عصر ایران - در سال 1900 میلادی، جهان شاهد رونمایی از یک دستاورد بی نظیر در حوزه عکاسی بود: بزرگترین دوربین تک صفحه ای تاریخ که به طور خاص برای ثبت تصویری منحصر به فرد ساخته شد. این دوربین غول پیکر که توسط عکاس شیکاگویی، جورج آر. لارنس، طراحی و ساخته شد، نه تنها به دلیل ابعاد عظیم خود بلکه به دلیل کیفیت و ابعاد خروجی اش، نام خود را در تاریخ ثبت کرد.
زمینه و هدف ساخت این دوربین عکاسی
انگیزه اصلی برای ساخت این دوربین ، ثبت یک عکس پانورامای واحد از قطار لوکس و جدید «آلتون لیمیتد» بود که در سال 1899 در پولمن، ایلینوی، ساخته شد. ویژگی برجسته این قطار، طراحی بی نهایت متقارن و یکنواخت آن بود؛ به طوری که ابعاد، شکل و سبک پنجره ها در تمامی واگن ها یکسان بوده و حتی ارتفاع واگن ها با قسمت پشتی لوکوموتیو کاملاً هم تراز بود.
سازندگان قطار اصرار داشتند که زیبایی و «حقیقت مطلق پرسپکتیو» آن باید در یک عکس تک صفحه ای ثبت شود. لارنس برای دستیابی به این هدف، طرح دوربینی را ارائه کرد که بتواند تصویری روی یک صفحه نگاتیو غول آسای 2.43 در 1.37 متر ثبت کند؛ ابعادی که بیش از سه برابر بزرگترین صفحه عکاسی موجود در آن زمان بود.
مشخصات فنی و ابعاد
ساخت این پروژه تقریباً دو و نیم ماه به طول انجامید و حاصل کار، دوربینی با مشخصات زیر بود:
بدنه: ساخته شده از چوب طبیعی گیلاس.
طول: تخت دوربین در حالت کاملاً باز، حدود 6 متر طول داشت.
وزن: دوربین در حالت آماده به کار و بارگذاری شده، 635 کیلوگرم بود.
لنزها: برای این دوربین، دو لنز سفارشی و در آن زمان بزرگترین لنزهای جهان، ساخت شرکت کارل زایس تهیه شد. آنها شامل یک لنز واید 1676 میلی متری و یک لنز تله فوتو 3048 میلی متری بودند که برای ثبت تصویر قطار، از نوع تله فوتو استفاده شد.
عملیات: جابه جایی و راه اندازی دوربین نیازمند انتقال آن با قطار و همکاری تیمی متشکل از 15 اپراتور بود.
ثبت تصویر و بازتاب ها
در روز عکاسی، پس از استقرار تیم و دوربین، فرآیند نوردهی 2.5 دقیقه ای انجام شد. نتیجه، تصویری خیره کننده و بی نظیر از «زیباترین قطار جهان» بود که عملاً بزرگترین عکس تاریخ ثبت شده روی یک صفحه واحد به شمار می رفت.
این شاهکار عکاسی با نمایش در نمایشگاه جهانی پاریس در سال 1900، غوغایی به پا کرد. ابعاد و کیفیت تصویر به اندازه ای خارق العاده بود که مقامات نمایشگاه در ابتدا خواستار ارائه سند رسمی برای تایید این موضوع شدند که این عکس واقعاً روی یک صفحه نگاتیو واحد گرفته شده است. این دوربین و عکس حاصل از آن، گواهی بر خلاقیت و جاه طلبی پیشگامان صنعت عکاسی در آغاز قرن بیستم است.