی تأکید کرده است: «فَمَن یَهْتَدِ فَإِنَّمَا یَهْتَدِی لِنَفْسِهِ» (۱).

نگاه اهل بیت (ع) به اراده

حضرت علی (ع) در نهج‌البلاغه فرموده‌اند: «خداوند به کسی که بخواهد، یاری می‌رساند؛ و هر که خود بخواهد، مسیر خیر و رشد را می‌یابد.» (۲)

نقش اراده در زندگی فردی و اجتماعی

حجت‌الاسلام والمسلمین محمدرضا حکیمی تحلیل می‌کند: «اراده، نیروی درونی انسان است که نه تنها مسیر رشد فردی را تعیین می‌کند، بلکه کل جامعه را تحت تأثیر قرار می‌دهد. ضعف در اراده موجب تردید و بی‌عملی می‌شود و قدرت اراده، منشأ حرکت‌های سازنده است.» (۳)

تقویت اراده شامل سه بعد اصلی است:

1. خودآگاهی: شناخت توانمندی‌ها و محدودیت‌های خود

2. تمرین عملی: انجام تصمیم‌های کوچک و پایبندی به آن‌ها

3. اتصال به ارزش‌های الهی: یاد خدا، توجه به اهداف معنوی و انجام اعمال صالح
   
   راهکارهای عملی برای تقویت اراده

• ذکر و یاد خدا: نماز، دعا و تفکر در خداوند نیروی اراده را تقویت می‌کند.

• مراقبت از نفس: خودسازی و کنترل هوای نفس باعث تصمیم‌گیری درست می‌شود.

• تمرین تصمیم‌گیری: از مسائل کوچک شروع و تصمیم‌های بزرگ را تدریجی اتخاذ کردن.

• یادگیری از اهل بیت (ع) : مطالعه رفتار و اخلاق آنان، الگوی عملی برای تقویت اراده است.
  
  
  جمع‌بندی
  
  اراده، پلی میان انتخاب و سرنوشت انسان است؛ موضوعی که قرآن، حدیث و بزرگان معاصر بر آن تأکید دارند. انسان با تمرین و تقویت اراده می‌تواند مسیر سعادت و کمال را طی کند، بر چالش‌ها فائق آید و نقش فعالی در زندگی خود و جامعه ایفا کند.

مستندات و منابع:

1. قرآن کریم، سوره رعد، آیه ۱۱؛ سوره الزمر، آیه ۴۱

2. نهج‌البلاغه، حکمت ۴۷، حضرت علی (ع)

3. حجت‌الاسلام والمسلمین محمدرضا حکیمی، کتاب «راه‌های رشد فردی و اجتماعی»، ۱۳۹۸