به گزارش گروه ترجمۀ خبرگزاری حوزه، لیاقت بلوچ، نائب امیر جماعت اسلامی پاکستان، به مناسبت نخستین سالگرد شهادت سید حسن نصرالله، در گفتوگوی اختصاصی با خبرنگار خبرگزاری حوزه، به تبیین ابعاد برجستۀ شخصیتی و جایگاه مردمی شهید سید حسن نصرالله، نقشآفرینیها و اهداف متعالی ایشان، و نیز تحلیل وضعیت کنونی محور مقاومت پرداخت.
در ادامه، شرح این گفتوگو را می خوانید:
لطفاً در ابتدا، بهصورت خلاصه، به ویژگیهای شخصیتی شهید سید حسن نصرالله اشاره کرده و دیدگاه خود را درباره ایشان بیان فرمایید.
لیاقت بلوچ: بنده حدود ۲۵ سال پیش در جمهوری اسلامی ایران، در یکی از کنفرانسهای بینالمللی، برای نخستین بار با شهید حسن نصرالله ملاقات داشتم. بار دوم قرار بود در یک کنفرانس دیگر ایشان حضور یابند، اما به دلایلی موفق به شرکت نشد و آن دیدار محقق نشد.
آنچه برای من و همه کسانی که ایشان را از نزدیک دیده یا سخنرانیهایشان را شنیده بودند، بسیار روشن بود، شور و شوق فراوانشان برای آزادی ارضالانبیا و قبله اول یعنی قدس شریف بود. این شور انقلابی و احساسات ناب دینی، به معنای واقعی کلمه دلها و اندیشهها را تسخیر میکرد. شخصیت ایشان چنان جذابیت و اقتداری داشت که نه تنها در میان نخبگان، بلکه در میان تودههای مردم نیز محبوبیت عظیمی یافته بودند.
اهداف والا و چشمانداز روشن ایشان، و مجاهدتی که برای تحقق آن به خرج میداد، موجب شد تا به کابوسی برای قدرتهای استعماری و استکباری جهانی تبدیل شود؛ تا جایی که حتی روح ستمگران و غاصبان را نیز با بیم و هراس مواجه میساختند.
نکتهای که در مورد شخصیت ایشان برجسته بود، خطابههای قرآنی و سخنرانیهایشان بود. ایشان با بهرهگیری از زبان فصیح عربی و استناد به آیات قرآن و احادیث نبوی، فضایی ایجاد میکرد که شنونده بهطور کامل مجذوب و همراه میشد. مخاطبان پس از شنیدن سخنان ایشان آماده میشدند تا علیه رژیم اشغالگر و جائر اسرائیل هرگونه فداکاری و ایستادگی را انجام دهند.
بیتردید، این جذبه شخصی و کاریزمای فردی ایشان نقش مهمی داشت، اما ریشه اصلی این اقتدار و نفوذ کلام، در ایمان عمیقشان به اسلام، توحید، رسالت پیامبر اکرم(ص) و دلبستگی و الهامگیری ایشان از فداکاریهای عظیم شهدای کربلا نهفته بود. همین پیوند ایمانی بود که به مقاومت و استقامت ایشان معنا بخشید و جرات، شجاعت و پایداری ایشان را به الگویی ماندگار برای امت اسلامی تبدیل ساخت.
به نظر شما، چشمانداز و آرمانهای شهید مقاومت، سید حسن نصرالله، چگونه میتواند حفظ شده و به نسلهای آینده منتقل شود؟
لیاقت بلوچ: قانون الهی و سنت قطعی آفرینش این است که هر موجود زندهای طعم مرگ را خواهد چشید. اما تفاوت میان انسانها در این است که برخی تمام عمر و استعداد خود را صرف منافع شخصی، تعصبات قومی و جاهطلبیهای فردی میکنند، در حالیکه گروهی دیگر زندگی را امانتی الهی میدانند و آن را در مسیر اهداف بزرگ، خدمت به امت اسلامی، پاسداری از عزت و کرامت دین و تلاش برای خیر و صلاح جامعه به کار میگیرند. این دسته از انسانها هرگز نمیمیرند، بلکه جاودانه میشوند.
شهید سید حسن نصرالله نمونه روشن و زنده همین حقیقت است. او با مجاهدت و ایمان خود نشان داد که مرگ برای چنین انسانهایی پایان راه نیست، بلکه آغاز یک حیات معنوی جدید است؛ حیاتی که به صورت یک مشعل فروزان، راه را برای همراهان و نسلهای بعد روشن نگاه میدارد.
برای تداوم راه و چشمانداز شهید مقاومت، باید به این اصل اساسی توجه کرد که تفرقهها، تعصبات و کینهها ما را از مقصد اصلی دور میکنند. راه درست آن است که مأموریت وحدت امت اسلامی زنده نگاه داشته شود؛ همه مسلمانان خود را بخشی از یک پیکر واحد بدانند و نسبت به دردها، رنجها و محرومیتهای یکدیگر حساس باشند.
در سطح فردی نیز باید صفاتی همچون صداقت، شجاعت، اخلاص و روحیه ایثار در شخصیتها پرورش یابد. اما این کافی نیست؛ زیرا دشمنان اسلام تنها با تلاشهای فردی از میدان بیرون نمیروند. در برابر سلطه نظامهای استعماری و در برابر رهبران ناتوان، ترسو و منفعتطلبی که به راحتی در برابر فشارهای بیگانگان تسلیم میشوند، نیاز به یک حرکت جمعی بزرگ وجود دارد.
اگر این حرکت عظیم با مشارکت گسترده بهویژه از سوی نسل جوان شکل بگیرد و آنان خود را پیشگامان این مسیر بدانند، آنگاه میتوان اطمینان داشت که چشمانداز شهید سید حسن نصرالله محفوظ خواهد ماند. چنین حرکتی، همانند چراغی فروزان در میدان عمل، الهامبخش همه آزادیخواهان و مقاومتگران خواهد بود و امت اسلامی را به سوی آیندهای روشن هدایت خواهد کرد.
پس از شهادت شهید سید حسن نصرالله، آیا در راهبرد و سیاستهای محور مقاومت اختلال یا خللی ایجاد شده است، یا این شهادت موجب تقویت بیش از پیش محور مقاومت گردیده است؟
لیاقت بلوچ: این یک حقیقت طبیعی و تجربهشده در طول تاریخ است که هر رهبری با مجاهدت، پایداری و تلاشهای مستمر خود جایگاه ویژهای در میان امت مییابد. هرگاه شخصیتی در میدان مقاومت با شجاعت و توانایی ظاهر میشود، هم در درون جریان خود به نقطه اتکا و مرجعیت تبدیل میگردد و هم در سطح جهان اثرگذار میشود. شهید سید حسن نصرالله نیز دقیقاً چنین جایگاهی را به دست آورده بود. محبوبیت فراگیر ایشان در میان تودهها به چنان جذبه و اقتداری منجر شده بود که تصور جایگزینی برای او در کوتاهمدت کار آسانی نبود.
با این حال، باید توجه داشت که حزبالله صرفاً وابسته به یک فرد نیست، بلکه یک جنبش زنده، بیدار و آرمانمحور است. این جریان در درون خود از کادرهای توانمند و رهبران کارآزموده برخوردار است و همین ویژگی موجب میشود که هرکس در رأس آن قرار گیرد، همچنان هیمنه و هراس خود را بر قدرتهای استعماری و صهیونیستی تحمیل کند.
واقعیت این است که شهادت، مرگ نیست؛ بلکه حیات تازهای برای امت میآفریند. شهادت شهید سید حسن نصرالله نیز نه تنها خللی در حرکت مقاومت ایجاد نکرد، بلکه روح تازهای دمید و انگیزهای نیرومندتر برای تداوم مبارزه به وجود آورد. البته نمیتوان انکار کرد که شرایط متحول منطقهای و جهانی گاهی نوعی وقفه یا کندی در حرکتها ایجاد میکند، اما این حالت مقطعی است. اصلِ مقاومت و آرمانِ حقطلبی هیچگاه از میان نمیرود.
امروز ممکن است شرایط، آهنگ حرکت محور مقاومت را اندکی کند کرده باشد، اما در حقیقت، راهحل تمام بحرانها و مشکلات همچنان در همان مسیر و همان آرمانی نهفته است که شهید سید حسن نصرالله ترسیم کرده بودند. از اینرو، هرگونه احساس کاهش یا ضعف، تنها موقتی خواهد بود و کاروان مقاومت با همان مأموریت الهی به سمت مقصد خود پیش خواهد رفت.
این همان سنت پیامبر اکرم(ص) است که حرکتها و مبارزات باید با ایمان پایدار، سازماندهی دقیق و تدبیر حکیمانه ادامه یابند. هرگاه این سه عنصر کنار هم قرار گیرد، نصرت الهی نیز شامل حال مجاهدان خواهد شد. بنابراین، شهادت سید حسن نصرالله نه نقطه ضعف، بلکه نقطه عطفی برای قوت، پایداری و بالندگی بیشتر محور مقاومت است.
با توجه به حضور میلیونی مردم در مراسم نخستین سالگرد شهید سید حسن نصرالله، این حمایت گسترده مردمی را چگونه ارزیابی میکنید و به نظر شما چه تأثیری بر آینده نهضت مقاومت خواهد داشت؟
لیاقت بلوچ: مراسم اولین سالگرد شهادت شهید سید حسن نصرالله در لبنان، ایران و بسیاری از کشورهای جهان اسلام، با حضور صدها هزار و بلکه میلیونها انسان مؤمن و عاشق مقاومت، صحنهای کمنظیر از عشق و وفاداری امت اسلامی را به نمایش گذاشت. این حضور عظیم، نه تنها یاد و نام شهید را زنده نگه داشت، بلکه به روشنی پیام داد که مأموریت و آرمانهای شهید نصرالله امروز نیز از پشتیبانی گسترده و عمیق مردمی برخوردار است.
این اجتماعات عظیم نشان داد که مردم بیدارند و بهخوبی آگاهاند که تنها راه مقابله با ظلم، اشغالگری، کشتار بیگناهان، نسلکشی و توطئههای پیدرپی قدرتهای استعماری و استکباری، چیزی جز مقاومت مستمر و پایدار نیست. حضور مردم در چنین مراسمهایی در حقیقت یک همهپرسی عمومی بود که نشان داد ملتها با تمام وجود، راه مقاومت را تنها راه عزت و کرامت امت اسلامی میدانند.
ویژه آنکه این مراسم، در شرایطی برگزار شد که غزه و فلسطین درگیر شدیدترین فشارها و بیعدالتیها بودند و قدرتهای جهانی مواضع متناقض و غیرقابل قبول در برابر جنایات رژیم صهیونیستی اتخاذ کرده بودند. در چنین فضایی، حضور پرشور ملتها به معنای اعلام خشم و نفرت عمومی علیه استکبار و استعمار جهانی و همزمان، تجدید بیعت با آرمانهای شهید نصرالله بود.
این موج گسترده حمایت مردمی، امیدی بزرگ برای آینده است. پیام آن روشن است: مقاومت و ایستادگی، راه حیات ملتها و راز بقای امت اسلامی است. میلیونها انسان با حضور خود اعلام کردند که ادامه مسیر مقاومت، وظیفهای همگانی است و این همان چراغی است که راه مجاهدان را در میدان عمل روشن نگاه خواهد داشت.
بنابراین، نخستین سالگرد شهید سید حسن نصرالله صرفاً یک مراسم یادبود نبود، بلکه یک تجدید عهد عمومی و اعلام پایبندی به مشن او بود. این حمایت تودهای، نهضت مقاومت را از پشتوانهای مردمی و عزم راسخ برخوردار میسازد و برای رهروان این مسیر به مثابه مشعلی است که راه آینده را روشن و استوار میسازد.
با توجه به تأکیدات شهید سید حسن نصرالله بر حمایت از غزه تا واپسین لحظات، در شرایط کنونی شما چه شیوهای را برای ادامه مبارزه در این مسیر توصیه میکنید؟
لیاقت بلوچ: شهید سید حسن نصرالله نه تنها «شهید مقاومت» که بهواقع «شهید اسلام» و «شهید فلسطین» نیز هست. ایشان تا آخرین نفسهای حیاتشان، همپای رهبران بزرگ امت اسلامی از جمله امام خمینی(ره) موضعی واحد و قاطع برای آزادی فلسطین اتخاذ کرد و در برابر ظلم و ستم صهیونیستی علیه مردم غزه ایستادگی نمود.
پس از عملیات «طوفان الاقصی» در ۷ اکتبر ۲۰۲۳، مردم فلسطین فداکاریهای عظیمی انجام دادند و قربانیان بسیاری تقدیم کردند؛ آنها همچنان با شرایط فاجعهبارِ نسلکشی، محاصره و قحطی روبهرو هستند. در این واقعیت تلخ، چهرههایی مثل سید حسن نصرالله، اسماعیل هنیه، یحیی السنوار و برخی از رهبران برجسته دیگر نیز جایگاه شهادت و افتخار یافتند. قربانیهای مردم غزه یک موج بیداری جهانی بهپا کرد؛ هم مسلمانان و هم غیرمسلمانان، پنهانکاریها و چهرههای ضدانسانی اشغالگران و حامیانشان را برملا ساختند.
این فشار عمومی و افشاگرانه موجب شده است که حتی با وجود حمایت همهجانبه آمریکا، اسرائیل در تحقق اهداف خود دچار ناکامی شود و در مقابل، تلاش میکند با تهدید و تطمیع کشورها را بهسمت اجرای برنامههای شوم خود بازگرداند. طرحهایی همچون «طرح صلح» دوران ترامپ، توافقهای آبراهام و شعار «راهحل دو دولت» در عمل اعتبار خود را از دست دادهاند؛ علتِ اصلی این شکست روشن است: فلسطین متعلق به فلسطینیان است و اشغالگری اسرائیل مشروعیت ندارد. بنابر این، راهحل پایدار برای مسئله فلسطین تنها تشکیل یک دولت واقعی فلسطینی است؛ هر طرح یا معاهدهای که بخواهد حقوق فلسطینیان را نادیده بگیرد، عملاً همان تکرار فریبها و نفاقهای گذشته خواهد بود.
مسیر مبارزه و عزتبخشی به امت اسلامی روشن است: رها کردن رفتارهای ترسوانه و منفعتمحور و اتخاذ مواضع مشترک و قاطع در جبهههای دفاعی، اقتصادی، سیاسی و دیپلماتیک. اتحاد و همبستگی عملیِ کشورهای اسلامی، همراه با سازماندهی و تدبیر هوشمندانه، میتواند توطئههای استعماری را ناکام سازد. تجربههای گذشته نیز نشان داده که وقتی امت اسلامی بهطور جمعی از کشوری مثل ایران حمایت کرد — و در برابر تجاوزات مشترک ایستاد — طرحهای تجاوزکارانه شکست خوردند. اگر امروز نیز همان راهبردِ اتحاد و پایداری با خرد سیاسی و انسجامِ میان کشورها پی گرفته شود، بسیاری از مشکلات و چالشهای منطقهای و طرحهای شیطانی خارجی خنثی خواهد شد.
در پایان؛ ادامه راه حمایت از غزه نیازمند سه رکن است: ایمان راسخ و اخلاقی، سازماندهی و کارِ مشترک در میادین گوناگون (نظامی، سیاسی، اقتصادی و رسانهای) و رهبری شجاع و مسئول که منافع امت را بر منافع فردی یا حزبی ترجیح دهد. تنها با این سهگانه است که مشن شهیدانِ مقاومت از جمله سید حسن نصرالله زنده نگه داشته شده و به پیروزی نهایی نزدیک خواهد شد.